De Grondwet: fundament of speelbal?

Als docent maatschappijleer heb ik de eervolle taak om jongeren - de toekomst van ons land - te leren over de democratische rechtsstaat. Tijdens de les bespreken we de spreiding der machten, de rol van de Tweede Kamer en de regering en natuurlijk de werking van de Grondwet, het fundament van onze samenleving. De Grondwet garandeert fundamentele rechten voor iedereen in Nederland, of je nu tot een minderheid of een meerderheid behoort. Maar wat betekent de Grondwet nog, als politieke partijen voorstellen indienen om fundamentele rechten in te perken?

Pieter Omtzigt vertelde tijdens een interview met Rick Nieman dat er tijdens de coalitieonderhandelingen wetsvoorstellen op tafel lagen om het bezit van een Koran strafbaar te stellen, met gevangenisstraffen tot vijf jaar. Ook werden andere voorstellen gedaan, zoals minimumstraffen voor het bezetten van een straat.

Als docent maatschappijleer schrok ik niet alleen van de inhoud en de disproportionele straffen van deze voorstellen, maar vooral van de eenzijdigheid en de anti-rechtsstatelijkheid ervan. Hoe kan ik mijn leerlingen uitleggen dat discriminatie verboden is, terwijl politieke partijen voorstellen indienen die juist discrimineren? Alleen al het voorstel om de Koran te verbieden, vereist het inperken van drie fundamentele grondrechten:

-       Artikel 1: Gelijke behandeling en discriminatieverbod
-       Artikel 6: Vrijheid van Godsdienst en levensovertuiging
-       Artikel 7: Vrijheid van meningsuiting; censuurverbod

Het inperken van drie grondrechten gaat rechtstreeks in tegen de democratische rechtsstaat, waarin minderheden juist moeten worden beschermd. Politieke voorstellen die fundamentele rechten inperken, ondermijnen de democratische rechtsstaat. Het is niet alleen aan politici om dergelijke voorstellen te verwerpen, maar ook te waarborgen dat de Grondwet geen speelbal wordt van politieke onderhandelingen.

Mijn oproep is gericht aan alle politici: niet alleen aan degenen die dit soort walgelijke voorstellen doen, maar ook aan degenen die erover zwijgen en doorgaan met onderhandelen of samenwerken. Een ijskast houdt ideeën vers; het is geen prullenbak. Door deze voorstellen niet resoluut af te wijzen, blijven ze hangen, klaar om in een volgende kabinetsformatie weer tevoorschijn te komen.

Ik verwacht van politici hetzelfde als van mijn leerlingen: fatsoenlijk met elkaar omgaan en je houden aan de democratische rechtsstaat. Als pubers dat kunnen, dan mogen we toch wel verwachten dat politici in Den Haag dat ook kunnen?