De sombere jongere vormt een spiegel

Niet de jonge mensen zijn ‘gek’ geworden, maar de wereld waarin ze leven.

Het nieuws volgde elkaar snel op: jonge mensen kregen in de coronatijd veel meer antidepressiva voorgeschreven en de psychische problemen onder jongeren namen in dezelfde periode ook fors toe. Bij meisjes meer dan bij jongens, hoewel ik overtuigd ben dat dit verschil irrelevant is, de ellende bij jongens uit zich anders en/of later.

De veelgehoorde reflex is: er moet meer en betere hulp komen voor die jonge mensen. En dat is niet waar! Gek he, dat een therapeut dat beweert?

Ik leg het even uit: niet de jonge mensen zijn ‘gek’ geworden, maar de wereld waarin ze leven. En die recente toename bevestigt wat iedere ouder stiekem al wel weet: je weg vinden in de waanzinnige tijd waarin we leven is moeilijker dan ooit. Je kan iedereen op de wachtlijst van jeugdzorg of ggz plaatsen, maar dat verandert niets aan de overbelastende omstandigheden. Symptoombestrijding die het zicht op het onderliggende verhaal wegneemt. Het coronabeleid was een aanslag op de mentale gezondheid van jonge mensen, de klimaatcrisis en de oorlog in Oekraïne doen ook niemand goed. En de prestatiedruk, de sociale media, de focus op de buitenkant.

We zijn de weg kwijt met zijn allen, dat is wat de mentale gezondheidsstatistieken ons laten zien. Volwassen worden betekent onder meer ‘weerbaar worden’ en dat is momenteel nogal een uitdaging. De jongere met psychische problemen is een spiegel, geen pakketje dat je aflevert bij de zorg.

Het moet anders mensen, we moeten terug naar de tekentafel met onze samenleving. Niet alles wat er de afgelopen jaren veranderde was verkeerd of moet worden afgeschaft, maar: de prijs is te hoog, vooral voor de jeugd die de toekomst zou moeten hebben. Wat zijn we kwijtgeraakt, en wat hebben we nodig om meer mensen een goed gevoel over zichzelf en de wereld om hen heen te geven? Dat is geen taak die we kunnen delegeren aan toch al overbelaste zorgmedewerkers. Dat moeten we met zijn allen aanpakken, want: de maatschappij, dat zijn wij…