Logo Joop
De opiniesite van BNNVARA met actueel nieuws en uitgesproken meningen

De meeste mensen zouden de spijkers zelf willen betalen als ze maar aan het kruis worden geslagen

  •  
20-03-2021
  •  
leestijd 4 minuten
  •  
175 keer bekeken
  •  
Demonstrators asked to leave Museumplein

© ANP, Jeroen Jumelet

Toch is het geen tijd voor ironie maar voor waakzaamheid
Nu de verkiezingsuitslag langzaamaan is ingedaald, wordt het tijd ons af te vragen wat die zegt over de aard van de maatschappij en misschien zelfs over de medemens. Hoe kon dit allemaal zo gebeuren? Hoe komen we in hemelsnaam uit dit moeras? Het antwoord google je niet zomaar bij elkaar. Daarvoor is serieus leeswerk nodig.
Een goede vriend van mij zwaaide tijdens onze maandelijkse Teams-borrel met de boeken van Thomas Piketty. Die bevatten volgens hem een perfecte analyse van de algemene toestand in de eenentwintigste eeuw. De dag na ons elektronisch samenzijn – vrijdag 19 maart – vierde de rooms katholieke kerk het hoogfeest van Sint Jozef. De meeste gelovigen ontgaat dit maar ik heb destijds op de Jozefschool gezeten. Elke negentiende maart kregen wij in de gymnastiekzaal de hele ochtend lachfilms. Zo maakte ik kennis met de Dikke en de Dunne, Georges Formby en Charlie Chaplin. ‘s Middags hadden we dan vrij. Dit zijn maatgevende ervaringen die mede je blik op de wereld bepalen. We kregen van de broeders uiteraard nooit Chaplins meesterwerk City Lights te zien vanwege de subversieve inhoud, de wilde feesten en enkele – zij het uiterst vage – verwijzingen naar homoseksualiteit. Het Nederland dat de afgelopen tien jaar onder Rutte tot stand kwam met zijn 223.000 miljonairs en zijn  508.000 langdurig armen begint steeds meer te lijken op City Lights en – nu we toch bezig zijn – Modern Times.
Het electoraat heeft dat resultaat met een daverend applaus beloond.
Vals bewustzijn van een volk dat zich – oog in oog met de ineenstorting –  vastklampt aan het vertrouwde? Dat is wat al te vulgair marxistisch. Eerder dringt zich het gedachtegoed op van Sir Harry Paget Flashman  VCKCBKCIE , bijgenaamd Flashy. In de laatste drie decennia van de vorige eeuw verschenen in twaalf delen zijn tot dan toe door de nazaten in portefeuille gehouden memoires. Daarin schildert Flashman met onverbloemde eerlijkheid zijn rol tijdens de hoogtijdagen van het British Empire. Hij verwierf een grote schare fans en bewonderaars. Dat blijkt uit de forse prijzen die de verschillende paperback-delen op Boekwinkeltjes.nl doen.
flashman
Het zal de lezer opvallen dat Flashman bij zowat alle spectaculaire gebeurtenissen uit de tweede helft van de negentiende eeuw aanwezig was. Dat is te toevallig en we hebben dan ook te maken met een romanfiguur en nepmemoires, die wél gebaseerd zijn op een grote kennis van de geschiedenis. De auteur van dit alles is George McDonald Fraser (1925-2008). Hij hoefde Harry Flashman niet zelf te verzinnen. Dat is de schurk uit een beroemde roman uit 1857, Tom Brown’s School Days door Thomas Hughes. Hij schreef het om  pubers uit zijn tijd te tonen hoe je een echte Britse gentleman werd.
In zijn zogenaamde memoires leert Flashy ons dat je weliswaar moet poseren als Heer en Held maar dat uitsluitend lafheid, achterbaks gedrag, leugenachtigheid en oplichterij tot blijvend succes leiden. Met brave borsten en echte helden loopt het slecht af. Ze verdienen niet beter.
De burgerij bestaat volgens Flashy voor het grootste deel uit goedgelovige sukkels. Al in het eerste deel van de memoires komt hij tot deze conclusie: “De meeste mensen zouden de spijkers zelf willen betalen als ze maar aan het kruis genageld worden.”
De verkiezingsuitslag van woensdag geeft voedsel aan deze stelling. Ze nodigt uit om van de twaalf delen Flashman er minstens één met grimmig genoegen te herlezen.
Zo zit je dan in de Kamer vervuld van je eigen gelijk en je ironie. Met een sardonische blik neem je waar hoe de mensen om je heen zichzelf de das om doen. Heeft de VVD in Groningen niet winst geboekt? Werden juist niet de partijen die de toeslagenaffaire bloot legden, door de kiezers afgestraft? We leven in de wereld van Harry Flashman. De anderen doen het zichzelf aan. Laat ze. Of praat ze – in navolging van Flashy – je bed in, mocht er eentje in de smaak vallen.
Zo denk je in deze dagen. Tot de realiteit binnen davert.
Thierry Baudet heeft het in zijn speeches en interviews al een tijdje over een civiel leger. Hij zal desgevraagd de nadruk leggen op dat civiel maar het FvD vormt in zijn ogen blijkbaar toch een leger. Het zou helemaal eng worden als hij op het idee kwam uit zijn aanhangers een keurbende te vormen.
Zaterdagmiddag liep de prinsemarij op het Amsterdamse Museumplein voor het eerst geüniformeerde demonstranten tegen het lijf. Volgens sommige berichten waren het veteranen die naar zogenaamd de demonstranten wilden beschermen. Hoe dan ook, we hebben voor het eerst in drie kwart eeuw politieke soldaten aan het werk gezien.
Extreemrechts begint op het idee te komen de openbare ruimte te veroveren. Dit is geen tijd voor ironie of afstandelijkheid. Ze beginnen met de straat. Daarna komen ze bij je binnen. Wees niet ironisch. Wees waakzaam.
Bekijk hier Royal Flash, waarin Bismarck tevergeefs probeert onze held de voet dwars te zetten:
Voor het overige ben ik van mening dat de toeslagenaffaire niet uit de publieke aandacht mag verdwijnen en de zaak met het Groninger aardgas evenmin.
Delen:

Praat mee

Onze spelregels.

0/1500 Tekens
Bedankt voor je reactie! De redactie controleert of je bericht voldoet aan de spelregels. Het kan even duren voordat het zichtbaar is.