Human Rights Watch komt vandaag met een rapport over Israëls restricties op het watergebruik in Gaza tot niveaus onder de normale minimale behoefte. “Het komt neer op een daad van genocide en uitroeiing als misdaad tegen de menselijkheid,” zo stelt het rapport. Er is groeiende consensus onder mensenrechtenorganisaties dat in Gaza een genocide plaatsvindt.
In Haaretz, ook vandaag, is een uitvoerig bericht over het optreden van het Israëlische leger in Midden-Gaza bij de zgn. Netzarim corridor, een zeven kilometer brede strook land die het leger bezet houdt: "De troepen in het gebied noemen het 'de strook van de dode lichamen',” vertelt een commandant van Divisie 252. "Na schietpartijen worden lijken niet weggehaald, waardoor er groepen honden op afkomen die ze opeten. In Gaza weten mensen dat waar je deze honden ziet, je daar niet moet gaan."
Het Israëlische leger heeft het Netzarim-gebied ontruimd van Palestijnse bewoners en hun huizen gesloopt om militaire wegen en posities te bouwen. "We doden daar burgers die vervolgens als terroristen worden geteld," zegt de commandant. "De aankondigingen van het IDF-voorlichtingsbureau over aantallen slachtoffers hebben dit veranderd in een competitie tussen [militaire] eenheden. Als Divisie 99 er 150 doodt, streeft de volgende eenheid naar 200."
De stap van de Gazastrook naar de West Bank is tegenwoordig snel gemaakt. Na een aanslag met een dode in een Israëlische bus bij de tunnelcheckpoint ten westen van Bethlehem zei de burgemeester van de nabije nederzettingencomplex Gush Etzion: “Het leger moet in de West Bank doen zoals in Gaza.” Menig Israëli pleit deze maanden voor een Nakba of etnische zuivering zoals in 1948.
Er spelen geruchten dat een invasie in de West Bank op komst is. De wapenstilstandsovereenkomst in Libanon wordt mogelijk binnenkort gevolgd door een wapenstilstand in Gaza (d.w.z. na een overeenkomst over de vrijlating van Israëlische gijzelaars, welke overigens bepaald nog niet zeker is). Het leger zou zich dan ook daar terugtrekken en klaar staan om zich te hergroeperen en de West Bank binnen te vallen. Uiteindelijk heeft het messiaanse deel van de Israëlische bevolking zijn vizier vooral gericht op de West Bank (Judea en Samaria), als uiteindelijke meest waardevolle prijs.
Dit scenario loopt synchroon met een Trump die 20 januari president wordt en sterk pro-Israëlische evangelisten en hardliners op zijn regeringsposten voor het Midden-Oosten heeft staan. Het valt alleszins te verwachten dat de Israëlische regering en Trump hun posities zullen coördineren. Er is komend jaar een window of opportunity om de confrontatie in de West Bank op te voeren, waar settlers en de Israëlische regering mogelijk gebruik van willen maken.
Het leger zou straks op zoek gaan naar wapens in de huizen in de West Bank, zegt het Netanyahu-gezinde Channel 14 van de Israëlische TV die doorgaans goed weet wat er in overheidskringen speelt. Mary en ik bereiden ons er onwillekeurig op voor dat het leger volgend jaar de West Bank-steden binnenvalt, waaronder Beit Jala waar we wonen.
Israëlische settler-groepen hebben alvast billboards langs meerdere West Bank wegen geplaatst met de ondubbelzinnige tekst in het Arabisch: “Geen toekomst in Palestina.” Naast de tekst beelden van Palestijnen uit Gaza die etnisch worden gezuiverd – een lange stoet Palestijnen die van hun woongebied gedwongen zijn te vertrekken. Ik dacht aanvankelijk dat de foto’s op Facebook gefabriceerd waren, zo brutaal waren ze, maar dat blijkt niet het geval. De foto’s suggereren een link met de Nakba van 1948, waarvan de toenmalige foto’s hetzelfde laten zien.
Onder Palestijnen spelen er ook voortdurend geruchten over de instorting van het Palestijns Gezag in de West Bank in het komend jaar. Een economische oorlog woedt tegen Palestijnen en PA, met een economie in de West Bank die volgens plaatselijke schattingen mogelijk 70% is achteruit gegaan vergeleken met voor oktober 2023. De West Bank is economisch uiterst kwetsbaar vanwege de grote afhankelijkheid van importen uit Israël en de sjekel als vigerende munt.
Het Palestijns leiderschap is daarnaast zwak en verdeeld. We moeten rekening houden met een scenario waarin de PA het economisch niet houdt en de West Bank opgesplitst wordt tussen stedelijke regio’s, met Israëlische vergunningen om er tussen te mogen reizen. Volgens een document dat een paar weken geleden op sociale media circuleerde – wellicht, zo denk ik, gelekt door de Israëlische veiligheidsdienst Shin Bet, bij wijze van psychologische oorlogsvoering - zou de West Bank in drie delen worden gesplitst en zouden Palestijnen in Bethlehem straks een vergunning nodig hebben om naar Ramallah te reizen.
Op het moment is het vergunningenstelsel al volstrekt onvoorspelbaar. Een baby krijgt een vergunning, zijn vader niet, vertelde Mary me. Het kennelijke doel: het creëren van chaos en verlamming. Nu al vragen kolonisten – niet alleen soldaten - langs de weg of bewoners een vergunning hebben. Een aantal wegen op het platteland van Bethlehem in door Israël beheerst gebied C zijn niet meer toegankelijk en direct bij Bethlehem is laatst een heel nieuwe gate resp. checkpoint, bij Oush Grab aan de oostkant, geplaatst.
De dreiging van geweld voelt dichtbij. Een groep, waaronder onze dochter die naar het noorden van de West Bank reisde, kregen bij een checkpoint de loop van geweren van soldaten naar zich gericht. De geweren draaiden mee met de looprichting van de passanten. Niet het ergste, maar toch.
In de schaduw van Gaza kunnen de ontwikkelingen in de West Bank volgend jaar snel gaan.