De teloorgang van de parlementaire journalistiek

Daar stonden ze weer met hun microfoons op lange staken, de verslaggevers van het Binnenhof. Het leek wel of Herman Tjeenk Willink ook in hun gelederen voor enige rust had gezorgd. Ze liepen elkaar niet in de weg. De passerende politici kregen geen batterij microfoons onder hun neus gedrukt. Alleen in het geval van Rutte leek het daar een klein beetje op. De premier wipte tussen de plopkappen door zonder iets te zeggen. Bij zijn terugkeer bleef hij even staan voor wat algemeenheden. Er was geen sprake van wat wij eerder gezien hadden: partijleiders die zwijgend snelwandelen, omstuwd door zo’n zenuwachtige horde met microfoons op staken, allemaal tuk op een citaat. Dat zal wel weer terugkomen als de formatie verder vordert en de rol van Tjeenk Willink is uitgespeeld

Het meest bizarre beeld van de afgelopen weken was de eenzame journalist die Rutte   op de hielen zat, toen hij in de nacht van donderdag op vrijdag dat beruchte sprintje maakte naar de vergaderzaal van de Tweede Kamer waar de stemming over zijn lot op beginnen stond.

De parlementaire journalisten besteden heel wat tijd aan posten voor allerlei gesloten deuren. Als daar dan een in hun ogen nieuwswaardig persoon aankomt, gaan massaal de staken met microfoons naar voren. Er komt zelden iets van betekenis uit. Je ziet hoogstens zo’n partijleider de benen nemen.

Het is een misselijkmakend spel. Door dat achtervolgen en dat meelopen en dat zwaaien met hun staken geven de journalisten voor dat zij er bovenop zitten en de politici niet weg laten komen maar dat kunnen zij daardoor juist wel. Ze houden hun kaken op elkaar. Ze roepen een paar algemeenheden. Ze zeggen dat ze nu eerst gaan luisteren. Ze roepen in zo’n microfoon dat men rustig af moet wachten. Dan gaat de deur weer dicht.

Niemand wordt er wijzer van.

Dit soort tonelen op het Binnenhof tonen de crisis van de parlementaire journalistiek. Men verliest zich in een jacht op beelden van vluchtende politici en korte citaatjes. Daardoor stelt men ze in staat hun cultuur van geheimzinnigheid te handhaven.

Wie wil weten wat er op het Binnenhof echt wordt bekokstoofd, moet de stukken lezen, de onvoorstelbare hoeveelheid tekst analyseren van de Nederlandse bestuurders. Die gaat op zoek naar klokkenluiders. Die doet onderzoek naar de effecten van beleid aan de basis van de samenleving. Zo is de toeslagenaffaire ook in de openbaarheid gekomen.

Je verlaagt je toch niet door als een lakei in de kou te staan in de hoop dat je omgeven door je concurrenten straks misschien kunt roepen: “Bent U weer in genade aangenomen, meneer Rutte?” Doe niet zo dom. Doorbreek het cordon sanitaire van de spin doctors van wie er in Den Haag meer hun brood verdienen dan journalisten. Zoek antwoord op inhoudelijke vragen. Ga af op de daden, niet op de woorden. Keer het kakelcircuit de rug toe en onderzoek de feiten. Schets de achtergronden. Laat zien wat er wezenlijk gebeurt. Daar betalen je lezers en je kijkers voor.

Voor het overige ben ik van mening dat de toeslagenaffaire niet uit de publieke aandacht mag verdwijnen en de affaire met het Groninger aardgas evenmin.