De Houthi’s zijn druk bezig met het vestigen van een apartheidsstaat

Zelfs op de kerkhoven wordt onderscheid gemaakt.

Door hun aanvallen op koopvaardijschepen rond de Bab el Mandeb – de smalle straat die de verbinding vormt tussen de Rode Zee en de Indische Oceaan – hebben de Jemenitische Houthi’s zich wereldwijd in de kijker geplaatst. Ze manifesteren zich als daadkrachtige bondgenoten van Hamas. Veel rederijen nemen het risico niet en kiezen voor de lange en kostbare route rond Zuid-Afrika. Daardoor lijden de westerse bondgenoten merkbare economische schade.

In het westen bestaat nogal de neiging deze Houthi’s te beschouwen als werktuigen  van Iran, die in opdracht van Teheran net als Hezbollah in Zuid-Libanon Israël onder druk houden met raketaanvallen. Daarmee onderschat men deze beweging. Ze heeft een eigen agenda en een nauw omschreven maatschappelijk ideaal. In Jemen is zij bezig de samenleving opnieuw vorm te geven. Of liever gezegd: terug te keren naar hoe het vroeger was vóór 1962 toen modernistische officieren een einde maakten aan de dynastie die het land eeuwen lang in haar greep had gehouden. De laatste twee vorsten – die zich vanwege hun geestelijk leiderschap imams noemden – probeerden Jemen zoveel mogelijk van vreemde smetten vrij te houden. De grenzen bleven gesloten en allerlei ongewenste maatregelen zoals afschaffing van de slavernij, kregen geen kans. De imams steunden daarbij op enkele stammen in het noorden van het land die een bepaalde vorm van de Sjia aanhingen, het Zaidisme. Bij hun geloof hoorde de overtuiging dat de macht moest worden uitgeoefend door de Banu Hashim, nazaten van een stam, waartoe ook Mohammeds vrouw Khadija en hun beider dochter Fatima behoorden. Volgens hen zijn de zogenaamde rechtgeleide kaliefen – de eerste opvolgers van de profeet Mohammed – usurpatoren die branden in de hel. Fatima huwde Ali die de aanhangers van de sjia als de enige wettige opvolger van de profeet beschouwen. Hij geldt als hun eerste imam. Nu wordt duidelijk waarom de traditionele heersers van Jemen zich ook imam noemden.

Zij zijn er de laatste jaren in geslaagd de Banu Hashim hun oorspronkelijk monopolie op de macht te hergeven, in ieder geval in de noordelijke en meest volkrijke helft van Jemen. Ze hebben daar al enkele jaren de hoofdstad Sana’a in handen. Volgens de Houthi’s deelt een beperkt aantal stammen in het noorden de religieuze waarheid én de verwantschap met het echtpaar Ali en Fatima uit de eerste generatie na de hemelvaart van de profeet. Daarom mogen zij van de overige Jemenieten – meestal Soennitische moslims – gehoorzaamheid eisen. De Houthi-elite houdt op zijn beurt deze stammen in hun greep door de benoeming van traditionele leiders stevig in eigen hand te houden.

Het herstel van de oude verhoudingen is in volle gang. De vrouwen – zwaar gesluierd – zijn uit het openbare leven verdreven. Op homoseksueel gedrag staat de doodstraf. Publieke geseling is een normaal verschijnsel. Deze maand zijn er weer nieuwe doodvonnissen gevallen.

De slavernij is herleefd. Volgens het in Londen verschijnende Arabische nieuwsmerk Asharq Al-Awaat loopt hun aantal in de tienduizenden. Vooraanstaande Houthi-leiders zoals de militaire leiders Abdulmalek Al-Houthi geven het voorbeeld door hun huishoudens te stofferen met slaven. Wat dat betreft tonen de Houthi’s ideologische verwantschap met de Islamitische Staat, die slavernij benoemde als een door de koran gelegitimeerde hoeksteen van de samenleving. Wat dit allemaal kan betekenen, ervaren ook Ethiopische vrouwen, die – onderweg naar Saoedi Arabië – in handen vallen van de Houthi’s.

Wie niet tot de door de Houthi’s erkende aan Ali en Fatima verwante stammen behoort, heeft geen recht op bestuurlijke functies maar moet wel gehoorzamen, belasting betalen en in een aantal gevallen in een zeer ondergeschikte positie dienst nemen bij een Houthi-militie. Je afstamming bepaalt of je burger van de eerste of van de tweede rang bent. Zelfs op de kerkhoven wordt onderscheid gemaakt. Daar bestaat een duidelijke definitie voor: apartheid. De Houthi’s vestigen in Jemen een apartheidsstaat.

In New York en Londen hoorde men pro Palestina demonstranten scanderen: “Yemen, Yemen make us proud. Turn another ship around”.  Dat was ook apart.

Hier een kort en hier een zeer uitgebreid artikel over de Houthi’s. Je bent er zo meer dan twee uur zoet mee.

Voor het overige ben ik van mening dat het toeslagenschandaal niet uit de publieke aandacht mag verdwijnen en de affaire rond het Groninger aardgas evenmin.

Beluister het Geheugenpaleis, de wekelijkse podcast van Han van der Horst en John Knieriem over politiek en geschiedenis. Nu: de boerenkrijg.