De grootste zorgen van de Duitsers: van inflatie tot politiek extremisme

De jaarlijkse enquête van de verzekeringsmaatschappij R+V Versicherung laat zien waar de Duitsers zich het meest zorgen over maken. Dat geeft een boeiende inkijk in de stemming van de Duitse bevolking anno 2024. Deze studie wordt al meer dan dertig jaar uitgevoerd en wordt gezien als een van de weinige langlopende onderzoeken die systematisch de zorgen en angsten van de Duitse bevolking in kaart brengt.

In het onafhankelijke onderzoek onderzoek wordt de Duitsers gevraagd naar hun grootste zorgen op het gebied van politiek, economie, maatschappij, milieu en gezondheid. Dit jaar zijn de zorgen opnieuw voornamelijk gericht op economische kwesties, maar ook thema’s rondom migratie en politiek extremisme winnen aan betekenis. De uitslag van het jaar 2024 werd woensdag bekendgemaakt.

Economische zorgen blijven dominant
De angst voor inflatie en stijgende kosten van levensonderhoud blijft de grootste zorg voor Duitsers. 57 procent van de ondervraagden maakt zich hier zorgen over. Dit is al drie jaar op rij de meest genoemde angst. De onzekerheid over de economie en inflatie zorgt ervoor dat Duitsers bang zijn dat hun koopkracht zal afnemen, ondanks maatregelen zoals loonstijgingen en inflatiecorrecties. Daarnaast is de angst voor onbetaalbare huisvesting ook groot: 52 procent van de Duitsers vreest dat wonen onbetaalbaar wordt door de stijgende huurprijzen en woningtekorten.

Zorgen over migratie en maatschappelijke spanningen
Een andere belangrijke zorg onder de Duitse bevolking is migratie. De angst dat de toestroom van vluchtelingen de overheid overbelast, wordt door 56 procent van de ondervraagden gedeeld. Ook maken veel Duitsers zich zorgen over mogelijke spanningen in de samenleving als gevolg van migratie. 51 procent vreest dat dit kan leiden tot conflicten tussen bevolkingsgroepen. Deze zorgen zijn vooral groot in de deelstaten die in de voormalige DDR liggen. Hier voelen meer mensen zich bedreigd door de komst van migranten in vergelijking met het westen van het land.

Toenemende angst voor politiek extremisme
Het meest opvallend is de groeiende angst voor politiek extremisme. Die is dit jaar met acht procent toegenomen en leeft nu bij 46 procent van de Duitsers. Deze zorg omvat zowel de angst voor islamitisch terrorisme, waar 48 procent bang voor is, als de vrees voor rechtsextremisme, die bij 38 procent van de ondervraagden leeft. De stijging van deze angsten lijkt te worden gevoed door recente incidenten en politieke spanningen in het land.

Splijting samenleving
Een thema dat heel Duitsland bezighoudt, is de angst voor een splijting van de samenleving. Deze leeft bij 48 procent van de mensen. „Dat baart de mensen in het westen evenveel zorgen als in het oosten”, aldus de leider van het onderzoek Brower-Rabinowitsch.

Lichte daling van het algemene angstniveau
Ondanks deze zorgen laat de studie ook een licht positief signaal zien. Het algemene angstniveau in Duitsland is iets gedaald vergeleken met vorig jaar. De index, die een gemiddelde van alle gemeten angsten aangeeft, daalde van 45 procent naar 42 procent. De daling is vooral merkbaar bij financiële zorgen zoals angst voor belastingverhogingen of een verslechterende economische situatie.

Conclusie: Duitse samenleving in onzekerheid
De resultaten van de enquête tonen aan dat de Duitse samenleving nog steeds sterk bezorgd is over economische onzekerheden en de impact van migratie. Hoewel er een lichte verbetering is in het algemene angstniveau, blijft er een groeiende zorg over politiek extremisme en maatschappelijke spanningen. Deze zorgen weerspiegelen de huidige onrust en het gevoel van machteloosheid onder de bevolking ten aanzien van complexe geopolitieke en binnenlandse kwesties. De oproep aan de politiek is duidelijk: meer actie en oplossingen om deze diepgewortelde zorgen weg te nemen.

Dit artikel is ook verschenen op de site van Allard van Gent.