De wolf stond niet voor de deur, de wolf legde een krans

De PVV is een partij die discriminatie en uitsluiting van bevolkingsgroepen in de wet wil verankeren. Ook staat zij geloofsvervolging voor. Dat blijkt uit het programma. Dat maakt partijleider Geert Wilders aan de lopende band duidelijk: met tweets, met uitspraken, met optredens in het parlement. Het getuigt van buitengewoon weinig politiek inzicht als de Tweede Kamer in meerderheid toelaat dat de tweede man van deze partij, de ideologisch sterk geprofileerde Martin Bosma, een krans legt bij de herdenking van de Februaristaking. Tot degenen die volgens de PVV van hun rechten beroofd moeten worden behoort overigens ook de echte voorzitter mevrouw Khadija Arib.

De Kamer kent een heel team van ondervoorzitters. Het had Bosma niet hoeven zijn. Veel nabestaanden van de Februaristakers zullen met verbijstering hebben gekeken hoe juist deze man naar voren schreed om de helden namens de Tweede Kamer te eren.

Tijdens de herdenking hield Geert Mak een rede. Hij legde de vinger op de zere plek. Hij stelde vast hoe uit hetzelfde gedachtegoed dat in de eerste helft van de vorige eeuw fascisme en nationaalsocialisme voortbracht, opnieuw antidemocratische bewegingen naar boven komen. Ook deze bewegingen maken discriminatie, uitsluiting, achterstelling en in sommige gevallen deportatie, tot hoeksteen van hun programma.

Als U nu boos wordt, stopt U en leest U de vorige zin nog een keer maar dan langzaam. Er staat niet dat de PVV een nationaalsocialistische of fascistische beweging is. Er staat dat zij is gebaseerd op hetzelfde gedachtegoed waaruit destijds fascisme en nationaalsocialisme voortkwamen. Het is een nieuw soort onkruid dat opschiet op dezelfde akker.

De PVV is geen partij maar een beweging. Ze staat onder eenhoofdige leiding. Geert Wilders bepaalt alles. Hij wijst de leden van zijn fractie persoonlijk aan. Hij benoemt en ontslaat naar welgevallen. Van democratische besluitvorming is geen sprake. Er is geen enkele reden aan te nemen dat dit wel het geval zal zijn, mocht Wilders ooit het Torentje betreden. Een veeg teken is dat hij zeker maatregelen zal nemen tegen de publieke omroep omdat daar wel eens meningen te horen zijn die hij niet pruimt.

Geert Mak sprak in de geest van de februaristakers. Hij legde televisiekijkend Nederland uit dat we het door hun voorbeeld aan onze eer verplicht zijn politieke bewegingen die opnieuw het vaandel van de haat en de discriminatie heffen, consequent, altijd en overal tot op het bot te bestrijden. Dat we hun drogredenen moeten ontmaskeren, dat we hun slachtoffers in bescherming dienen te nemen.

De nazi’s hadden ongetwijfeld gedacht met die mishandelingen veel eer in te leggen. Te Wenen had het in het openbaar maltraiteren van joden tot warm applaus van de omstanders geleid. In het bezette Polen kon men goed begrijpen dat de joden in getto’s bijeen werden gedreven. Maar Amsterdam met wijde omgeving kwam – zij het kort – in opstand. De actie was niet alleen gericht tegen de concrete misdaden van de nazi’s dáár en op dát moment – in het bijzonder de urenlange mishandeling van lukraak van straat geplukte joodse mannen op het Jonas Daniël Meijerplein – maar juist ook tegen de misdadige ideologie die er achter zat. Daarom is de herdenking bij uitstek de gelegenheid om op te roepen tot waakzaamheid tegen bewegingen als de PVV.

Zeer terecht legde Geert Mak daar de nadruk op. Zijn toespraak droeg bij aan de waardigheid en de betekenis van de herdenking. Ze was ook noodzakelijk. De wolf stond niet voor de deur. De wolf legde een krans. Iedereen stond erbij en keek er naar. Zelfs de Tweede Kamer.

Voor het overige ben ik van mening dat de toeslagenaffaire niet uit de publieke aandacht mag verdwijnen en de kwestie rond het Groninger gas evenmin.