De somber stemmende onkunde van Wikipedia-betweters

Een aantal maanden geleden schreef ik over mijn depressiviteit. Over de hel die ik doormaakte en de weg naar hulp. Hulp die ik nodig had om mijn gedachten, mijn emoties op orde te krijgen. Om weer enigszins tot mezelf te kunnen komen. Om mijn eigen leven weer te kunnen leven, zoals ik dit wil.

Na het schrijven over mijn depressiviteit kreeg ik veel e-mails. Van mensen die eveneens in de knel zitten en de stap naar hulp tot die tijd niet durfden te nemen, tot mensen die me moedig vonden, omdat ik kennelijk een taboe had doorgebroken. Maar ook mensen die het moedig vonden en tussen neus- en lippen door hun hocus-pocus rotzooi probeerden te slijten en mensen die zich serieus dienen te laten nakijken, omdat ze me een duwtje in de rug probeerden te geven in de richting van zelfmoord.

Onbegrip In de afgelopen maanden raakte het onbegrip van ‘gezonde’ mensen mij met enige regelmaat. Mensen die depressief zijn zouden zich bijvoorbeeld gewoon aanstellen. Het zouden de zwakkelingen van de maatschappij zijn, die een schop onder hun kont verdienen. Depressieve mensen zijn mensen die opzichtig proberen onder hun baan uit te komen en op kosten van de baas of de maatschappij thuis willen zitten.

Het zijn deze naargeestige ongeïnformeerde mensen, die hun oordeel altijd klaar hebben en precies weten hoe een depressief iemand zich kennelijk gedraagt. Pissig worden om dit soort onzin mag niet. Je dient je mening daarover vooral voor jezelf te houden.

Zo maakte ik het recentelijk nog mee dat iemand mij aansprak over een bepaald bericht op Facebook. Kennelijk was ik te vrolijk. Of mijn depressiviteit niet iets is dat neigt naar overdrijving. Ik ben ook gewoon aan het werk gebleven en heb geen enkele dag thuis – in de baas z’n tijd – gezeten. Ook dat wekte argwaan. Het past kennelijk niet in het beeld dat men heeft van mensen die te kampen hebben met een depressie.

Generatie Wikipedia weet het allemaal o zo goed. Met de smartphone in de hand vertellen ze je precies wat je moet doen en hoe je snel van je ‘kwaal’ af kunt komen.

Antidepressiva Sinds een aantal maanden slik ik antidepressiva. Niet omdat het de oplossing is, maar omdat het bijdraagt aan mijn herstel. Lange tijd heb ik mij hiertegen verzet. In duidelijke taal gaf ik mijn behandelaar en de hoofdarts te kennen te willen herstellen zonder medicatie. Niet omdat ik tegen het gebruik van antidepressiva ben, maar omdat ik volledig op eigen kracht wenste te herstellen.

Uiteindelijk ben ik toch overstag gegaan omdat er onvoldoende herstel merkbaar was. Ik had weliswaar de juiste tools gekregen, onderging maandelang zeer intensieve sessies en had wekenlang veel meer tijd nodig dan in een spreekuur gestopt kan worden, maar herstellen, dat deed ik niet. De oorlog in mijn hoofd bleef, de drang naar zelfmoord bleef, het gebrek aan zelfvertrouwen bleef, het gevoel er niet toe te doen bleef, de dalen bleven en de angst voor de toekomst bleef.

Sinds ik antidepressiva slik merk ik vooruitgang. Vanaf het begin raakte ik vermoeid, ik sliep langer en vaster. Door het bijhouden van een dagboek, kon ik alles monitoren. Mijn conclusie:

Ja, ik ben erop vooruit gegaan en nee het slikken van antidepressiva is nog altijd niet de oplossing. Het is de combinatie van intensieve therapie en medicatie, die er bij mij voor hebben gezorgd dat ik mijn leven nu steeds meer – ik ben er nog lang niet – in eigen hand hebt. Sterker nog, sinds het slikken van antidepressiva heb ik geen enkel moment meer gedacht aan zelfmoord, zijn woede- en angstbuien geminimaliseerd en heb ik nauwelijks nog last van de bekende dalen.

Stoom uit de oren Over veel probeer ik mij niet meer boos te maken, al mediterend lukt mij dit ook aardig. Al maandenlang heb ik niets geschreven om voor mij heel duidelijke redenen; mijn herstel. Maar bij het lezen van het artikel ‘antidpressiva zijn niet de oplossing voor depressiviteit’ kwam het stoom toch weer uit mijn oren.

Hoe redelijk het ook weg leest, toch zijn dit soort hocus-pocus berichten schadelijk en schandalig. De auteur had net zo goed kunnen zeggen dat kankerpatiënten kunnen genezen na een duurbetaalde sappenkuur.

Ik kan wel meegaan in de kritiek van Arjen Slijp wat betreft het gebruik, of eigenlijk vooral misbruik, van antidepressiva. Het zien van antidepressiva als oplossing voor depressiviteit neigt naar de gedachte dat misbruik- en afhankelijkheid van deze middelen op de loer liggen. Het is aan de dokters die de antidepressiva voorschrijven om dit proces goed te monitoren. Toch maak ik me boos om de veel te makkelijke weergave van de complexe werkelijkheid door de auteur. Zo schrijft hij:

De oplossing is eenvoudig, maar niet altijd even makkelijk: het alsnog voelen van al die opgeslagen emoties […..] Dit proces is veel beter en gezonder dan antidepressiva slikken. Bovendien heelt dit de depressiviteit echt.

Dit is dus een veel te gemakkelijke weergave van complexe werkelijkheden. De schrijver geeft aan dat de oplossing eenvoudig, maar niet makkelijk is en wekt hiermee het gevoel het beste met je voor te hebben. Ook geeft hij aan dat zijn methode de depressiviteit echt zal helen. Dat is klinkklare onzin en een garantie die hij nooit kan geven. 

Het artikel sluit met af met een promotieverhaal waarin Slijp stelt te weten wat goed voor je is. Tegen een schappelijke prijs van 95 euro per sessie voor particulieren of 175 euro per sessie wanneer dit in rekening wordt gebracht bij een bedrijf, kun je zó weer gezond worden.

De innerlijke bevrijding heeft vooral veel weg van een aanslag op de portemonnee, de portemonnee van iemand die al stevig in de knel zit.