De ene moslim is de andere niet


Dwaalt er onder islamitische bevolkingen een gen rond dat zorgt voor een aangeboren hekel aan vrijheid, gelijkheid en rechtvaardigheid? En zouden islamitische kinderen op een dag wakker worden en denken; ‘terrorist, dat wil ik later worden. Bestaat er maar één homogene islamitische gemeenschap identiek in haar doen en laten?

Indien een persoon Fox News als referentiekader gebruikt, dan is het antwoord vast bevestigend van aard. Begrijpelijk. Echter, het is niet meer dan evident dat er over een periode van 1436 jaar een bepaalde mate van diversiteit ontstaat. En net als bij andere monotheïstische religies zijn er binnen de islam verschillende stromingen, sekten en groeperingen. En zelfs binnen een specifieke stroming beleven en praktiseren mensen hun religie op een andere manier.



Glazen idealen
 In Europa worden er nu al jaren verwoede discussies gevoerd over de judeo-christelijke waarden, de democratie, universele mensenrechten en de vrijheid van meningsuiting. Daarbij rijst veelal de vraag hoe deze idealen moeten worden bezien in relatie tot de islam. Op zichzelf zijn het interessante discussies. Voor moslims geboren en getogen in Europa is de manier waarop de discussie gevoerd wordt soms schokkend. Maar bij wijlen ook leerzaam. Anderzijds zorgt de xenofobische aard van de discussies logischerwijs voor een gevoel van vervreemding, alsof je maar een halve burger bent in de ogen van medeburgers alsook de volksvertegenwoordiging.



Echter, als het gaat om veiligheidsthematiek dan zijn het maar schijndiscussies en lijden velen aan een tunnelvisie, want de islam is niet het probleem. Uit een Gallup-enquête bleek bijvoorbeeld dat 93 procent van de moslimbevolking terreurdaden afkeurt. De 7 procent die zich wel kan vinden in terreur had geen religieuze motivatie, maar politieke redenen. Want, zou een vader die zijn kinderen weggevaagd ziet worden door een drone-aanval (netjes gesanctioneerd door president Obama), zonder de islam dan géén haat koesteren? Oogst het Westen op dit moment niet precies wat zij heeft gezaaid, met haar verleden als kolonisator en de huidige geopolitiek die gevoerd wordt? Een geopolitiek die terdegen te classificeren is als hypocriet en dubbelzinnig.



Oorzaak en gevolg
 Wat is nou echt de reden van de virulente haat, die ‘islamitische’ terroristen koesteren jegens het Westen? De olifant in de kamer is dat er andere factoren meespelen, maar nooit bediscussieerd worden. Oorzaken die te maken hebben met het buitenlandse beleid, de overzeese oorlogen, de bombardementen of de martelingen waar we ons schuldig aan maken. Martelingen die in Guantanamo Bay en andere geheime locaties hebben plaatsgevonden en naar alle waarschijnlijkheid nog altijd worden voortgezet. Zou het ook niet kunnen liggen aan de moordpartijen in Irak, uitgevoerd door de Verenigde Staten en de huurlingen van het bedrijf Blackwater? Heeft het mogelijk te maken met de verkrachtingen in het Midden-Oosten, zoals de 14-jarige Abeer Qassim al-Janabi, die werd verkracht en vermoord, maar eerst moest zien hoe haar vader, moeder en zusje werden doodgeschoten door Amerikaanse soldaten?

Dubbelzinnige houding Ook hebben we wel de mond vol van de democratie. Tenzij er islamitische partijen gekozen worden, die kritisch staan tegenover het Westen. Zo moesten we niets hebben van de Moslimbroederschap aan het roer in Egypte, maar wordt generaal Sisi, die dankzij een coup aan de macht is gekomen, gedoogd. De politieke tak van Hamas werd democratisch verkozen, maar dat mocht niet baten. Zo steunden we in het verleden de prowesterse Sjah van Iran, maar het huidige antiwesterse regime behoort tot ‘the axis of evil’. En tot slot, we blijven politieke rugdekking geven aan Israël, zelfs na de laatste slachting in Gaza. Een slachting waar meer dan 2000 slachtoffers vielen. Mede mogelijk gemaakt dankzij wapens die het Westen levert.

Kunnen onze eigen daden geen plausibele oorzaken zijn voor de diepe haat die aanwezig is? Of vinden we de gedachte dat wij zelf ook een rol hebben in het geweld zo onaangenaam, dat het maar snel terzijde wordt geschoven? Een cognitieve dissonantie, als het ware. Hebben we überhaupt wel eens de vraag gesteld wat ons het recht geeft om andere landen te bombarderen en aan te vallen? Wie heeft ons benoemd tot sheriff van de wereld? We ‘interveniëren’ in het buitenland zonder enige mandaat en vallen andere landen aan op basis van leugens. Wordt er in zo een situatie iets anders verwacht, dan een risico op vergelding?




John Kerry, minister van Buitenlandse Zaken onder president Barack Obama, stelde recent naar aanleiding van het overlijden van de koning van Saoedi-Arabië het volgende; ‘King Abdullah was a man of wisdom & vision. The US has lost a friend & Kingdom of Saudi Arabia, Middle East, and the world has lost a revered leader’. Het verschil tussen IS en Saoedi-Arabië is minimaal, doch we prijzen Saoedi-Arabië maar bestrijden IS. Terwijl het gedachtegoed van Saoedi-Arabië voortkomt uit het wahabisme, net als dat van IS. Saoedi-Arabië, daar valt veel over te zeggen, maar het is geen baken van licht en vrijheid. Wat het land wél in overvloed heeft is grote hoeveelheden olie, dus vanuit dat perpectief is het een wijze zet om Saoedi-Arabië niet te streng te beoordelen.



Dissociatieve identiteitsstoornis
 Wij uit het Westen nemen de rest van de wereld graag de maat. We claimen nota bene een morele superioriteit. Alsof onze beschaving verheven is boven andere culturen en samenlevingen. Maar hoeveel Westerse landen zijn er de laatste decennia precies gebombardeerd en aangevallen door een islamitisch land? Naast andere facetten waaraan je een beschaving kunt meten is het terroriseren van andere bevolkingen namelijk ook een graadmeter. En andersom vallen wij islamitische landen consequent met geweld binnen. Welke rol spelen de de universele mensenrechten, de vrijheid van meningsuiting en de democratie hier precies in?

Geweld leidt uiteindelijk altijd tot nog meer geweld. En het fundament waarop een terrorist zijn haat bouwt is voor een deel door ons zelf aangeleverd. Daarom wordt het tijd om onszelf een spiegel voor te houden. Alleen dan kan deze vicieuze cirkel van haat, geweld en aversie worden doorbroken.