Er is een stoet aan westerse leiders die heden ten dage in Israël op de foto willen met premier Benjamin Netanyahu. Ook in deze lijkt de pikorde van geld en macht leidend te zijn. Eerst Amerika, dan Duitsland en vervolgens Groot-Brittannië. Ik vrees voor de premier van ons middelmatige Europese land dat hij nog even moet wachten.
Deze diplomatieke bezoeken na de gewetenloze aanval van Hamas op Israëlische burgers zouden we kunnen zien als een teken van mededogen. Inderdaad, ieder mens met maar ook een beetje empathie zou in een tranendal belanden bij het horen en zien van Hamas’ gruwelijke daden jegens onschuldige burgers, waaronder ook kinderen.
En ook de tragische lotgevallen van de Palestijnse burgers in de afgelopen decennia, vernederd en vermorzeld door systematisch en terugkerend geweld en onderdrukking – keer op keer door de Verenigde Naties aangekaart – door de Israëlische overheid en zijn apartheidspolitiek zouden elk gewetenvol mens slapeloze nachten moeten bezorgen.
Maar weinig Westerse regeringsleiders willen met de Palestijnen op de foto om hun mededogen te betonen. De leiders uit het Midden-Oosten die dat wel doen, zijn veelal van het soort die het Israël-Palestijnse conflict maar al te graag als afleidingsmanoeuvre gebruiken om de eigen autoritaire, incompetente en corrupte staat buiten schot te houden. Zo snoeren zij de eigen burgers de mond, want “de echte vijand, dat is Israël en alle aandacht moet naar de Palestijnse slachtoffers.”
Of het gaat om geopolitiek gewin, waarbij de fascistische beweging Hamas wordt gesteund. Helaas en tot mijn schaamte is de dictatuur in mijn moederland Iran het ultieme voorbeeld van beide soorten “vrienden van Palestijnen” in de regio. Verkeerde vrienden wel te verstaan, die belang hebben bij het voortduren van het conflict en de escalatie ervan. De burgers van Palestina zijn veel beter af zonder dergelijke zogenaamde vrienden.
De schaamte voor wat en wie in mijn moederland Iran aan de macht is, wat zij al ruim vier decennia lang de eigen burgers aandoen en hoe zij de wereld toetakelen is oud zeer. In de regio maar ook in de wereld gaat de macht in mijn moederland gewetenloos te keer, tot en met de immer door-echoënde Rushdie-fatwa en alle moorden op schrijvers, denkers en cartoonisten die in het kielzog van deze “Iraanse” fatwa hebben plaatsgevonden.
Maar ik begin mij ook steeds meer te schamen voor de leiders van de westerse democratieën. Hoe populistisch en zonder enkele wijsheid zij telkens weer inspelen op ieder conflict, in het bijzonder het Israëlisch-Palestijnse conflict. Nu opnieuw. Wat ze zeggen en hoe ze het zeggen lijkt volledig losgezongen van ruim zeven decennia pijnlijke geschiedenis.
Daar voor vele camera’s in Israël of hier met vele microfoons onder de neus wordt heel wat gezegd en geroepen, hetgeen de naar veiligheid verlangende Israëlische burgers geen stap verder brengt. Het is alleen maar olie op het vuur.
Onze eigen premier met zijn “onvoorwaardelijk steun aan Israël”-verklaring stuurde een voorbarig signaal, kennelijk gedreven door het idee dat het zijn regerende partij bij de aanstaande verkiezingen winst zou bezorgen.
Een miscalculatie, zo bleek uit recent gehouden onderzoek. De steun van de kiezer voor Israël blijkt niet zo onvoorwaardelijk te zijn als Rutte zou willen. En als verkiezingsissue ziet men het helemaal niet zien zitten, aldus een recent opinieonderzoek.
Arm Israëlisch volk, als zij zich rijk rekenen met de verklaringen van dergelijke “wereldleiders”.
De premier van Groot-Brittannië Rishi Sunak maakt het nog bonter: “Wij willen dat jullie winnen”, zei hij staande naast zijn Israëlische evenknie. Hij maakte net niet Churchills victory-gebaar. Maar de premier van Israël Netanyahu voelde het moment naadloos aan. Het was voor hem een inkoppertje: hij verwees naar de Britse strijd tegen nazi-Duitsland. “Tachtig jaar geleden stond de wereld aan jullie zijde tijdens jullie donkerste uur. Dit is ons donkerste uur.” Hij noemde Hamas “de nieuwe nazi’s”.
Israël bestond nog niet tachtig jaar terug om dat donkerste uur van Europa mee te maken, en het zou ook niet hebben bestaan als die tragedie zich niet had afgespeeld in Europa.
Maar als er iets zeker is, dan is dat wat tachtig jaar geleden in Europa gebeurde bovenal de donkerste uren waren voor onschuldige Europese joden die massaal door de eigen Europese buren en landgenoten overgelaten werden aan de beulen van het Duitse naziregime en zijn vele, vele Europese bondgenoten en aanhang. Als het niet zo tragisch zou zijn deze dagen, was het bijna komisch geweest om het gewetenloze maar het in vergelijking met Israël machteloze legertje van Hamas te vergelijken met nazi-Duitsland en het machtige en moorddadige monster van het antisemitisme onder de Europese massa toen.
Dat Netanyahu zo gemakkelijk en gemakzuchtig los kan gaan met historische sentimenten en met dit frame zijn mensen en zijn land meesleurt in dit bijna eeuwige conflict is mede te danken aan het lege pathos van onze westerse leiders zoals Sunak. En wij, de kiezers in het machtige westen, zijn medeverantwoordelijk voor het aandeel van dergelijke niet-wijze leiders in dit conflict.
Zij zijn geen ware vrienden van de burgers van Israël. En als ze toch vrienden zijn, wel hele verkeerde.