De nieuwe generatie zal niet langer wegkijken voor het onrecht dat Caribisch Nederland wordt aangedaan

Geachte meneer Knops,

Ik heb recentelijk twee maanden op het eiland Bonaire doorgebracht voor een stage bij een mensenrechtenorganisatie. Een tekenende ervaring. De tweedeling tussen Europese Nederlanders en Caribische Nederlanders is op z’n minst gezegd confronterend: de Europese Nederlanders bekleden de hoge(re) posities op het eiland, veelal met royale bijkomstigheden. Bovenop het normale salaris een gratis huis, auto, en allerlei bonussen waar je u tegen zegt. Dit terwijl Caribische Nederlanders worden bestempeld als lui, incompetent en het welbekende ‘corrupt’. Een racistisch narratief dat voortkomt uit het slavernijverleden. De armoede die ik heb meegemaakt op het eiland is verblindend en iets wat ik op geen enkele manier had kunnen zien aankomen. We houden in Nederland onze oogkleppen op, want wat niet weet wat niet deert.

Het is 11 jaar sinds Bonaire is uitgeroepen tot een bijzondere gemeente, met de belofte dat de sociale voorzieningen beter zouden worden. Onderzoeksrapporten uit 2018 laten echter zien dat de armoede alleen maar is toegenomen. Daar waar er structurele veranderingen doorgevoerd zouden moeten worden om de armoede te bestrijden en de sociale voorzieningen te verbeteren, kiest u er voor om de teugels aan te sterken. Daar waar u verantwoordelijk bent voor een menswaardig bestaan, besluit u zich te focussen op belastingsystemen en douaneregelingen. Een BV Nederland-aanpak, die in de afgelopen 11 jaar heeft geleid tot meer armoede en een duidelijk zichtbare tweedeling op het eiland.

Het VN-Comité voor Economische, Sociale en Culturele Rechten heeft Nederland in 2017 opnieuw gewezen op de verplichting om te zorgen voor gelijke economische en sociale rechten binnen alle onderdelen van het Rijk der Nederlanden. De Nationale Ombudsman, Reinier van Zutphen, heeft in 2019 meermaals aan de bel getrokken om de erbarmelijke omstandigheden op Bonaire aan de kaak te stellen. Ouderen die niets te eten hebben, en het moeten doen met een ouderdomsvoorziening van 590 dollar. Ik schaam me als Nederlander diep voor het feit dat Caribische Nederlanders op Bonaire voor het dilemma staan van een maaltijd of het afstaan van de erfpachtbelasting.

Op 28 februari 2020 sloeg het bestuur op Bonaire alarm. Dertig procent van de inwoners op Bonaire leeft in armoede. Het bestuur van Bonaire is met zijn handen en voeten gebonden, omdat ze niets kunnen doen aan de armoede op het eiland. Het is zelfs zo ver gekomen dat het bestuur op Bonaire op dit moment actief beleid voert om mensen in de armoede te waarschuwen dat hun situatie niet snel zal verbeteren. Waarom heeft u hier niets mee gedaan? Het is absurd en bovendien neokolonialistisch dat Europees-Nederlandse gemeenten hun eigen regels mogen bepalen rondom het verstrekken van extra sociale voorzieningen in tegenstelling tot bijzondere gemeenten, die te allen tijde gebonden zijn aan een beslissing van u.

De status van bijzondere gemeente houdt de historische ongelijkheid in stand, en is in dat opzicht institutioneel racistisch jegens Caribische Nederlanders. Het aangevoerde beleid en de regelingen vanuit Den Haag houden de ongelijkheid actief in stand. Het is tijd om te kijken naar een radicale oplossing van de ongelijkheid tussen Europese Nederlanders en Caribische Nederlanders. Een land als Nederland dat haar mond zo vol heeft over mensenrechten en een gelijkwaardig bestaan. Den Haag kan het, maar doet het niet. U, meneer Knops, bent hier direct verantwoordelijk voor.

Het is tijd dat er opnieuw een evaluatie plaatsvindt van de verkregen status als “bijzondere gemeente” door Bonaire. Er moet getoetst worden of deze staatkundige hervorming proportioneel heeft geleid tot betere sociale en economische omstandigheden op het eiland, in lijn met het Internationaal Verdrag inzake burgerrechten en politieke rechten (IVESC), het Internationaal Verdrag inzake economische, sociale en culturele rechten (IVESCR), en het Europees Verdrag tot bescherming van de rechten van de mens (EVRM).

Meneer Knops, Caribisch Nederland verdient een staatssecretaris die voor economische en sociale gelijkheid staat. Die drastische stappen onderneemt om fundamentele rechten te waarborgen. Ik sta voor de mensen op Bonaire die ik de afgelopen twee maanden heb ontmoet. Ik sta voor mensenrechten, ik sta voor anti-racisme, en ik sta voor een menswaardig bestaan voor alle Nederlanders. Jammer, dat u dat vertrouwen zo beschaamt. Jammer dat u zich zo tegen uw eigen mensen keert, of zijn het niet uw mensen? De nieuwe generatie zal niet langer wegkijken voor het onrecht dat Caribisch Nederland wordt aangedaan.

Hoogachtend,

Ilyas Fdis Een Nederlandse stagiair