DENK moet ook luisteren naar de boze, witte man

De gemeenteraadsverkiezingen sloegen een bres in de politieke traditie. Niet eerder boekten lokale partijen zulke daverende overwinningen, en met name het succesverhaal van Denk springt in het oog. Zijn 60.000 kiezers zijn veelal geboren en getogen in Nederland en bezorgden de partij klinkende winsten in vele grote, randstedelijke gebieden. Dit dwingt tot introspectie.

De knieval die Den Haag en Hilversum de afgelopen vijftien jaar maakten voor het rechts-populisme en het uitblijven van een overtuigend links-radicaal weerwoord, zorgden voor een heuse traditiebreuk: de definitieve echtscheiding tussen de PvdA en zijn traditionele migrantenelectoraat. De roestige tactiek van de PvdA-top om een soort van ‘gekleurde vertegenwoordiger’ aan zich te binden die weliswaar lekker ligt bij de ‘witte elite’, bleek vooral cosmetisch. Dit slaat als een boemerang terug: deze ‘vertegenwoordigers’ (namen zijn overbodig) opereren ten opzichte van het gekleurde electoraat eerder als muurmetselaars dan als ‘bruggenbouwers’. Mede dit ‘verraad’ schiep Denk en Nida.

In dit opzicht kun je vaststellen dat Denk het kind is van twee ouders: moeder PvdA en vader PVV. Maar ondanks de winst bij de laatste Kamerverkiezingen, is dit kind het afgelopen jaar dikwijls belachelijk gemaakt en in het verdomhoekje gezet – letterlijk: de fractie kreeg een hoekje achterin de Kamer toegewezen, als enige zo ingeklemd dat interrupties vrijwel onmogelijk zijn. Zo ‘neutraal’ is dus het presidium.

De problemen waarmee de jonge generaties mee kampen is goeddeels bekend. Ze gaan naar slechte scholen, krijgen vaak matig schooladvies, komen nauwelijks aan een fatsoenlijke baan of stageplaats, lopen te hoop tegen discriminatie, ook op de woningmarkt. Maar niet alleen de sociaal zwakkeren, juist ook de stevig ingeburgerde, hoogopgeleide Nieuwe Nederlanders (en dat zijn echt niet alleen Turken) zijn de huichelachtigheid en de dubbele standaard spuugzat, en weigeren nog langer op hun etnische en religieuze achtergrond te worden beoordeeld én veroordeeld. Deze generatie is mondig, geletterd, kent zijn pappenheimers en is met velen.

Maar niet alleen de binnenlandse politiek, ook onze buitenlandse politiek wordt door deze alsmaar groeiende groep grondig gehekeld. Een hele generatie is opgestaan die gruwelt van de rol van ons land in brandhaarden in het Midden-Oosten (Syrië, Afghanistan, de bij elkaar gelogen Irak-oorlog) en die ook een volstrekt andere opvatting heeft over het Palestina vraagstuk dan de lijn die het kabinet al 70 jaar uitdraagt.

Echter: elke medaille kent twee kanten. Succes brengt ook plichten en verantwoordelijkheden met zich mee. Nu Denk een gezicht geeft aan de Nieuwe Nederlanders die een plek opeisen in deze samenleving, mogen zij niet vergeten óók oog te hebben voor de noden van de Oude Nederlanders: de sentimenten van misnoegen die leven onder de achterban van zijn politieke rivalen – de PVV en de Rotterdamse Leefbaren.

De ‘verbindings’- en ‘inclusiviteits’-ideeën van Denk, moeten ook inclusief zijn richting ‘de boze, witte man’. Als Henk uit Spangen zich doodergert omdat van achter de linkermuur Turkse sazmuziek klinkt, van boven Arabisch korangejengel, van onder Antilliaanse carnavalbeats, dan mogen zij niet simpel worden weggezet als ‘ordinaire racisten’. Als Henk het onverteerbaar vindt dat waar vroeger een Hollandse stamkroeg en slager stond nu een reusachtige moskee uit de grond wordt gestampt, moet hij erkend worden in zijn gevoel.

Wil Denk werkelijk de ‘inclusieve’ partij van de toekomst zijn, dan zal zij evenzeer de dialoog en antennes moeten ontwikkelen voor de niet onbegrijpelijke gevoelens van vervreemding bij de boze burgers die hun wijk in rap tempo zagen veranderen in een werkelijkheid die ze niet meer snappen en zelfs afkeuren. Elke onderbuik heeft zijn kloppende aders. Intellectuele avonden in de Rode Hoed over de multiculturele zegeningen van het kosmopolitisme zijn mooi maar ze gaan aan iets menselijks voorbij.