Deliveroo-uitspraak is een klap voor de gewone mensen die zelf hun brood moeten verdienen

De Deliveroo-uitspraak betekent de zoveelste verzwakking voor de positie van werknemers, tenzij een hogere rechter anders over de positie van de maaltijdbezorgers denkt. Ook in andere branches zullen werkgevers op het idee komen om personeel in een ZZP-constructie te dwingen. De wet biedt daar blijkbaar de ruimte voor.

Zo ontstaat een situatie die erg lijkt op wat je in ontwikkelingslanden ziet, waar honderden mannen zich elke ochtend op een bepaalde plek melden in de hoop dat zij door vrachtwagenbezitters of grondbezitters worden aangewezen voor één dag werk. Dit soort tonelen zal het zo beschaafde Nederland niet gauw te zien geven: de aanmelding geschiedt ongetwijfeld on line zodat het publiek de dagelijkse aanblik van een mensenmarkt bespaard blijft: mensen die elkaar fysiek verdringen voor een dagje onderbetaalde slavenarbeid.

Wie dakloos is en recht van lijf en leden, krijgt op het gemeentehuis tegenwoordig uit de mond van een gemeentelul te horen dat hij zelfredzaam is en het daarom zelf dient uit te zoeken. Op de een of andere manier past dat heel erg bij het maatschappijbeeld dat zo´n Deliveroo-uitspraak oproept. Let wel: de rechter heeft gezegd dat de wet de ontrechting van de maaltijdbezorgers toestond. Als men dat een onwenselijke situatie acht, dan is het aan de politiek om de regels te veranderen. Met het huidige kabinet zit dat er niet in.

Een menigte krijg je tegenwoordig alleen nog maar op de been als in de buurt een asielzoekerscentrum wordt gevestigd. De volkswoede van de eenentwintigste eeuw heeft niet meer te maken met sociale wantoestanden maar met verschillen in taal, huidskleur en godsdienst. Wie snel politieke macht wil verwerven, kan maar het beste daar zijn verhaal over houden. Zie de ondersteuning die minister Stef Blok heeft gekregen voor zijn xenofobe kroegpraat vanuit vele krochten en uithoeken der samenleving. Hij raakte een gevoelige zenuw.

Laten we het eens ouderwets formuleren: ondertussen slaan de kapitalisten hun slag. De gewone mensen hebben het te druk met Turken, moslims en Marokkanen. Of anders zijn zij verzeild geraakt in een generatieconflict: ze denken dat de babyboomers de pot hebben opgemaakt. Of zij ergeren zich aan het feit dat er nog de nodige werkgevers mét rechten zijn, terwijl jongeren van het ene naar het andere flexbaantje zwerven als zij zich niet tegen hun zin in een ZZP-constructie moeten laten drukken. Zorg dat die oudere werknemers ook ontslagen worden, is dan de eis. En verdomd, vaak genoeg lukt dat waarna zij nooit meer aan het werk komen omdat deze zich steeds meer in discriminatie specialiserende samenleving ook 50+ers in de hoek zet.

Dit generatieconflict legt politieke kannengieters die het zogenaamd voor de ouderen opnemen, geen windeieren. Zie de uitgerangeerde VVD-corifeeën Dales en Krol, die met 50PLUS een prima politiek verdienmodel weten neer te zetten.

Het kost moeite om aan deze situatieschets een positieve conclusie te verbinden. De enige manier waarop de zwakken kunnen voorkomen dat zij nog verder de modder in gestrapt worden, is een gezamenlijk optreden, je verenigen, solidariteit betonen, massaal ‘nee’ zeggen, beseffen dat je alleen je persoonlijke doelen kunt verdedigen, als je samen met anderen de strijd aangaat tegen toestanden, organisaties en bedrijven die dat verhinderen.

Een halve eeuw geleden beleefden wij het wonderjaar/beeldenstormjaar 1968. Wij demonstrerende studentjes voelden ons heel wat maar op de stoep stond een oude revolutionair met een bord. Daar stond op : “De bevrijding van de arbeiders zal alleen en uitsluitend het werk van de arbeiders zélf zijn”.

Nogmaals: vergis je niet. Die Deliveroo-uitspraak raakt alle mensen die zelf voor hun brood moeten werken en daarvoor niet anderen in dienst kunnen nemen.