De hardwerkende Nederlander betaalt voor de rentenier

De hardwerkende Nederlander heeft veel zelfbenoemde beschermheren. De realiteit is dat de middenklasse de rekeningen betaalt voor het grote geld. Nederland is een renteniersland geworden. De ronkende retoriek en het feitelijke beleid staan ver uit elkaar. De Eerste Kamer kan dat voorkomen door de werkende middenklasse te beschermen tegen onrechtvaardige belastingdruk.

Het lijkt iets uit de Verenigde Staten: hoe rijker, hoe minder belasting je betaalt. Niet meer. Nederland is een renteniersland geworden: ‘kapitaal’ is de afgelopen jaren steeds minder belasting gaan betalen en werkende mensen steeds meer.

Op allerlei vlakken wordt de ene euro inkomen totaal anders belast dan de andere euro inkomen. Verstopt achter ingewikkelde fiscale regelingen, zijn debatten hierover moeilijk te volgen en zelden onderwerp van gesprek in de talkshows. Maar dat is onterecht, want de impact is enorm. We weten allemaal nog hoe het kabinet-Rutte III in stilte de dividendbelasting probeerde af te schaffen. Dat mislukte gelukkig – ook vanwege de uiteindelijk massale media-aandacht – maar geleidelijk aan hebben andere aanpassingen van ons fiscale systeem een hangmat gemaakt voor het grote geld die wordt gedragen door werkende mensen.

De loonbelasting is zwaar boven het Europese gemiddelde verhoogd. De belastinginkomsten op inkomen uit vermogen zijn in Nederland als enige land in heel Europa zelfs negatief. Een technisch, maar typerend voorbeeld: een werknemer betaalt tot wel 11,6%-punt meer belasting in het toptarief dan de directeur-grootaandeelhouder (DGA). In alle Europese landen laten ze zien dat je – net als op arbeidsinkomen – heel goed gewoon belasting kan heffen op inkomen uit vermogen zonder dat het geld de grens over verdwijnt.

Deze onrechtvaardige belastingheffing is niet alleen de paalrot onder de Nederlandse belastingmoraal, maar ook een ontmoediging om te werken. Terwijl we in Nederland enorme arbeidstekorten hebben in cruciale sectoren als zorg, onderwijs, bouw, techniek, bevordert ons fiscale beleid vooral passief vermogen en het creëren van geld zonder dat er daadwerkelijk iets aan Nederland wordt bijgedragen. Werken moet lonen zeggen de rechtse partijen, maar het feitelijke beleid is anders.

Dit vertroetelen van het grote geld spreekt hele groepen snelle jongens wel aan. Op TikTok of Instagram zijn hordes finfluencers te vinden. Ze hebben het over niets anders dan ‘passief inkomen’: geld verdienen aan geld. Zij en hun volgers hebben blijkbaar heel goed door hoe ons belastingstelsel werkt. “Losers werken en winnaars rentenieren”. 

Lage belastingdruk op kapitaal lijkt aantrekkelijk als je door een rietje kijkt. Maar in de belastingheffing geldt nu eenmaal dat het voordeel van de ene, het nadeel van de ander is. Edith Schippers’ uitspraak in een interview met nu.nl “Ik ben voor lagere belasting. Op alles!” is zorgwekkend voor de rijksbegroting. Gratis bier voor iedereen. Het doet denken aan Liz Truss haar economisch dwaze ‘minibudget’ dat de Britse economie binnen no time liet ontsporen.

Een scherpe toets door de Eerste Kamer op fiscale voorstellen is dus broodnodig. Dit kabinet heeft nu, en waarschijnlijk na de verkiezingen geen meerderheid. Laten we dat zo houden. Het kabinet gaat een flink aantal belastingwetten naar de Senaat sturen. Daar staat wat ons betreft één ding centraal in de toetsing hiervan: wordt kapitaal of inkomen meer belast?

Mei Li Vos is lijsttrekker voor de PvdA in de Eerste Kamer
Randy Martens staat op nummer vier op de PvdA kandidatenlijst voor de Eerste Kamer 

Na de verkiezingen voor de Eerste Kamer zullen de fracties van de PvdA en GroenLinks samen een fractie vormen