De planeet en de mens samen op één – via de bestuurskamer

Door: Aniek van Kersen, Danielle Landesz Campen en Charbel Moussa

Een duidelijke win-winsituatie.

We hebben samen een doelstelling geformuleerd: fossiele brandstoffen geleidelijk uitbannen en werken aan een overgang naar hernieuwbare energie. Dit betekent dat onze arbeidskrachten opnieuw moeten worden opgeleid, waarbij naar schatting vijf miljoen mensen in niet-hernieuwbare energiebronnen achterblijven. De infrastructuur voor deze hernieuwbare energie wordt geleidelijk ingevoerd, maar is (nog) niet toegankelijk en betaalbaar voor de massa.

Het opnieuw vormgeven van onze energievoorziening is niet alleen een milieukwestie. Terwijl duurzaamheidsinitiatieven in heel Nederland floreren, missen bedrijven de kans om alle drie aspecten van ESG (Environmental, Social & Governance) te behandelen. De aandacht gaat nu voornamelijk uit naar de ‘E’, waarbij de ‘S’ en de ‘G’ er wat bekaaid van afkomen. Logisch wel, want op milieugebied is het een en ander goed meetbaar; voor sociale en bestuurlijke gevolgen is dat een stuk lastiger. Terwijl het aanpakken hiervan in de bestuurskamer een aanzienlijk strategisch en concurrentievoordeel kan opleveren. De maatschappelijke vraag om eerlijke producten is zo sterk dat je als bedrijf eigenlijk niet meer om de andere twee letters heen kan.  

Het valt niet te ontkennen dat bedrijven op dit moment te maken hebben met verschillende vormen van externe druk: een recessie – die leidt tot herziening van de strategie – en allerlei regelgeving die dwingt tot naleving. Daarnaast spelen de nodige socio-economische trends die leiden tot veranderende consumentenbelangen en -wensen. Kortom, een scenario dat in feite vraagt om een integrale aanpak en om afscheid te nemen van een versnipperd landschap aan kortetermijninitiatieven. In plaats van de verplichte verslaggeving over ESG, waarin slechts de ‘E’ aan bod komt, is het belangrijk om een langetermijnvisie te koppelen aan een zorgvuldig uitgewerkt duurzaamheidsplan. Dergelijke onbalans schept bovendien ruimte voor ‘greenwashing’, waarbij het bedrijf zich groener voordoet dan het is. Ook daarom moet er meer aandacht komen voor niet alleen de eerste letter van ESG, maar júíst een combinatie van alle drie. Waarom is dit zo met elkaar – en idealiter ook met een langetermijnvisie – verbonden?  

De reden hiervoor is dat ieder ‘E’-initiatief dat wordt uitgerold, impact heeft op de ‘S’ en ‘G’. Zo heeft Nederland besloten om weg te lopen van het zelf gas uit de bodem pompen vanwege milieu-, sociale en economische overlast. In de bankensector wordt er door de overheid en wetgevende instanties op aangedrongen om te investeren in duurzame investeringen, zoals groene technologie, maar dit levert geen hoge ROI (return on investment) op.

Verzekeringsportefeuilles zullen prioriteiten moeten stellen: bezorgen we mensen een goed pensioen of kiezen we voor groene beleggingen? Dit vraagt om een aanpak waarmee naar het hele plaatje wordt gekeken en waarbij sociale en bestuurlijke componenten, even zwaar wegen als het milieu. Dit kan worden verwezenlijkt door een goed bestuur. Die gelijkwaardigheid van alle drie de aspecten is essentieel in het succesvol maken van duurzaamheid gedreven bedrijfsmodellen, waarbij je een oprecht duurzaam product naar de consument brengt. 

Deze daadwerkelijke verandering op systeemniveau moet plaatsvinden in de bestuurskamer, de consument weet al heel goed wat die wil. Een duidelijke win-winsituatie: zorg dat hun keuze op jouw bedrijf valt en doe mee aan echte maatschappelijke verandering. 

Aniek van Kersen is Sustainability Consultant, Danielle Landesz Campen is Partner ESG Assurance en Charbel Moussa is Partner Decarbonization and Climate Risk bij KPMG Nederland