De Volt-files: Frankfurt wordt door Volt ondergedompeld in EU-agitprop

Volt gaat volgend jaar meedoen aan de Nederlandse gemeenteraadsverkiezingen. De partij wil graag op lokaal niveau actief worden en is dat al bij onze Oosterburen. Zo zit de partij in de gemeenteraden van steden als Aken, Bonn, Keulen, Düsseldorf en Münster. De Duitse ervaringen kunnen ons een beeld geven hoe het er straks uitziet als Volt in Nederlandse gemeenteraden zit. Laten we kijken naar Frankfurt: deze stad heeft van alle Duitse steden de meest Europese uitstraling vanwege de aanwezigheid van de Europese Centrale Bank. Hier zit Volt niet alleen in de gemeenteraad: de partij praat ook mee over coalitiedeelname.

Het is vanuit Nederlands perspectief slecht voor te stellen, maar de Groenen zijn in Duitsland met de CDU van Angela Merkel verwikkeld in een soort nek-aan-nekrace, zelfs voor het Bondskanselierschap. In Frankfurt is de strijd door de Groenen gewonnen: de partij heeft 23 zetels in de gemeenteraad, drie meer dan de christendemocraten. Die komen waarschijnlijk in de oppositie nu er over een coalitie wordt gepraat van de Groenen (23), de sociaaldemocratische SPD (16), de liberale FDP (7) en Volt (4). Die coalitie heeft met 50 zetels een kleine meerderheid van de 93 zetels die deze gemeenteraad telt.

In Nederland zouden we deze combinatie waarschijnlijk paars of paars-plus noemen: een mengelmoesje van groen, sociaal en liberaal. Het toeval wil dat de partijkleur van Volt eveneens paars is. Wat wil deze coalitie gaan doen? De onderhandelingen verliepen moeizaam maar de partijen hebben inmiddels een document van 224 pagina’s geproduceerd. Of deze coalitie er echt komt, staat sinds woensdagavond op losse schroeven: de FDP heeft er vooralsnog niet mee ingestemd. Volt heeft dat zelf wel gedaan. Tijd dus voor een analyse van het beleid dat Volt in Frankfurt graag zou steunen.

Herkenbare kritieken Het is opvallend hoe vertrouwd de maatregelen van deze nieuwe coalitie klinken, want in Nederland horen we van veel partijen hetzelfde soort ideeën. Ook de kritiek erop is hetzelfde.

De coalitie wil vooral dat de stad in 2035 klimaatneutraal is. Daar heeft men maatregelen voor bedacht die ook in Nederland vaak uit de kast worden getrokken: het openbaar vervoer moet beter, fietsen en wandelen moet worden bevorderd, liever geen gratis parkeren en er komen autoluwe zones. In Frankfurt komen wijken waar alleen bewoners mogen rijden. De weg langs de rivier de Main moet in de avond en in het weekend autovrij worden en over een paar jaar permanent. Frankfurt gaat ondertussen meer huizen bouwen, met in nieuwe woonwijken de helft sociale huurwoningen. Er komt een omstreden woonwijk bij, maar die wordt wel heel sociaal en duurzaam neergezet. Het gemeentebestuur wordt uitgebreid met één extra post.

De Duitse krant FAZ vat het wel aardig samen : de groeiende hoeveelheid jongeren in Frankfurt heeft deze partijen in het zadel geholpen, maar wat gebeurt er als die jongeren ouder worden en een gezin stichten? De stad is te duur en dan verhuist men naar de regio. Dat leidt tot forensenverkeer en dat is niet zo gemakkelijk met openbaar vervoer en fietspaden op te lossen. Het akkoord staat ondertussen vol onspecifieke intentieverklaringen. De vraag is wie alle maatregelen moet betalen en wat de daadwerkelijke prioriteiten zijn. Hoe hard is de belofte in vijftien jaar klimaatneutraal te worden?

Het zijn precies deze discussies die we uit Nederland kennen, waar met name rechtse partijen ook openlijk aan de betaalbaarheid van al het klimaatbeleid twijfelen. Deze Frankfurtse coalitie wordt al direct verweten aan potverteren te doen: zo vindt de oppositie de uitbreiding van het stadsbestuur onnodig en duur. Inmiddels is de FDP ook gaan twijfelen, al begrijpt niemand goed waarom.

Een Europese stad? De grote vraag is wat Volt inhoudelijk aan deze voorgestelde coalitie toevoegt. Dat zijn niet de groene plannen, want die kan de Duitse Groene partij zelf ook wel bedenken. Daarom een analyse van alles wat in het akkoord met Europa te maken heeft, want daar was het Volt allemaal om te doen. Dat is nog aardig wat.

Volt dompelt Frankfurt vooral onder in EU-agitprop. Jongeren worden enthousiaster gemaakt voor het idee van Europa. Leraren worden ondersteund hun leerlingen de democratische waarden van de EU bij te brengen en de Europese democratie in de klas tastbaar te maken. De coalitie wil beter communiceren welke invloed de EU heeft, de jaarlijkse Europadag wordt aangekleed met een festival en Frankfurt moet actief deel gaan nemen aan de Conferentie voor de toekomst van Europa. Er komen sowieso meer evenementen om de EU tastbaarder te maken en allerlei internationale instellingen en verenigingen in Frankfurt kunnen daarbij helpen.

De nieuwe coalitie wil recht doen aan het Europese karakter van Frankfurt en gaat dit actief stimuleren. De stad gaat inwoners in verschillende talen informatie verstrekken en gaat ook in die talen de dialoog met de burger aan. De culturele uitwisseling met andere steden – tot eentje ten zuiden van de Sahara – wordt versterkt. De stad stimuleert voortaan de uitwisseling tussen politici, verenigingen en bedrijven in andere EU-steden. Om de communicatie te vergemakkelijken moet daar een digitaal platform voor komen. Jongeren worden met gratis Interrail-kaartjes verleid ambassadeur van hun Europese stad te worden.

De meest concrete maatregel: er komt een EU Welcome Desk voor arbeidsmigranten en anderen die in Frankfurt komen wonen. Deze desk gaat deze mensen nuttige informatie geven over zaken als werk, overheid, onderwijs en gezondheidszorg. Ook zullen de mensen die zich bij de desk melden geïnformeerd worden over het leven in de EU. Een Volt-bestuurder moet er de baas van worden.

Oordeelt u zelf of het zinvol is dat Volt in Frankfurt in de coalitie gaat zitten.