De Gaza-oorlog: een oorlog tegen de eigen bevolking

De huidige Gaza-oorlog is een vernietigende strijd die vooral de burgerbevolking treft. Het 'sterkste leger ter wereld', zoals het Israëlische leger (IDF) zichzelf graag noemt, is inmiddels bijna 14 maanden bezig met het bombarderen, platwalsen en onbewoonbaar maken van de Gazastrook. Een gebied dat qua oppervlakte niet groter is dan de helft van Zeeuws-Vlaanderen. Stel je voor: een regio waar je in amper 20 minuten van Retranchement naar Sluiskil rijdt. Toch is het conflict na al die 14 maanden nog lang niet voorbij, en zijn de gijzelaars nog steeds niet gevonden.

Eenzijdige strijd?
Met een geschatte uitgave, tot nu toe, van 30 miljard dollar aan militair geweld rijst de vraag: wat voor soort oorlog is dit eigenlijk? Is het een klassieke oorlog tussen landen? Dat hangt af van het perspectief. Israël erkent formeel geen Palestijnse staat; volgens premier Netanyahu is het hele gebied 'van de rivier tot de zee' Israëlisch grondgebied. Zijn uitspraken hierover zijn duidelijk te horen in diverse toespraken, zoals hier te zien op YouTube.

Veel landen pleiten voor een onafhankelijke Palestijnse staat. Maar in de praktijk gaat het om een 'staat' zonder leger, zonder controle over de grenzen, en zonder een volwassen economie. Feitelijk is het een Palestijnenreservaat of thuisland, afgesloten met hoge muren en elektrische hekken. Gaza is daarvan nu het schrijnendste voorbeeld.

Verschillende perspectieven
Vanuit Palestijns oogpunt is dit een conflict tussen landen, met Israël als brute bezetter die de Palestijnse bevolking systematisch verdrijft en vermoordt. Het Palestijnse verzet is dan legitiem, hoewel het land geen officieel leger heeft. Hierdoor zijn het vooral burgers die de strijd voeren, met alle gevolgen van dien. Door dit is het IDF-verhaal dat strijders zich tussen de burgerbevolking schuilhouden ook een vals argument.

Vanuit Israëlisch perspectief is het echter een strijd tegen de eigen bevolking. Israël voert immers oorlog in een gebied dat het zelf controleert. Het IDF heeft inmiddels een stad van bijna 50.000 inwoners in Gaza compleet vernietigd. Vrijwel alle woonlocaties zijn vernietigd of zwaar beschadigd. Dit roept de vraag op of dit in wezen niet meer een ("genocidale oorlog" volgens de Israëlische hoogleraar genocidestudie Omer Bartov) burgeroorlog is, gezien de gedeelde geschiedenis en geografische nabijheid. Dit allemaal terwijl 50-60 kilometer vanaf Gaza men in Tel Aviv vanaf een zonnig strandterras de rookwolken ziet opstijgen en begrijpt dat daar een enorme humanitaire ramp plaatsvindt. Ik krijg dat beeld maar niet van mijn netvlies van de Israëlische burgers die, op een strandstoel en juichend drinkend, de bombardrenten aanschouwden. Dat gebeurde vanaf een heuveltop met zicht op het ommuurde Gaza. Ik krijg ook niet de beelden van mijn netvlies van, vanaf zee, doodgeschoten kinderen op het strand van Gaza. Kinderen die aan het spelen waren.

Conclusie
Als we Netanyahu’s woorden serieus nemen, bombardeert Israël feitelijk haar eigen bevolking, gezien de verhouding met Gaza. Gaza heeft immers geen leger en de strijders die er zijn, verzetten zich tegen een situatie van rechteloze gevangenschap. Dit verzet wordt vaak als terrorisme bestempeld, maar hoe moeten we dan het geweld van Israël omschrijven?

De vraag blijft of deze oorlog niet beter kan worden omschreven als een moordende oorlog tegen de eigen bevolking.