De gevolgen van twaalf jaar Rutte worden steeds schrijnender

De VVD is er voor de bezittende klasse, en de rest van de bevolking komt op de tweede plaats.

De afgelopen weken heeft dat deel van (twitterend) Nederland dat nog niet murw is, zich boos gemaakt over (ten minste) twee acties van het kabinet: het aanmerken van havermelk als frisdrank, om de belasting erop te kunnen verdubbelen; en de opmerking ‘iedereen is weleens somber’, van staatssecretaris Van Ooijen: een eerste stap richting het afbouwen van beschikbare jeugdzorg, juist nu de vraag ernaar toeneemt. Boosheid of murwheid zijn gepaste en begrijpelijke reacties op 12 jaar Rutte, want zijn neoliberale afbraakbeleid zal niet stoppen totdat alle kwetsbare of gemarginaliseerde groepen weggekwijnd zijn, het Nederlands landschap uit niet meer bestaat dan asfalt en dood weiland en de tweedeling in de samenleving compleet is.

Het neoliberale VVD-beleid is economisch: gericht op winstmaximalisatie op de korte termijn. Maar het is ook ideologisch. De VVD is van oudsher liberaal, maar óók conservatief. Dat conservatieve wordt nu niet meer zo expliciet benoemd, maar het effect blijft hetzelfde: de VVD is er voor de bezittende klasse, en de rest van de bevolking komt op de tweede plaats. Met de VVD van vroeger werden bestaande hiërarchieën bestendigd met eloquente speeches van nette meneren in pak, tegenwoordig is het platter en schelden VVD-populisten antiracisme-activisten uit voor ‘woke’ of zeggen ze dat “klimaatactivisten maar eens moeten gaan werken”.

De gevolgen van 12 jaar Rutte worden ondertussen steeds schrijnender, met een steeds maar groeiende lijst crises, die niet opgelost, maar vooruitgeschoven worden: stikstof, klimaat, woningnood, huizenherstel in Groningen, de toeslagenaffaire, jeugdzorg, wachtlijsten, vluchtelingenopvang, ‘endemische’ corona en meer. En dan zijn er nog vele andere wantoestanden die te kort op de radar van de media verschenen, om crisis genoemd te worden.

Rutte als persoon lijkt ondertussen slechts als doel te hebben zo lang mogelijk te blijven zitten. Van zeggen dat hij geen visie heeft, heeft hij alleen spijt als hij erop aangevallen wordt, alsóf het een visie is. Dat is erg, maar tegelijkertijd is het een illusie om te verwachten dat een andere VVD-premier het beter zou doen. En van de overige partijen in dit kabinet hoeven we ook niet veel te verwachten. De twee acties waar dit artikel mee begint, komen bijvoorbeeld van een staatssecretaris van de ChristenUnie. De meest recente afleiding waar we mee bezig worden gehouden, is de opkomst van weer een andere radicaal-rechtse, radicaal kapitalistische partij: de BoerBurgerBeweging (BBB).

Boosheid en murwheid over dit alles zijn, nogmaals, begrijpelijk. Maar de oplossing zal toch van links moeten komen. Een tegenbeweging moet opgebouwd worden, ook vooral buiten het parlement. Ik roep iedereen op zich aan te sluiten bij bijvoorbeeld Extinction Rebellion of BIJ1. Samen organiseren, íets doen, laat je beter voelen. En soms, ook, is het voor je eigen gemoedsrust beter, niet het laatste nieuws te checken.