De opkomst van een nieuw fenomeen onder jongeren: klimaatangst

Experts maken zich zorgen over het effect van de klimaatcrisis op de geestelijke gezondheid van jongeren. Psychologen waarschuwen dat een groeiend aantal mensen wordt geconfronteerd met de harde realiteit van de ecologische afbraak van de aarde, en traumatische klimaatgebeurtenissen van dichtbij meemaken.

De fysieke impact van de klimaatcrisis is onmogelijk te negeren, maar experts maken zich steeds meer zorgen over de druk die ecologische rampen op het mentale welzijn van mensen uitoefenen, met name bij jongeren. Klinisch psycholoog dr. Patrick Kennedy-Williams besloot het effect van de klimaatcrisis op het geestelijk welzijn van mensen te onderzoeken, nadat verschillende klimaatwetenschappers en onderzoekers hem benaderden voor psychische ondersteuning. Al snel realiseerde hij zich dat niet alleen wetenschappers en onderzoekers aan het probleem lijden. Zo is er bijvoorbeeld een grote behoefte aan ondersteuning van ouders, die vragen hoe ze hierover met hun kinderen kunnen praten.

Toen Kennedy-Williams zich op jongeren begon te concentreren, ging hij ervan uit dat vooral tieners stress zouden ervaren door alarmerende nieuwsberichten over het klimaat. Maar al snel ontdekte hij verontrustende niveaus van stress en angst bij veel jongere kinderen.

“Mijn eigen dochter was nog maar zes toen ze naar me toekwam en zei: ‘Papa, winnen we de oorlog tegen klimaatverandering?’ En ik was op dit moment gewoon in de war. Het heeft me echt laten zien hoe belangrijk het is om als ouder voorbereid te zijn op het gesprek, zodat we op een nuttige manier kunnen reageren”, zegt dr. Kennedy-Williams in the Guardian.

De psycholoog stelt dat het onmogelijk is om jonge mensen volledig af te schermen van de realiteit, en dat dit ook contraproductief zou werken, Ouders moeten eerder praten met hun kinderen over hun zorgen en angsten. Ze moeten hen laten zien dat elke actie om het klimaat te redden – hoe klein ook – een verschil kan maken.

Volgens Kennedy-Williams zijn het aanpakken van ‘klimaatangst’ en het aanpakken van de klimaatcrisis onherroepelijk met elkaar verbonden. “Het positieve vanuit ons perspectief als psychologen is dat we al snel beseften dat de remedie tegen klimaatangst hetzelfde is als de remedie voor klimaatverandering: actie.”

Naast klimaatangst waarschuwen experts ook voor een sterke toename van trauma die mensen oplopen door klimaatgerelateerde natuurrampen. In het zuiden van de wereld hebben de verwoestende stormen, regenbuien, bosbranden, droogte en hittegolven hun sporen nagelaten, niet alleen fysiek, maar ook op het geestelijk welzijn van miljoenen mensen.

Voor Elizabeth Wathuti, een klimaatactiviste uit Kenia, zegt in het artikel van the Guardian dat mensen in Afrikaanse landen de gevolgen van klimaatverandering al veel langer ondervinden en noemt het daarom geen klimaat- maar eco-angst. Ze richtte het Green Generation Initiative op, een non-profit organisatie waar jongeren een agrarische opleiding kunnen volgen. Een veel voorkomende zorg die ze hoort onder studenten is: “We gaan niet dood door ouderdom, we zullen sterven door klimaatverandering.”

cc-foto: Roel Wijnants