Dat is de grimmige werkelijkheid achter het decor van een gelukkig volk dat meefeest met zijn jarige koning.
Het grote nieuws van deze oranje gekleurde dagen is zorgvuldig gebagatelliseerd en weggemoffeld. Het publiek vernam verleden jaar dat de kroonprinses uit veiligheidsoverwegingen door haar ouders in het paleis gehouden was. Het leek bij nader inzien te gevaarlijk om haar bij de aanvang van haar studie een kamer te geven in een Amsterdams dispuutshuis. Nu blijkt dat misleiding: zij heeft een jaar in Madrid verbleven. Tijdens het staatsbezoek van het Spaanse koningspaar aan Nederland bracht collega Willem-Alexander hen openlijk dank voor de hulp in dit kader.
Op Koningsdag zelf – in het van georganiseerde onschuld blakende Emmen - kwam Amalia erop terug. Zij verklaarde dat zij in Madrid meer vrijheid had gevonden maar dat ze toch blij was weer permanent in Nederland te zijn.
Eigenlijk – zo kon je overal horen – was dit geen nieuws. Er gaan zoveel studenten een jaar naar het buitenland vandaag de dag. Laat die jonge vrouw toch met rust. De sop was de kool niet waard.
Dat is het wel. Het verblijf van Amalia in Madrid zou politiek en maatschappij grote zorgen moeten baren want het was niet vrijwillig. Om in overheidsjargon te spreken: het dreigingsniveau rond de kroonprinses was zo hoog dat er geen andere mogelijkheden waren om haar afdoende te beschermen. De drugsmaffia had haar op de korrel, zo liet men in de media doorschemeren. Daarbij werd zelfs de naam van Taghi genoemd.
Om het kort en duidelijk te zeggen: de staat moest de troonopvolgster, de troonopvolgster dus, in het buitenland laten onderduiken. Dat zegt heel veel over de machteloosheid van de autoriteiten. Aan alle kanten worden politie en justitie geringeloord door misdaadkartels zonder dat daar veel tegen te ondernemen valt. Anders had Amalia niet voor het vege lijf een jaar lang incognito naar het buitenland gehoeven. Haar eerste optie was immers: met meiden van haar leeftijd een studentenhuis bewonen in het hart van Amsterdam.
We moeten hier nodig meewarig doen over Mexico of het veel gesmade Ecuador, dat in snel tempo het karakter van een narcostaat aanneemt. Bij ons is het zover gekomen dat de troonopvolgster binnen de grenzen van haar koninkrijk niet te beschermen valt.
Geen Oranje Boven zal het kunnen verhullen: dat is de grimmige werkelijkheid achter de bordkartonnen coulissen van een gelukkig volk dat vrolijk feest met zijn jarige koning.
Voor het overige ben ik van mening dat het toeslagenschandaal niet uit de publieke aandacht mag verdwijnen en de affaire rond het Groninger aardgas evenmin ook al is de laatste put nu dicht.
Beluister het Geheugenpaleis, de wekelijkse podcast van Han van der Horst en John Knieriem over politiek en geschiedenis. Nu: het komend energieschandaal.