De loodgieter bleek een seksistische oplichter

Integriteit in zakendoen is soms een probleem. Zo ook in het loodgietersvak en andere praktische beroepen. Onderdelen die meegenomen worden en hergebruikt. Prijzen waar we van omvallen en die niet gespecificeerd worden. Tijdlijnen die niet behaald worden. Ik vraag me af of we als samenleving vaker moeten gaan melden.

Een sifon in de badkamer raakte lek. Nou ben ik best een handige Harry – of nou ja, Dina-Perla – die het liefst alles zelf doet. Maar soms ben ik bereid om te betalen voor vakmanschap, tijdsbesparing, ontzorging en gereedschap dat ik anders had moeten lenen of huren.

Mijn loodgieter kon pas over drie weken komen. Aangezien ik het beste aan mijn gasten lever, die in mijn bed-zonder-breakfast verblijven, oftewel shared home hospitality-concept, belde ik een relatie. Ik vroeg of hij iemand voor me had die een nieuwe sifon erin kon zetten. Hij regelde de professionals die dezelfde dag nog kwamen.

Hoewel de twee kranen in de wastafel nog goed waren en ik slechts de kapotte sifon had kunnen aanpakken, werden beide sifons en kranen in de wastafel vervangen. Ik liet me overtuigen. De intentie mag duidelijk zijn: als ik nu toch al kosten maak, dan zo toekomstbestendig mogelijk. Laat ik dan maar voor alles in één klap gaan en investeren.

Verkalkte binnenwerken van oude installaties
De heren toonden blijk van vakkundigheid. Maar terwijl ik er ‘gezellig’ bij bleef, zag ik hoe beide sifons lekten tijdens de installatie. Dit doordat de oude ringetjes, dus de versleten rubbertjes van mijn oude materialen, door de heren gebruikt werden in de nieuwe installaties. Nadat ze toch maar de nieuwe ringetjes erin zetten en sterker aandraaiden, bleek dat de verkalkte binnenwerken van de oude installaties gewoon weer teruggeplaatst werden in de nieuwe installaties. Mijn oude kranen die nog goed waren en behoorlijk prijzig – want merk, werden door de heren meegenomen. Even een snelle vakkundige hand erover en beide kranen zullen door hen bij anderen geplaatst kunnen worden…

De rekening voor deze operatie was zeshonderd euro. Reken ik daar de twee goede kranen bij, dan zeker zo’n achthonderd euro. Of ik gelijk wilde overmaken. Ik schrok me wezenloos, wetende wat mijn loodgieter destijds preventief had begroot. Ik had het namelijk al zien aankomen. Bovendien is dit voor mij een godsvermogen. Een vriend aan wie ik het vertelde, reageerde: “zijn de kranen van goud?”

Geen Jort’s Bij ons in de PC
Via SMS-berichten vroeg ik vervolgens keurig naar de factuur met specificatie. Daarbij stelde ik de vakkundige vraag over de nieuwe onderdelen die niet geplaatst waren. Ik had uiteraard geen opdracht gegeven om oude onderdelen terug te plaatsen. Ik moest er vervolgens door de reactie aan toevoegen dat ik niks kan zonder factuur. En dat ik geen Jort’s Bij ons in de PC-vermogen noch levensstijl heb, ook al zit ik naast het Museumplein. Don’t judge a book by its cover, zoals ze zeggen. Ik kreeg nogal dwangmatige SMS-berichten terug over hoe hij nu mijn kant uit zou komen, zo tussen elf en middernacht, dat ik niet moest ‘lullen’ over een factuur en ter plekke kon gaan pinnen.

Als ik een boekenkast koop, zet ik natuurlijk ook geen oude planken in de kast. Planken die enigszins losjes zouden kunnen passen, met schimmel, vlekken of beschadiging, maar die nog wel even meekunnen. Op goede hoop. Totdat ze stuk gaan. Als ik ergens een hamburger en friet bestel, verwacht ik geen bord met de helft van een burger waar iemand al van heeft gegeten en drie restjes lauwwarme porties patat bij elkaar geraapt.

Als een gast in mijn gedeeld huis verblijft, laat ik diegene niet in een onverschoond bed slapen, omdat het er nog goed uitziet. Als ik een persbericht of integriteitsplan voor een organisatie maak, ga ik niet iets hergebruiken van een andere klant. Al helemaal lever ik niet iets aan met taalfouten, of bouwblokken die kwalitatief niet goed zijn, waardoor het geheel snel kan afbrokkelen. Mijn punt is duidelijk.

Bias jegens vrouwen
Wat me furieus maakt, is dat de loodgieters deze grap nooit bij de man met dikke buik en grijze haren zouden durven maken. Maar bij borsten, lang haar en een baby face – al ga ik richting de veertig – kan het klaarblijkelijk allemaal maar weer. Bias jegens vrouwen. Het seksisme waar vrouwen mee dealen, ook bij zakendoen. Vrouwen onderschatten, heeft echt geen graantje charme meer in deze tijd.

Seksisme, dat vrouwen vrijwillig in posities houdt waarin ze zich regelmatig laten uitbuiten door de mannen met dikke buiken en grijze haren. Van ideeën, sociaal kapitaal en bestaansrecht jatten, tot aan (seksueel) grensoverschrijdend gedrag. Mannen die soms gratis komen halen in plaats van brengen. Want vrouwen mogen dankbaar zijn dat ze pro bono kansen krijgen. Mannen die vrouwen op alle mogelijke manieren leegzuigen voor hun zakelijk gewin en waardecreatie.

Mannen die nooit met ook maar één procent van de bias te maken zullen krijgen waar vrouwen mee dealen. Nee, de mannen zijn ‘geloofwaardig’ en veilig in de wereld, zelfs wanneer ze prut leveren of ergens niet in uitblinken. Hun bestaansrecht trekken we als samenleving vooral niet in twijfel. Hun grenzen durven we niet over te gaan.

De man met dikke buik en grijze haren draaien we geen poot uit. Die is oh, zo aangenaam en vooral niet moeilijk om mee samen te werken. Zoals we die mannen graag als samenleving laten framen. Onder andere door mensen zoals ik, die de mannen achter de schermen voeden en omhoog helpen. Maar fair exchange? Een accumulatie van foute mannen met dikke buiken en grijze haren.

De wijze waarop ik de rekening voorgeschoteld kreeg, is voor de bias. Doorvertaald: vrouw, dus we kunnen van alles flikken. Ze zal toch geen sjoege van loodgieterswerk hebben. Ze woont naast Museumplein, dus die zal wel goed boeren. Daar gaan we even halen.

Fraude, niet nalatigheid
Hoe het binnenwerk van de installatie in vaktermen heet, zal ik moeten googelen. De situatie begrijpen kost me geen moeite. Het is geen hogere wiskunde om te ontcijferen dat het zonder overleg mee terug nemen van nieuwe onderdelen  (evenals oude die in principe niet vervangen hoefden te worden en zo weer gebruikt kunnen worden) en hergebruiken, onder fraude en diefstal valt. Niet nalatigheid. Geen factuur en de bon als garantiebewijs verschaffen in de hoop dat het zwart kan, valt ook onder fraude. Eventueel kan ik me daar iets bij voorstellen als ondernemers in zwaar weer zitten, wat niet het geval is. Maar het blijft duidelijk dat ik daar niet aan kan bijdragen. 

Als piepklein ondernemer verleen ik mijn vertrouwen en verwacht ik geeneens spannende zaken ervoor terug. Op het moment dat ik met mijn borsten, lange haar en baby face de fouten bespreekbaar maak in plaats van zwijg, word ik echter gegaslight en weggezet als ‘moeilijk’. Was ik een man geweest, dan was het nooit zover gekomen en was het weggezet als assertiviteit, leiderschap en betrokkenheid voor de zaak. Zien we hoe dit werkt? Nu heb ik nieuws. De tijden veranderen.

Ik heb direct advies ingewonnen bij mijn legal advisor, ook wel mijn rots in de branding bij alles wat ik doe. De samenvatting kwam qua sentiment in de buurt van ‘oplichterij’ en ‘afpersen’. Op z’n minst dwangmatige communicatie en niet de bedoeling. Uiteindelijk kwamen de bon en factuur er en werd dat nieuwe binnenwerk alsnog erin gezet.

Hoe ongemakkelijk voelde ik me ten opzichte van mijn relatie die de professionals doorverwees. Maar ja, los van integriteit en omgangsvormen in zakendoen, is het alsof iemand een Volkswagen-onderdeel in een Peugeot-wagen stopt. [Geen reclame. Slechts een illustratie van hoe onderdelen technologisch op elkaar worden afgestemd.] En vrouw of geen vrouw, deze situatie is bovendien een versimpelde prototype voor iets dat we allemaal kennen.

Waarom zou een ondernemer dit doen, als je tot de best verdienende werkvelden behoort van deze tijd en omkomt in het werk? Deze loodgieters kunnen regelmatig in één tot drie dagen verdienen wat ik in een maand verdien. Waarom zou een ondernemer het risico willen lopen op reputatieschade, of ander zakelijk verlies? Waarom zou iemand dit van mens tot mens doen?

Boven alles vraag ik me af of we als samenleving vaker dit soort zaken moeten gaan melden, niet alleen bij de gebruikelijke consumentenkanalen, maar als het aan mij ligt, bij de nieuwe klokkenluiderskanalen. Want dan pas kunnen we concreet maken hoezeer dit inderdaad een collectieve aangelegenheid/misstand is.