De Verenigde Staten: is de teloorgang ingezet?

De VS moet, en dat is feitelijk al heel lang het geval, niet langer een voorbeeld zijn voor de democratische landen. Decennia lang heeft de vooral westelijke wereld als een mak schaap achter het land van de sterren en strepen aangelopen, mede zogezegd vanwege een ereschuld aan onze bevrijders. Bevrijders overigens die niet van eigen belang gespeend Europa te hulp schoten en daarna handig genoeg bleken om datzelfde Europa te gijzelen. Een gijzeling die onder andere met behulp van het via de verdragen van Duinkerken en Brussel ontstane NAVO bondgenootschap werd verstevigd. Een verdrag waarvoor vanwege de beoogde macht en invloed en wellicht zelfs ter voorkoming van een Europese krijgsmacht in de VS razendsnel de wet werd aangepast.

Rusland, een land aan welk we toch ook schatplichtig zijn als het gaat om de nederlaag van Nazi-Duitsland, is wat dat betreft wat minder handig gebleken. Het heeft op zijn minst met de als buffer tegen de herhaaldelijke agressie van Duitsland bedoelde bezetting van de voormalige Oostbloklanden de VS in de kaart gespeeld. De Sovjets konden daardoor gemakkelijk als de bedreigende agressor worden afgeschilderd en de Truman-doctrine kon welig tieren. Dat spel werd overigens, in de bekende verdeel- en heerspolitiek door diezelfde Sovjets maar al te graag meegespeeld.

Lang had het er, vooral tijdens de Koude Oorlog, alle schijn van dat de VS de noodzakelijk bondgenoot was tegen het zogenaamd dreigend communisme, maar geleidelijk aan werd en wordt steeds duidelijker dat het daarbij vooral toch om eigen belangen gaat. De VS is al lang niet meer die voorvechter voor vrijheid en democratie die het keer op keer zegt te zijn. Al heel lang trekt het land zijn eigen plan in de wereldpolitiek. Te pas en te onpas sleurt het daarbij de zogeheten Westerse bondgenoten mee in dood en verderf zaaiende avonturen, niet zelden onder op zijn minst twijfelachtige voorwendselen en herhaaldelijk misbruik makend van het begrip ‘bondgenoten’.

Zowel op militair vlak als op economisch gebied meent de VS de wereld meer en meer te kunnen dicteren en onder de regering Trump zijn handelsboycotten intussen gemeengoed geworden. Boycotten die vooral door protectionisme zijn ingegeven. Meest recent voorbeeld van een poging tot economische gijzeling is wel de waarschuwing van de VS aan de chipmachine fabrikant ASML om toch vooral geen machines aan China te leveren. Een waarschuwing die niet los gezien kan worden van de miljardenleveranties van chips door de VS aan China.

De westerse landen hebben alle redenen om uiterst kritisch naar het dictatoriale trekken vertonend Rusland te kijken. Een land waar de achterstelling van velen, denk aan de LHBT-ers, nog altijd overheidsbeleid is, waar demonstraties in de regel verboden zijn, waar oppositieleiders herhaaldelijk in de gevangenis belanden, waar vrije verkiezingen een farce zijn en waar de macht van Poetin vrijwel onaantastbaar is.

Maar wat is het wezenlijk verschil met de VS, waar de macht van de Senaat, de Amerikaanse Doema als verlengstuk van de heersende macht, toestaat dat de grondwet met voeten getreden wordt, enkel uit partijpolitiek belang. Een land waar een president aan de macht kan blijven die het niet zo nauw neemt met de waarheid, met mensenrechten en met minderheden. Een president die verdeeldheid en zelfs haat zaait en die zich volstrekt respectloos naar zijn opponenten en hele bevolkingsgroepen gedraagt. Een president die zich weinig gelegen laat liggen aan internationale afspraken, zoals met de Iran-boycot en het klimaatverdrag van Parijs, en die zijn eigen weg gaat, maar wel anderen aan overeenkomsten meent te moeten houden. Hoog tijd dat Europa loskomt van de scherts en schijn en zich niet laat meetrekken in de teloorgang van de VS.