De transgender dartster en de grenzen van gelijkwaardigheid, een kritische blik op sport en inclusie
Het recente terugtrekken van dartsters Anca Zijlstra en Aileen de Graaf uit het Nederlandse vrouwenteam vanwege de aanwezigheid van Noa-Lynn van Leuven roept een belangrijke vraag op: hoe ver strekken gelijkwaardigheid en respect in de sport?
Het standpunt van Zijlstra en De Graaf, gebaseerd op het streven naar een "gelijkwaardig en eerlijk speelveld", verdient een diepere analyse. Het is belangrijk om te weten dat de Nederlandse Darts Bond (NDB) heeft bevestigd dat Van Leuven voldoet aan alle eisen om deel te nemen aan wedstrijden. Daarmee zou elk argument tegen haar deelname in feite in strijd zijn met de principes van inclusiviteit en non-discriminatie die de sport zou moeten omarmen.
Dartsanalist Co Stompé benadrukt terecht dat de prestaties van spelers doorslaggevend moeten zijn in de sport, niet hun genderidentiteit. Hij wijst erop dat het darten geen fysiek belastende sport is waarbij biologische verschillen een doorslaggevende rol zouden spelen. Darter Vincent van der Voort voegt hieraan toe dat de timing van het statement van Zijlstra en De Graaf, nadat Van Leuven al geruime tijd meedraait in de competitie, vragen oproept over de oprechtheid van hun bezwaren.
Het argument dat een transgender vrouw de dynamiek van het spel zou verstoren vanwege vermeende verschillen in worptechniek lijkt weinig steekhoudend. Dergelijke variaties zijn niet uniek voor trans vrouwen en zijn inherent aan de diversiteit van spelers in de dartswereld. Transgender of cisgender.
En laten we in deze discussie vooral niet het menselijk aspect over het hoofd zien. Van Leuven, geconfronteerd met deze controverse, benadrukt dat ze ook een mens is, met gevoelens en waardigheid die gerespecteerd moeten worden. En daar heeft ze volledig gelijk in. Haar reactie illustreert de persoonlijke impact die dergelijke publieke discussies kunnen hebben. Een impact waar we ons allemaal bewust van moeten zijn. Ik vind het persoonlijk dan ook verdrietig dat deze discussie überhaupt plaatsvindt.
Het is begrijpelijk dat sporters zich willen verzekeren van een eerlijke competitie, maar het is hierbij van groot belang dat deze zorgen worden gebaseerd op objectieve, meetbare criteria. Van Leuven voldoet aan de vastgestelde regels en normen binnen de sport, en daarmee zou haar deelname aan sportwedstrijden niet ter discussie moeten staan. Dit is niet alleen een kwestie van sportieve integriteit, maar ook van fundamentele mensenrechten en sociale rechtvaardigheid. Ik hoop dan ook dat Zijlstra en De Graaf meer solidariteit en medemenselijkheid tonen, en hun besluit heroverwegen.
De NDB verdient lof voor hun inzet voor een inclusieve sportomgeving, waarin alle spelers zich welkom voelen, ongeacht hun genderidentiteit. Het is van groot belang dat andere sportorganisaties wereldwijd dit voorbeeld volgen en zich inzetten voor gelijkheid en respect in de sport. Soms is er maatwerk nodig, en de sportwereld is krachtig genoeg om dit te realiseren.
Inclusie krijgt, geheel terecht, steeds meer aandacht in de samenleving. Het is de sportwereld die voorop zou moeten lopen in het promoten van gelijkwaardigheid, respect en acceptatie. Laten we de recente discussie aangrijpen als een wake-up call voor iedereen die nog aarzelt over de positie van trans personen in de sport. Het is de hoogste tijd om deze discussies te ontstijgen en een sportcultuur te creëren die echt voor iedereen open staat. Zo werken we samen aan een sportomgeving waarin iedereen zich welkom voelt, ongeacht genderidentiteit, en waar gelijkwaardigheid en respect de norm zijn. En laten we ons vooral focussen op waar de echte problemen liggen in de vrouwensport: de lage betalingen en laag prijzengeld voor vrouwelijke topsporters.