Diederik, verlies niet je perspectief

Beste Diederik, zondag stond ik buiten bij de Jaarbeurs in Utrecht, terwijl jij binnen de strafbaarstelling van illegaliteit verdedigde. We stonden met 100 illegalen rond de manshoge letters die we de afgelopen drie weken hebben gemaakt met de slogan; ‘We are here’.

Terwijl jullie binnen besloten dat illegaliteit strafbaar kon worden gesteld, zongen wij ‘Geen man, geen vrouw, geen mens is illegaal’. Later zat ik nog een paar uur in de cel vanwege de belediging van een agent. Hij had zich niet voorgesteld en ik kan geen bevelen opvolgen van mensen die zich niet even voorstellen, dus weigerde ik mee te werken en noemde hem een ‘onbeleefde schobbejak’. Dat is iets onnozels, je zit er vier uur voor vast en het kost 400 euro. Maar goed, het is een kwestie van principes.

Slim De hele middag voor de arrestatie heb ik via politiek24 het debat gevolgd. Ik heb gezien hoe slim je het deed, hoe gretig je was en hoe iedereen je geloofde. Ik heb gezien hoe je er in slaagde kritische vragen van Katinka Simonse en Freek Salm en anderen niet te beantwoorden terwijl iedereen de indruk had dat je ze wel beantwoordde (kijk het anders nog eens terug als je het er niet mee eens bent). Ik zag hoe je tijdens het beantwoorden van hun vragen je blaadje omsloeg en dacht dat het misschien wel niet uitmaakte welke vragen er zouden worden gesteld. Je had immers je blaadje met de antwoorden al en je was zo goed dat niemand je dat kwalijk nam.

Je nam mensen mee op reis door de  illegaliteit: “Ik neem u mee naar de vluchtkerk waar de mensen bang zijn”, zei je. Een indrukwekkende opsomming van de angsten van asielzoekers volgde. Maar Diederik ik heb je daar nog nooit gezien, op je persoonlijke website komt het woord vluchtkerk niet uit de zoekresultaten en op Google in combinatie met Samsom+bezoek verder ook niet, dus ik denk dat je in ieder geval geen publiek bezoek hebt gebracht. Je zou dan ook weten dat vluchtelingen helemaal niet alleen maar bang zijn, maar dat ze na jaren in de anonimiteit opkomen voor hun rechten. Rechten die ze, volgens internationale verdragen, ook in Nederland zouden moeten hebben.

Dorststaker Terwijl je de ene na de andere toespraak hield (van een discussie was toch niet echt sprake, alle lofzang op partijdemocratie ten spijt), werd een dorst-staker uit Rotterdam tegen zijn wil overgebracht naar een justitieel ziekenhuis. Het was de woordvoerder van de honger- en dorst-staking die de volgende verklaring had ondertekend.

In het geval dat ik het bewustzijn verlies, als gevolg van voedsel- en vochtweigering, wens ik het volgende kenbaar te maken: ik wens onder geen beding in een ziekenhuis te worden opgenomen. Daarbij weiger ik ook n kunstvoeding toegediend te krijgen, ik ga niet akkoord met het toedienen van vocht via een infuus, ikkga niet akkoord met het toedienen van medisch noodzakelijke geneesmiddelen.

Dáár gebeurt het Diederik. Terwijl de mooiste woorden, de meest sentimentele uitspraken (zei je nou echt dat je Mauro niet ging bellen als het Kinderpardon zou moeten worden teruggedraaid?) de lofzangen op partijdemocratie door de lucht vliegen, wordt gewoon de leider van een staking tegen zijn wil in van zijn groep losgeweekt. Je bent daar niet direct verantwoordelijk voor, dat weet ik ook wel, maar het plaatst alle mooie beloftes wel in een ander daglicht. Waar is de verbetering die zou moeten zijn ingezet na de zaak Dolmatov als dit binnen een maand kan gebeuren? Wat betekenen de garanties dat justitie en de IND niet voor de zoveelste keer hun macht over weerloze mensen zullen misbruiken?

Perspectief Toen ik in de cel zat dacht ik na over je optreden eerder die middag. Het kan misschien de muffe gevangenislucht zijn geweest, maar opeens dacht ik dat je talent een gevaar was. Je geniet zo van het politieke spel en bent in staat om aan ieder mogelijk standpunt de gewenste draai te geven. Je tegenstanders binnen de partij slagen er niet in je te pakken en je krijgt je zin. Voor zo iemand is het moeilijk om perspectief te behouden, om niet de waarheid te verdraaien als het hem zo uitkomt. Bijvoorbeeld over je gesuggereerde betrokkenheid bija de vluchtkerk of toen je suggereerde dat het een PvdA-verdienste is dat medeplichtigheid aan illegaliteit niet strafbaar zal worden. Je zat toen vrij dicht tegen de leugen aan. Onder Leers was dat immers al geen praktijk hoe graag de PVV dat misschien ook gewild had.

Mamadou, Mouthana en Mohammed Toen ik ’s avonds laat terugkwam in de vluchtkerk werd ik als een held onthaald. Mamadou, Mouthana, Mohammed en alle andere gasten met wie we de afgelopen weken zo hard hebben gewerkt aan de letters, dachten dat ik in de cel had gezeten in de strijd voor hun vrijheid. Het was moeilijk om uit te leggen dat het meer een kwestie van etiquette was. Zoals het ook moeilijk was om uit te leggen wat er die dag tijdens de ledenraad was besloten.

Wat ik echter heel zeker weet, is dat voor Mouthana, Mohammed en Mamamdou de strafbaarheidsstelling heel zwaar weegt, misschien wel zwaarder dan de compensatie van het verminderen van detentie en de verruiming van het buitenschuld-criterium. Het stoort me dat de discussie zo over de hoofden van de illegalen zelf wordt gevoerd. Het is belangrijk dat de Pvda er uitkomt met de VVD en dat de PvdA eruitkomt met zichzelf, maar komt de PvdA er ook uit met de mensen die ze strafbaar stelt op basis van hun aanwezigheid alleen? Het argument dat je gebruikt om de strafbaarheidsstelling goed te praten is dat die mensen al strafbaar zijn. Je zegt dus eigenlijk dat het al erg is, en dat het daarom niet erg is als het erger wordt.

In de cel vroeg ik me ook af of ik zojuist een kantelpunt in het immigratiedebat had meegemaakt. De regeringspartij die suggereert het meest begaan te zijn met immigranten verklaarde ze die dag voor hun eigen bestwil crimineel. ‘Over tien jaar’ dacht ik ‘gaan we proberen te begrijpen hoe in 2013 ‘de juiste weg’ op immigratie-gebied begon met de strafbaarstelling van illegaliteit.’ Ik ben heel benieuwd wat voor een draai er tegen die tijd aan gegeven wordt. Ongetwijfeld zal jij Diederik, de mensen met verve kunnen uitleggen waarom het de juiste keuze was. Maar het lot van Mamadou, Mouthana en Mohammed lijkt me nogal ongewis. Eerlijk gezegd vrees ik er voor wat er met mijn vrienden zal gebeuren.

Omdat ik op je gestemd heb, en laten we eerlijk zijn, het is jou verdienste dat de ledenraad een aantal belangrijke moties heeft verworpen, voel ik me verantwoordelijk naar de illegalen die strafbaar worden gesteld. Ik probeer ze dingen uit te leggen want ze begrijpen heel veel niet. Gisteren stelde Mamamdou mij een vraag die ik zelf helaas niet kan beantwoorden dus leg ik hem maar aan jou voor. Hij vroeg me naar aanleiding van de dorststaker in het ziekenhuis: ‘What is democracy worth when the weakest protestor needs to be silenced unlawfully?’

In afwachting van je repliek verblijf ik,  

met vriendelijke groet,

Alexander Nieuwenhuis