Wie over privacy begint kreeg altijd de vraag: “Heb je iets te verbergen dan?” Wij draaien het om: “Waarom willen jullie iets van mij weten?"
Stel jezelf eens de vraag: wie heeft er meer invloed op jouw dagelijks leven? Mark Rutte of Mark Zuckerberg? Juist. De opkomst van sociale media heeft een enorm effect op ons leven gekregen. We raken steeds meer gewend om als groep te denken. Dat is meestal positief omdat we elkaar vaker spreken en zelfs samen problemen kunnen oplossen.
In theorie is de techniek dus positief. In de praktijk echter blijkt niets menselijks ons vreemd. Cyberpesten, data opslag zonder toestemming, depressies, scheldpartijen… er is nogal wat aan te merken op dit nieuwe fenomeen. Hoe kan het toch dat het zoveel negatieve dingen met zich meebrengt?
Het antwoord hierop is dat we vaak alleen maar naar de techniek zelf kijken. Mannen als Mark Zuckerberg denken ook zo: wat is er allemaal mogelijk? In een recente speech kondigde hij aan dat Facebook zich inzet voor het vormen van betere communities. Een bewonderenswaardig streven, zeker in deze tijden van xenofobie.
Maar het betekent ook dat naast onze filmvoorkeuren nu ook onze politieke, culturele en sociale voorkeuren zullen worden opgeslagen. Data die voor politiek gewin kan worden ingezet. Zeker als velen van ons het nieuws tegenwoordig van Facebook halen.
Het is hem bijna niet kwalijk te nemen. Zo denken de nerds in Silicon Valley nu eenmaal. Aard van het beestje: ze vernieuwen met de beste bedoelingen. Het probleem is alleen dat naast hun commerciële motieven daar nu ook politieke motieven bij kunnen komen. Een praktijk die al lang en breed aan de gang is.
Sociale media en de vele cookie bedrijven volgen al jouw voorkeuren voor nieuws. Ze verwijzen je bewust naar nieuwe filmpjes en blogs die overeenkomen met jouw eerdere zoekgedrag. Als je vaker iets CNN liked , dan is de kans klein dat je nog iets van Fox News in je newsfeed ziet. En andersom.
Met deze praktijk dragen de techbedrijven juist bij aan de verdeeldheid. Al jarenlang worden we op deze manier met nieuws gevoed, wat ook mede verklaard waren we zo uit elkaar lijken te groeien. De vraag is dus: hoe komen we hieruit?
Het antwoord is dat we niet naar de technologie moeten kijken maar naar onszelf. Ons eigen gedrag – gedreven door onze emotie – is bepalend voor waar we uitkomen. En dat begint met de vraag omdraaien. Niet “ heb je iets te verbergen? ” maar: “waarom willen jullie überhaupt iets van mij weten? ”
Door: Ancilla van de Leest, lijsttrekker van de Piratenpartij en Rogier van Kralingen, schrijver van ‘The Outerweb’ en ‘de Vrouwen tegen de Robots’