Pas op! Sparen kost geld

Je moet rood gaan staan. Dan krijg je geld toe. Dat hoort de consequentie te zijn van een negatieve spaarrente, die zuinige mensen beboet voor hun voorzichtigheid met geld. De invoering daarvan voor gewone rekeninghouders is geen absurditeit meer, die zit er zelfs aan te komen. Banken zijn verplicht het geld waar zij geen weg voor vinden te stallen bij de Europese Centrale Bank, die al heel lang een negatieve rente rekent. Dit is om ze te stimuleren dat geld te investeren in plaats van op te potten. Alleen er zijn – althans volgens de experts van de banken – te weinig geschikte objecten om spaargeld in te steken.

Wie in zo’n situatie zijn rekeningen sluit, doet de bank dus een plezier. Des te minder hoeft er immers tegen een negatieve rente bij de ECB te worden gestald. Volgens deze logica is het nog mooier als er een negatief bedrag op uw bankrekening staat. Daardoor wordt het saldo in Frankfurt nog lager. De bank heeft immers kapitaal nodig om het gat te dekken dat u hebt laten vallen. Dat hoeft niet meer naar de Europese Centrale Bank en voor dat genoegen mag u best een vergoeding vragen. Wel meteen van de bank halen natuurlijk en verder: hoe roder hoe mooier.

Iets zegt mij dat het zo niet gaat werken. De gewone man is hoe dan ook de lul: verliezen worden doorberekend, winsten in eigen zak gehouden. En in de herfst van het leven verdampt je pensioen omdat de fondsen teveel geld in kas hebben, wat dus in feite te weinig is.

Banken lopen een zwaar risico als zij er echt toe over gaan om spaarders rente in rekening te brengen. Er wordt nogal luchtig gedaan over gewone mensen die het uiteindelijk toch wel niet zullen aandurven om hun spaargeld onder de matras te bewaren. Dat zou wel eens tegen kunnen vallen. Een negatieve spaarrente gaat lijnrecht tegen het rechtvaardigheidsgevoel van de gemiddelde burger in. Dat overstijgt maar al te vaak alle rationele redeneringen.

Je loopt dus kans dat men wél massaal zijn geld van de bank gaat halen en voor het overige dat het vertrouwen in het huidige economische systeem verloren gaat. Niet dat iedereen dan meteen voor het socialisme gaat. Waarschijnlijk gebeurt eerder het tegendeel: als diefstal de norm is aan de top van de maatschappij, dan kun je daar beter zélf ook maar toe over gaan, Rutger Bregman of niet. Anders ben je immers een ook een dief en wel van je eigen portemonnee. En uit de mist doemt een zware gestalte op, een gezet heer met een baard van heb ik jou daar. Het kapitalisme, zegt hij, het kapitalisme gaat aan zijn eigen tegenstellingen te gronde.