De 'goddeloze cirkel' die Bulgarije heet

Duizenden Bulgaren zijn sinds een paar dagen weer op de been om te protesteren tegen hun overheid. Het is al de zoveelste demonstratie in krap een jaar tijd. De betogers protesteerden in eerste instantie tegen de beoogde benoeming van mediamagnaat Delyan Peevski als hoofd van de Bulgaarse veiligheidsdienst.

Peevski en zijn moeder, Irena Krasteva, beheersen samen een netwerk van (veelal gecensureerde) landelijke kranten en televisiekanalen. Tegenstanders zeggen dat het vak van mediamagnaat zich moeilijk laat verenigen met een baan als spionagechef.

“Het zou moeilijk voor te stellen zijn als in Nederland iemand met de reputatie van Willem Holleeder zou worden verkozen tot Kamerlid voor de VVD. Toch gebeurde dit in de afgelopen verkiezingen in Bulgarije, toen Delyan Peevski verkozen werd als parlementslid voor de Bulgaarse zusterpartij van de VVD”, schreef expat Richard Smits onlangs in een brandbrief aan de Europarlementariërs van de PvdA.

De omstreden benoeming van Peevski is inmiddels, na aanhoudende druk vanuit de bevolking, ingetrokken. Toch zijn de Bulgaren nog niet gerust gesteld. Daarom zetten de betogers nu opnieuw in op het aftreden van alle politieke kopstukken. Veel politici houden elkaar de hand boven het hoofd, zoals eigenlijk al het geval is sinds de val van het communisme in 1990. De Bulgaarse overheid is deels nog altijd een neocommunistisch en frauduleus wespennest.

Martijn Huisman is evenals Smits expat in Sofia en woont en werkt er nu al -naar alle tevredenheid- vier jaar. Eén van de mindere kanten van Bulgarije noemt Huisman het politieke apparaat. Hij hoopt dan ook op resolute  veranderingen voor het Bulgaarse volk maar blijft sceptisch. De protesten an sich zullen volgens hem niet zoveel uithalen, maar zegt hij: “Het is een vicieuze cirkel die op de één of andere manier doorbroken dient te worden.” Huisman denkt dat alleen de kritische Noord- en West-Europeanen enige druk kunnen uitoefenen op één van de jongste EU-telgen. “Laat de stemmen van de Bulgaren gehoord worden. Ze willen hun land ten goede veranderen.”

Vi Marine, geboren en getogen in Sofia, heeft gedurende haar leven al talloze betogingen meegemaakt. Ze is dan ook van mening dat de regelmatig terugkerende protesten uiteindelijk niets zullen veranderen aan het politieke klimaat in Bulgarije. “We hadden een regering, ze protesteerden, de regering viel en we kregen een andere regering. Nu protesteren ze weer en zal ook deze regering wel weer worden stilgelegd…” Volgens Marine krijgen de demonstranten telkens weer hun zin -het aftreden van het parlement- maar is het uiteindelijk hetzelfde parlement dat wint. “Het is een goddeloze cirkel. Het probleem is dat Bulgarije momenteel maar twee grote partijen kent. Het is het één of het ander. De betogers willen geen van beiden. Ze weten niet wat ze willen maar ze willen het nu. Wie begrijpt dat nog?”

Huisman is het niet helemaal met Marine eens. “De mensen weten wel degelijk wat ze willen maar ze hebben geen keus. Het is óf de bandiet Bojko Borisov óf de communisten. Beiden worden ondersteund door enge rechtse nationalisten.” Huisman zucht en besluit: “Kan ik eigenlijk worden aangeklaagd voor deze uitspraken?”

Volg Kenneth Steffers op Twitter. Dit artikel staat ook op de website van Kenneth Steffers

Lees ook op Joop: Zevende dag van protesten in Bulgarije