De stigmatiserende rol van politie in series en films moet veranderen

De Verenigde Staten hebben een groot probleem als het gaat om de verbeelding van politieagenten in fictieseries, zo concludeerde de mensenrechtenorganisatie Color of Change afgelopen januari nog. Dit nieuws kwam voor mij geenszins als een verrassing: veel politieseries geven een verkeerd beeld van de verhoudingen tussen geslacht, ras en criminaliteit. En bovendien worden dienders vaak neergezet als heldhaftige moraalridders. In de nieuwsmedia zien we de afgelopen dagen daarentegen een ander beeld van de mannen en vrouwen die het publiek hebben beloofd ‘te beschermen en te dienen’. Er is, kortom, een discrepantie tussen wat we zien in fictieseries en de realiteit.

Hierdoor voelden sommige acteurs die politieagenten spelen zich geroepen om te doneren aan een fonds dat de borg betaalt voor gearresteerde demonstranten. Misschien wel omdat ze zich schaamden. Stephanie Beatriz ( Brooklyn Nine-Nine ) en Griffin Newman (Blue Bloods) schonken allebei 10.000 dollar. Gevolgd door een omvangrijke groep creatievelingen – scenaristen en producenten – uit de sector. Het is een wonderlijke ontwikkeling: zijn deze mensen niet onderdeel van het probleem? En in hoeverre beslissen acteurs of ze deel uit willen maken van een televisieserie die politieagenten vrijwel kritiekloos neerzet? Het is een duivels dilemma.

Want de donaties ogen als een aflaat. Alsof je je morele verantwoordelijkheid kan afkopen. Tegelijkertijd steken Beatriz en Newman hun hoofden natuurlijk boven het maaiveld uit. En zouden meer van hun collega’s dit moeten doen. Muzikant en acteur Ice-T – die al jarenlang rechercheur Fin Tutuola speelt in Law & Order: Special Victims Unit – spreekt zich op Twitter al dagenlang uit over het politiegeweld in zijn thuisland. Hij herinnerde zijn volgers er ook fijntjes aan dat er wel erg veel beroemdheden zijn die uitgerekend nu stilzwijgen. Die na de moord op George Floyd in Minneapolis klaarblijkelijk hebben besloten om hun hoofd in het zand te steken totdat de storm is overgewaaid.

Maar de storm lijkt maar niet over te waaien en dat is terecht. Systematisch racisme in de Verenigde Staten – én in de rest van de wereld – moet worden bestreden. En vooralsnog lijken Amerikaanse televisiezenders bescheiden in hun aanpak te streven naar meer diversiteit. Gek genoeg is Brooklyn Nine-Nine, de serie waarin Beatriz rechercheur Rosa Diaz speelt, hier weer een aardig tegenvoorbeeld van: de sitcom van showrunner Dan Goor heeft een diverse cast en probeert een weergave te zijn van de multiculturaliteit in New York. Omdat sommige scenaristen nog weleens vergeten dat er niet uitsluitend witte mensen woonachtig zijn in The Big Apple.

Binnen deze context is de gelauwerde documentaire Crime + Punishment (2018) van Stephen Maing een mustsee. In deze schrijnende film zien we hoe New Yorkse politieagenten van kleur door hun superieuren worden gedwongen om onschuldige zwarte Amerikanen te arresteren, zodat ze voldoen aan hun quota. Dat die arrestanten vervolgens soms een jaar in voorarrest zitten, is een onfortuinlijke bijzaak. In Maings film kan je niet de andere kant op kijken. Het is geen opgeleukte romantische blik op de politiemacht. Je wordt gedwongen om de waarheid onder ogen te komen. En precies daar kunnen de makers van politieseries iets van leren.