Diederik Samsom adviseerde landbouwministerie over te gaan tot gedwongen uitkopen boeren
De Europese Commissie heeft Den Haag er op gewezen dat het gedwongen uitkopen van veebedrijven de meest geschikte methode is om snel uit de stikstofcrisis te geraken. Dat melden de NOS en de journalistieke onderzoekssite Follow the Money na het inzien van documenten. Diederik Samsom, die als topambtenaar werkzaam is voor Eurocommissaris Frans Timmermans, heeft in november gesprekken gevoerd met de top van het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV).
In dat gesprek zei hij, doelend op de stikstofproblemen, dat Nederland met de auto vol de vangrail is ingereden en dat bijsturen niet meer helpt. Doordat de natuur te veel lijdt onder de neerslag van stikstof, kunnen bijvoorbeeld nauwelijks nieuwe wegen worden aangelegd. Formeel gaat de Europese Commissie niet over de wijze waarop Nederland zijn stikstofdoelen haalt. Brussel controleert weliswaar of lidstaten zich aan alle Europese regels houden, maar het is voor een groot deel aan de landen zelf om te bepalen hoe ze aan de vastgestelde natuurdoelen voldoen. De Europese Commissie kan daarbij wel advies geven.
Verplichte verkoop van boerenbedrijven wordt door Den Haag gezien als een uiterste optie. De BBB is fel tegenstander van een dergelijke oplossing. Samsom wees de topambtenaren er op dat bij gedwongen verkoop de boeren een hoger bedrag zouden kunnen ontvangen en de maatregel gepaard kan gaan met voor de boeren gunstiger maatregelen. De Europese Commissie is geen voorstander van vrijwillige verkoop.
Samsom maakte het ministerie duidelijk dat het de Europese Unie menens is en er vrijwel geen kans is dat de normen voor Nederland worden aangepast. Het Nederlandse stikstofprobleem is een obstakel voor het herstel van de natuur dat de Europese gemeenschap wil realiseren. De Nederlandse politiek heeft het advies van Samsom genegeerd, schrijft FTM:
Nederland heeft zich evenwel niet veel aangetrokken van de opmerkelijke uitspraken van Samsom. Uit onderhandelingsstukken in handen van Follow the Money blijkt dat twee weken na de ontmoeting tussen Timmermans nummer twee en de Nederlandse vertegenwoordigers, het kabinet juist heeft ingezet op flinke afzwakking van de nieuwe Europese natuurvoorstellen. Ook tot het verplicht uitkopen van veeboeren heeft het kabinet nog niet willen overgaan. De uitslag van de Provinciale Staten-verkiezingen – met de BoerBurgerBeweging als grote overwinnaar – heeft nog eens extra onderstreept hoe gevoelig de discussie over de toekomst van de Nederlandse veeteelt ligt.
Overigens kan Brussel niet bepalen hoe de stikstofdoelen gehaald worden, dat is aan lidstaten zelf. Nederland lijkt in te zetten op wijziging van de Europese doelen. Het is zeer de vraag of dat gaat lukken. Nederland heeft zich in de rest van Europa zeer ongeliefd gemaakt door bij andere landen altijd strikt vast te houden aan de harde naleving van Europese regels, ook als landen daardoor ernstig in de problemen kwamen. Brussel lijkt niet van plan nu een uitzondering te maken voor het politieke gezwalk in Den Haag.