De slachtoffers van de wooncrisis verdienen urgente actie

De woningmarkt is kapot. De torenhoge koop- en huurprijzen zetten de koopkracht van miljoenen mensen onder druk. En het heeft Nederland verdeeld in winnaars en verliezers; huiseigenaren en huislozen. Te grote financiële ongelijkheid leidt tot wantrouwen, gespannen sociale relaties, kansenongelijkheid.

De enige reden dat dít geen financiële crisis genoemd wordt, is dat het geld van huidige vermogenden niet daalt, maar stijgt! Terwijl de crisis nu juist is dat miljoenen mensen in de éerste plaats geen vermogen meer kunnen ópbouwen. En de menselijke en sociale schade valt helaas buiten de definitie.

Geen urgente crisisreactie dus. Terwijl velen wel degelijk in een recessie verkeren. Het is collectief huiselijk geweld. Een crisis is, ironisch genoeg, een privilege.

Wat nou zo frappant is: dit is gevolg van kabinetsbeleid. En oppositiepartijen hebben zich hier altijd tegen verzet. Denk aan de lage erf- en schenkbelasting, de hypotheekrenteaftrek, hypotheekdekkingsgraad, afschaffen van ministerie voor Wonen, belasten woningcorporaties, en het meest pregnante: woningen reduceren tot financieel beleggingsobject.

Notabene een hoogtepunt van oud-VVD-woonminister Stef Blok zou zijn geweest om beleggen in huizen aan te prijzen onder buitenlandse investeerders. Zoals beschreven in dit oude RTL bericht (2018). Hoezo?! Zoals prof. Engelen schreef: “Nederlandse ambtenaren betaald door burgers die belastinggeld gebruiken om woningen bedoeld voor burgers aan te prijzen bij buitenlandse beleggers waardoor die woningen te duur worden.”

Toch heeft ook het beleid van de Nederlandse Bank hieraan bijgedragen. De baas Klaas Knot noemde wel terecht in de Volkskrant dat nu eindelijk kosten van woningbezit meegerekend gaan worden bij inflatiecijfers. Maar hij noemde de giga huizenprijsstijging ook ‘ Made in Holland ‘, omdat het gemiddelde in Europa 6% en in Nederland 16% is.

Maar ruim een derde is dus direct te verklaren door beleid van de Europese Centrale Bank. En de DNB en ECB hebben gewoon mandaat om de regering dwingend te adviseren en hebben net zo goed tekort geschoten.

Wat nu? De woningmarkt lijkt terecht prioriteit in het basis regeerakkoord. Waar moeten we op letten?

Prof. Schoenmaker zet in De Groene perfect op een rijtje wat er mis is en nu nodig is: 1. De hypotheek/ leenruimte inperken 2. Afschaffen belastingvrije ouder kind schenking (jubelton) 3. Hogere overdrachtsbelasting 4. Een zelfwoonplicht voor investeerders 5. Een maximale huurprijs

Misschien zouden 6, 7 en 8 kunnen zijn: 6. Afschaffen hypotheekrenteaftrek, wat Knot zegt 7. De centrale bank zou moeten gaan sturen op financiële gelijkheid en koopkracht van iederéén, in plaats van vooral de al rijkere groepen 8. Overwaardebelasting

Wat is nu de overeenkomst tussen de wooncrisis, en de gezonheids-, natuur-, het klimaat-, de armoede en ongelijkheidscrisis?

Voornamelijk dat geld van een beperkte groep wel telt. En belangen van anderen; hún financiële, menselijke, sociale, natuur waardigheid en welzijn, niet.

Als we nu eens echt gaan tellen wat telt, wíe telt, krijgen we 1,2,3 een nieuwe economie!