De inzet van positiviteit als kracht

Het brein reageert nog altijd primitief, waardoor spanningen blijven voorkomen. Voor mensen met bepaalde angsten kan dat behoorlijk belemmerend zijn in het dagelijks leven.

‘Waarom wordt bijna altijd ingezoomd op de negatieve zaken? Het zou zo goed zijn om uw lezers ook op de hoogte te houden van de leuke zaken.’ Met deze woorden eindigde hulp-Sinterklaas Alex Peters uit Utrecht onlangs zijn ingezonden brief in De Volkskrant. Het was hem opgevallen dat in de krant niets te lezen viel over de feestelijk verlopen intocht van de hoofd-Sinterklaas en zijn Pieten in Vianen. Daarentegen werd er wel in de krant verslag gedaan van een paar rellen rondom het jaarlijks terugkerende kinderfeest in Yerseke en Middelharnis.

Ik las het stukje op de dag nadat ik op school met een collega in de avonduren een oudertraining had verzorgd voor de deelnemende leerlingen aan de faalangstreductietraining en hun ouders. We bieden deze faalangstreductietraining jaarlijks op school aan voor leerlingen die belemmerende spanningen ervaren in bepaalde situaties op school of daarbuiten. Tijdens het verloop van de faalangstreductietrainingen passeren veel tips, trucs, handvaten en handvatten de revue en wordt er ruimschoots geëxperimenteerd met het nemen van stressvolle drempels om de spanningen te verminderen.

Aan de basis van de trainingen staat het versterken van een positieve(re) mindset en het inzien van de persoonlijke kwaliteiten. Een belangrijk ‘anker’ is daarnaast het zogeheten G-denken. Hierbij wordt een gebeurtenis die spanning oproept uitgewerkt door eerst alle negatieve gedachten te noteren en vervolgens het te verwachten gevoel en gedrag dat daaruit voortkomt. Daarna worden alle negatieve gedachten omgezet naar positieve gedachten. Vervolgens zullen deze positievere gedachten ook zijn uitwerking gaan hebben op het gevoel en gedrag van deze persoon.

Het is een bijzonder waardevolle situatie om tijdens de oudertraining de leerlingen met hun ouder(s) aan de slag te laten gaan met dit G-denken en het benoemen van hun kwaliteiten. Hiermee wordt ingezet op het versterken van de onderlinge loyaliteitsband, het uiten van vertrouwen voor deelname aan de trainingen en het wederzijds benoemen van zaken die misschien tijdens de waan van de dag weinig of niet worden besproken thuis. Tegelijkertijd ervaren de leerlingen dat ouders ook spannende momenten kunnen beleven en tegen bepaalde situaties kunnen opzien.

Sinds de prehistorie zijn wij nog altijd gebonden aan een brein dat van nature is ingesteld op het zien aankomen van potentiële bedreigingen. De wilde beer die destijds je pad kon kruisen, is momenteel nog slechts een figuurlijke versie, bijvoorbeeld vermomd als een proefwerk, examen of spreekbeurt. Het brein reageert nog altijd primitief, waardoor spanningen blijven voorkomen. Voor mensen met bepaalde angsten kan dat behoorlijk belemmerend zijn in het dagelijks leven. Zijdelings hiervan hoor en lees ik steeds meer om me heen dat mensen geen Journaal meer kijken en geen kranten meer lezen. De reden daarvoor is dat er teveel ellende op de wereld is en de diverse media niet bijdragen aan een positievere gemoedstoestand en beeldvorming. Deze kop-in-het-zand-methode is een geëvolueerde en begrijpelijke vorm van zelfbescherming.

Ik ben dan ook gecharmeerd van het voorstel van de hulp-Sinterklaas. Zou het niet mooi zijn als de krant het experiment durft aan te gaan om (ook) in te zetten op de verspreiding van positief nieuws en meer in te zoomen op de mooie dingen die spelen in het leven? Er kan bijvoorbeeld worden begonnen met een pagina, waar naast een onvermijdelijke negatieve verhaallijn, ook een opbeurendere staat voor de balans. Het zal in het begin misschien zorgen voor vraagtekens tijdens de redactievergadering. Tip: teken op het whiteboard een schema van het G-denken. Net als de oefeningen die tijdens de faalangstreductietraining worden uitgevoerd, is alle begin moeilijk en voorzien van twijfel. Echter, door het opdoen van succeservaringen en het verkrijgen van positieve feedback zal het vertrouwen groeien en kan het, wie weet, uiteindelijk zelfs een boost geven aan het abonneebestand.