De Europese Unie huurt de Egyptische dictator Sisi in voor de grensbewaking

Het glunderen van de politieke leiders op de officiële foto’s was prematuur

Kijk ze eens glunderen, president Sisi van Egypte en Ursula von der Leyen met in haar gezelschap vijf regeringsleiders. Ze hebben net een prachtige deal gesloten. De Europese Unie geeft de komende drie jaar €7,4 miljard, de helft overigens in zachte leningen en tweehonderd miljoen is specifiek bestemd voor grensbewaking. Europa ken  een lange zeegrens met Egypte.

Dictator Sisi heeft het geld hard nodig. De inflatie rijst de pan uit evenals de werkloosheid. De coronacrisis en de oorlog in Gaza brachten de economie nieuwe klappen toe. Dan is hij ook nog eens enorme bedragen kwijt aan een nieuwe hoofdstad, die Cairo moet vervangen. De oorspronkelijke begroting daarvan noemt een bedrag van ongeveer €55 miljard maar we weten allemaal hoe het met de werkelijke kosten van zulke projecten gaat. Toch heeft de voltooiing van de nieuwe hoofdstad prioriteit. In 2011 heeft het regime leergeld betaald met de Tahrir-revolutie. Je bent niet veilig in een overbevolkte armoedige miljoenenstad waar het grootste gedeelte van de inwoners nauwelijks weet rond te komen. Ook al is je geheime politie nog zo wreed en effectief. De miljarden van Ursula komen dan ook goed van pas. De terugbetaling van het leninggedeelte is van later zorg.

De deal heeft wat Europa betreft maar één werkelijk doel: voorkomen dat meer scheepjes met migranten Kreta en andere Griekse eilanden weten te bereiken. Tot nog toe vallen de aantallen wel mee maar daar kan snel verandering in komen.

Egypte telt bijna 110.000.000 inwoners. Daarnaast vangt het negen miljoen vluchtelingen op uit de omringende landen, althans die zijn de grens overgekomen en proberen zich met straathandeltjes en huishoudelijk werk in leven te houden. De EU met ongeveer een half miljard inwoners kent ongeveer 25 miljoen vluchtelingen. Dat is een op twaalf tegen een op twintig. Het Europese inkomen per hoofd was in 2023 bijna 57000 dollar en dat van Egypte bijna 4000 dollar. Dit alles geeft de  verhoudingen goed weer.

De cijfers maken duidelijk waarom zoveel Egyptenaren zelf hun land graag zouden verlaten als ze daar de kans toe kregen. De Europese vrijgevigheid is bedoeld om die zo klein mogelijk te houden maar er is een belangrijker achtergrond: in Egyptes zuidelijke buurland Soedan woedt en burgeroorlog die aanzienlijk bloediger en gewelddadiger is dan wat zich in Gaza afspeelt. Afgelopen zondag nog werd een rapport gepubliceerd over bloedbaden onder de burgerbevolking in de provincie Al Jazirah, aangericht door de Rapid Support Forces. 250000 inwoners zijn de laatste maanden op de vlucht geslagen.

En die Soedanezen moeten asjeblief niet scheep gaan naar Europa.

Dát is de cynische achtergrond van deze deal, die helpt een corrupt militair regime in het zadel te houden in de hoop dat dit uit dankbaarheid de gendarme van Europa zal spelen. Hoe corrupt het is blijkt uit het feit, dat Gazanen gemakkelijk de strip kunnen ontvluchten als ze maar rijk genoeg zijn om de Egyptische ambtenarij om te kopen. De Europese Unie staat nog heel wat te wachten met zulke vrienden. Dat glunderen op de foto was heel prematuur.

Voor het overige ben ik van mening dat het toeslagenschandaal niet uit de publieke aandacht mag verdwijnen en de affaire rond het Groninger aardgas evenmin.

Beluister Het Geheugenpaleis, de wekelijke podcast van Han van der Horst en John Knieriem over politiek en geschiedenis. Nu: het Holocaust Museum