De enige manier om de oorlog in Gaza nog te stoppen

De realiteit is cynisch.

De onderhandelingen over een staakt het vuren in Gaza zijn opnieuw mislukt, al wordt er voor de vorm nog doorgepraat. Niettemin is de grote oorlog in het Midden-Oosten nog niet begonnen. Natuurlijk: Hezbollah en het Israëlische leger beschieten elkaar op regelmatige basis maar dat heeft alle kenmerken van een ritueel. Van het weekend bleek dit weer eens: Hezbollah leek enorm te escaleren maar de duizenden raketten die het afvuurde, waren geen partij voor de Iron Dome en de volgende dag al – na het antwoord van Israël – verklaarde de leiding dat deze fase was afgesloten, of woorden van gelijke strekking.

Dit komt door het voorbeeld dat Israël nog dagelijks in Gaza stelt. Niemand zegt het met zoveel woorden maar dat is wat daar gebeurt: dit overkomt je als je iets onderneemt zoals Hamas begon op 7 oktober 2023. Dan krijg je een reactie die je op zijn minst vijftien jaar wederopbouw oplevert nog los van de slachtoffers. De leiding van Hezbollah en Iran weten dat een grote oorlog – hoe die ook eindigt – op eigen gebied tot onvoorstelbare verwoestingen zal leiden en de heersende regimes zal ondermijnen. Daarom dragen hun acties tot nog toe vooral een symbolisch karakter.

In zijn houding tegenover Hamas spiegelt Israël zich aan de strategie van de geallieerden in de Tweede Wereldoorlog. Hun oorlogsdoel was de onvoorwaardelijke overgave van de vijand. Dit eist Netanyahu in feite ook.

Wat moet er gebeuren om uit deze impasse te komen? Of zinniger: welke conclusies zouden burgers en regeringen in het Westen moeten trekken? Wellicht wordt het tijd om de feiten te benoemen. Israël zal duidelijk moeten worden gemaakt dat het zo genoeg is geweest. Het aanschouwelijk onderwijs kan worden beëindigd. Het dient in ruil voor vrijlating van alle gijzelaars de Gazastrook volledig te ontruimen. Een volledige of een gedeeltelijke bezetting op de manier van de West Bank met een soort Palestijns collaborateursregime voor de schone schijn is een illusie.

Als de laatste IDF-soldaat zich heeft teruggetrokken zullen in de Gazastrook onmiddellijk de overwinningsfeesten losbarsten. Dat moet dan maar gebeuren. Laat ze. Je kunt Palestijnen altijd nog informeel vragen hoe ze zelf vinden dat het gaat: de toch al armoedige leefomgeving van anderhalf miljoen mensen grotendeels verwoest, de positie van de kolonisten in de West Bank aaanzienlijk versterkt. De vorming van een Palestijnse staat, zelfs een rompstaat, verder weg dan ook. Een Israël dat ondanks het gedrag van de laatste maanden nog steeds formele betrekkingen onderhoudt met belangrijke Arabische landen zoals Egypte, Jordanië, de Golfstaten en Saoedi-Arabië.

Dit is een cynisch betoog. Ongetwijfeld zullen veel lezers van dit stukje verontwaardigd zijn: zo wordt de rogue state beloond. Om te beginnen zijn het in de regio allemaal in verschillende gradaties rogue states met regimes die hun bevolking onderdrukken. Macht gaat er boven recht. De rogue states worden er altijd beloond tenzij ze op het verkeerde paard wedden en een nederlaag lijden. Veiligheid gaat er met machtsvertoon gepaard. Wie wil dat het moorden in Gaza onmiddellijk ophoudt, moet met die realiteit rekening houden. De vrouwen en de kinderen blijven sterven als je het belangrijker vindt dat eerst de apartheidsstaat Israël wordt geliquideerd of dat de Palestijnen eerst moeten kunnen terugkeren naar de verloren grond der vaderen. Dat is natuurlijk een keuze maar die heeft wel consequenties: vanwege je rechtvaardigheidsgevoel gaat de oorlog door met alle gevolgen van dien.

Een staakt het vuren zonder eind met als voorwaarde het vrijlaten van alle gijzelaars is de enige optie om het conflict voorlopig te bevriezen. Als Israël die realiteit niet accepteert, wordt het tijd de wapenleveranties te staken.

Voor het overige ben ik van mening dat het toeslagenschandaal niet uit de publieke aandacht mag verdwijnen en de affaire rond het Groninger aardgas evenmin ook al is de laatste put nu dicht. Tevens noem ik de PVV een extreemrechtse partij.

Beluister Het Geheugenpaleis, de wekelijkse podcast van Han van der Horst en John Knieriem over politiek en geschiedenis: nu diversiteit in de eredivisie van de wetenschap.