De regering kan de slachtoffers van de energiecrisis best helpen

Dat kan met een moratorium op energieschulden. Die mogen niet langer worden geïnd. Ook is het verboden om klanten af te snijden van gas en licht.

Terwijl de wanhoop in veel huishoudens toeslaat, laat het kabinet weten dat het heel moeilijk is de komende maanden soelaas te bieden voor de acute nood. Dat zou technisch onmogelijk zijn. Als er iets gebeurt, zal dat pas met ingang van het nieuwe begrotingsjaar 2023 zijn. Dan heeft de deurwaarder al lang op de deur staan kloppen.

Dit contrasteert scherp met de daadkracht die aan de dag werd gelegd in de eerste maanden van 2020. Je zou zeggen: kun je niet aan het roer trekken, maak dan plaats voor iemand met meer kracht. Nog scherper: als de regering niet functioneert maar wel blijft zitten, wordt het tijd voor revolutie.

Dat echter zijn opmerkingen die hoogstens voor persoonlijke opluchting zorgen. Geen mens heeft er iets aan al zal bijna heel Nederland inmiddels de dag zegenen waarop Rutte zijn eigendunk opzij schuift en het Torentje voorgoed verlaat.

Het is dus verbijsterend dat wij met een regeringssysteem zitten dat de boel zo in de soep heeft laten lopen dat er kennelijk niets te doen valt om de slachtoffers van de bestaanscrisis te helpen.

Het is net zo verbijsterend dat de Tweede Kamer aan deze ramp in slow motion dinsdag geen spoeddebat wijdt maar wel aan de vraag welke minister wanneer wat heeft gezegd en wie welke woorden heeft ingeslikt. Dáár zullen ze wie weet tot in de nacht over door zagen alvorens de coalitie het kabinet in de lucht houdt.

Inmiddels – zo melden de energiebedrijven aan het AD – verlagen veel klanten hun maandelijks voorschot om zo de onvermijdelijke ondergang nog wat uit te stellen. Als je tóch totaal geruïneerd wordt, is dat rationeel handelen. Ook al is uitstel geen afstel. Hoe later de klap komt, des te beter. Wie weet gebeurt er ondertussen een wonder. Steeds meer Nederlanders staan namelijk met de rug tegen de muur. Dan heb je alleen maar houvast aan hoop op een wonder.

En dat terwijl de regering zeker middelen heeft die onmiddellijk soelaas bieden. Het gaat er niet om dat alle burgers in nood de voor hen afgepaste ondersteuning ontvangen – het verdomde maatwerk – maar dat ze huis en haard behouden. Dat kan met een moratorium op energieschulden. Die mogen niet langer worden geïnd. Ook is het verboden om klanten af te snijden van gas en licht. De energiemaatschappijen kunnen dat gemakkelijk dragen. Zij boeken megawinsten. Ook nu betekent uitstel geen afstel. Het moratorium wordt geheel of bij beetjes opgeheven naarmate de regering in staat is daadwerkelijke ondersteuning te realiseren voor mensen die door de inflatie en de bestaanscrisis kopje onder dreigen te gaan. Op deze manier help je de burgers in ieder geval de winter door. Daarna stel je ze in staat hun rekeningen te voldoen. Hóe zal de politiek moeten uitmaken. Daar is dan voldoende tijd voor.

Anders zullen sommigen zeker hun eigen moratorium instellen en met een ijzeren pijp afsluiting proberen te voorkomen. Als ze tenminste niet het pad van die pikkies op straat volgen en ook pakketjes gaan bezorgen voor de opvolgers van Ridouan Taghi.

Ondertussen is dit  het klimaat dat het kabinet schept met de schokkende combinatie van onwil, onkunde, onvermogen en tunnelvisie die het de laatste weken aan de dag legt.

Voor het overige ben ik van mening dat het toeslagenschandaal niet uit de publieke opinie mag verdwijnen en de affaire rond het Groninger aardgas evenmin.

Beluister Het Geheugenpaleis, de podcast van Han van der Horst en John Knieriem over politiek en geschiedenis.