De merkwaardige geschiedenis van het Braziliaanse voetbaltenue

Deze week speelt Brazilië zijn eerste wedstrijd op het WK. Volgens de Britse historicus Martyn Rady ‘speelt het Braziliaanse voetbalelftal nog altijd in de Habsburgse kleuren’. Dat schrijft hij in zijn standaardwerk De Habsburgers. De opkomst en ondergang van een wereldmacht (blz. 271).

Hoe zit dat? De Habsburgse prinses Leopoldina, dochter van de Oostenrijkse keizer Frans I, huwde tijdens de ballingschap in Brazilië van de Portugese koninklijke familie voor Napoleon, prins Pedro van Portugal. Die werd in 1822 na de onafhankelijkheid van Brazilië keizer Pedro I van Brazilië. Leopoldina, die op de weg naar onafhankelijkheid een sturende rol had gehad, trad in de voetsporen van haar vader als keizerin. De nieuwbakken keizerin kreeg als eervol klusje de vlag van het nieuwe land te ontwerpen. Ze naaide het geel van de zwart-gele Habsburgse vlag aan het groen van de Portugese vlag. En het groen en geel van de vlag werden ook de kleuren van het Braziliaanse elftal.

Wellicht wat vergezocht en ook niet helemaal waar. Brazilië speelde tot het trauma van de dramatisch verloren WK finale in Rio in 1950 in witte shirts met blauwe kraag. Dat shirt was daarna besmet. Pas na enige jaren en veel discussie ging Brazilië spelen in het beroemde tenue met het Habsburgse geel. En volgens Alex Bellos in zijn boek Futebol. Brazilië met hart en ziel (blz. 63) is het overigens ook weer een mythe dat Brazilië in dat nieuwe shirt in 1958 voor het eerst wereldkampioen werd. Tot de finale heerste inderdaad het Habsburgse geel over de velden. Maar de andere finalist thuisland Zweden speelde ook in (niet Habsburgse) gele shirts. De Brazilianen kochten snel blauwe shirts in Stockholm en naaiden er hun embleem op. En wonnen hun eerste WK.

Overigens voetbalt ook het team van het literaire tijdschrift Hard Gras in de eerste, traditionele groen - Habsburgs gele versie van het Braziliaanse shirt. Het enige onderscheid is het logo van Hard Gras in het merkje in de nek. 

Naar dat geel ga je wellicht anders kijken op het WK nu je de historie van het geel van Brazilië weet. En nog even over de Habsburgers en nederlagen, Brazilië speelt zijn eerste wedstrijd tegen Servië.

cc-foto: Ben Sutherland