De overheid vraagt ZZP'ers om gratis voor ze te werken

Twee weken gratis werken als onderdeel van je arbeidsvoorwaarden? Werkgevers vinden het steeds normaler om te vragen om werk van ZZP’ers zonder er een vergoeding voor te bieden. De Rabobank vroeg in een recente vacature om een inwerkperiode van 2 weken voor nultarief. Ook de overheid, zoals bij ministeries als Rijkswaterstaat, stelt volgens EenVandaag ook dit soort arbeidsvoorwaarden aan zelfstandige ondernemers

Maarten Post, voorzitter van de branchevereniging ZZP Nederland, spreekt er schande van. Volgens hem zou juist de overheid een voorbeeldfunctie zou moeten hebben. Post heeft het over ‘uitknijpen’. De overheid wil volgens hem voor eendubbeltje op de eerste rij zitten, wat des te kwalijker is omdat het over het algemeen gaat om verantwoordelijk werk.

ZZP’ers kunnen weliswaar hun eigen arbeidsvoorwaarden bepalen, maar binnen veel freelance constructies wordt er gevraagd om gratis werk. Freelance journaliste Franka Hummels kwam dit steeds vaker tegen, iets wat ze erg onfatsoenlijk vond. Ze begon daarom een paar jaar geleden de hashtag #TegenDeBakker, om aan te geven hoe bepaalde opmerkingen van opdrachtgevers tegen ZZP’ers over kunnen komen. Als je tegen mij zegt ‘Bak even een proefbrood, als ik het lekker vind, dan koop ik straks een echt brood van je’, dat is heel gebruikelijk in de journalistiek. Tegen de bakker zeg je dat niet.’

In Nederland zijn er op dit moment ruim een miljoen ZZP’ers. Hummels zou het liefste zien dat niemand gratis opdrachten nog zou accepteren, omdat deze de markt verzieken. Maar ze begrijpt ook hoe groot de druk kan zijn van dit soort opdrachtgevers op bijvoorbeeld startende zelfstandigen.

De Rabobank vertelt in een statement aan EenVandaag dat het vragen van twee weken gratis werk van ZZP’ers ‘in lijn is met wat in de markt gebruikelijk is’. Bart van Kent, Tweede Kamerlid voor de SP vindt deze constructies ‘bizar’ en zegt dat het verboden zou moeten worden. ‘Niemand werkt voor nul euro. Je werkt omdat er werk is en omdat je geld wil verdienen. Ik vind het totaal bizar dat werkgevers hun werknemers verplichten om zonder beloning werk voor hen te verrichten’ aldus van Kent. De V.S. heeft recent een wet aangenomen die gratis werk strafbaar maakt.