Democratie is niet alleen de wil van de meerderheid, maar ook bescherming van de minderheid

Dat noemen we de rechtsstaat.

Veel mensen snappen niet wat democratie betekent. Ze denken dat democratie de wil van de meerderheid is. En dat is een groot misverstand.

Stel, je zit met tien mensen in een kamer en jullie besluiten met elkaar hoe de lampen aan moeten: fel of gedimd. Zes mensen stemmen voor fel licht, vier willen het gedimd. De meerderheid wint, dus het licht gaat fel. Democratie, toch?

Maar wat als die zes mensen ook besluiten dat de vier anderen voortaan niet meer mogen stemmen? Of dat ze verplicht een zonnebril moeten dragen? Of dat ze de kamer helemaal niet meer in mogen? Is dat nog steeds democratie?

Veel mensen denken bij democratie alleen aan verkiezingen: wie de meeste stemmen krijgt, mag bepalen wat er gebeurt. Maar dat klopt niet. Democratie is niet alleen de wil van de meerderheid, maar ook bescherming van de minderheid. Dat noemen we de rechtsstaat.

Waarom is de rechtsstaat onmisbaar?

De rechtsstaat zorgt ervoor dat macht wordt begrensd. Dat betekent:

1. Iedereen heeft gelijke rechten, ongeacht of je bij de meerderheid of minderheid hoort.

2. Politici kunnen niet zomaar besluiten nemen die de grondrechten van burgers schenden.

3. Rechters toetsen wetten aan de Grondwet en internationale verdragen, zodat niemand buiten de spelregels kan opereren.

Kortom: verkiezingen geven de meerderheid macht, maar de rechtsstaat zorgt ervoor dat die macht niet wordt misbruikt.

Wat gaat er mis in Nederland?

Volgens RTL Nieuws maken zowel linkse als rechtse Nederlanders zich zorgen over de democratie. Maar er is een belangrijk verschil in hoe ze die zorgen zien. Linkse kiezers vrezen dat de rechtsstaat en de persvrijheid onder druk staan. Rechtse kiezers daarentegen vinden dat de democratie juist wordt bedreigd doordat rechters "de wil van het volk" zouden tegenhouden.

En hier gaat het mis. De rechter is er juist om te voorkomen dat een tijdelijke meerderheid regels opstelt die fundamentele rechten schenden. Dat betekent niet dat rechters "tegen het volk" zijn, maar dat ze ervoor zorgen dat niemand, zelfs niet de meerderheid, zomaar vrijheden kan afpakken.

Toch horen we steeds vaker politici, zoals Geert Wilders, zeggen dat rechters "politiek bedrijven" of "de democratie saboteren". Dit is een gevaarlijke misvatting. In landen als Polen en Hongarije begon de afbraak van de democratie precies zo: eerst werden rechters in diskrediet gebracht, daarna werden ze vervangen door politieke handlangers. Op papier bleven er verkiezingen, maar zonder onafhankelijke rechtspraak waren minderheden machteloos. Dat is geen democratie meer, maar een dictatuur van de meerderheid.

Wat moet de media beter doen?

Het echte probleem is dat sommige journalisten dit verhaal klakkeloos overnemen. Ze laten politici beweren dat rechters "de democratie ondermijnen" zonder uit te leggen dat rechters de democratie juist beschermen. Als we niet duidelijk maken dat democratie méér is dan stemmen tellen, wordt het begrip "democratie" een misverstand in het hoofd van veel mensen.

✅ Verkiezingen bepalen wie regeert.

✅ De rechtsstaat bepaalt de grenzen van die macht.

✅ Minderheden hebben rechten die niet zomaar weggestemd kunnen worden.

Wie zegt dat rechters de democratie ondermijnen, begrijpt niet wat democratie is. En wie dat niet begrijpt, zou zich grote zorgen moeten maken.