De doodgeschoten wolf van Wapse wordt gedemoniseerd om het falen van boeren te verhullen

Op 29 juli publiceerde RTVDrenthe een artikel met de kop ‘Dna doodgeschoten wolf Wapse op 103 dode schapen aangetroffen’. Het bericht werd gretig overgenomen door andere nieuwsdiensten. Op 2 augustus kopt Het Dagblad van het Noorden ‘De Wapsewolf viel vaker goed beschermde schapen aan. Had Drenthe eerder moeten ingrijpen?’ De informatie die in de artikelen wordt gebruikt is openbaar en afkomstig van BIJ12, de organisatie die de schadeafhandeling voor de provincies uitvoert. De getallen die in de diverse media worden gepresenteerd en de conclusies die daaruit worden getrokken zijn echter feitelijk onjuist. Deze berichtgeving heeft verdacht veel weg van het met terugwerkende kracht legitimeren van de executie van de wolf in Wapse en is journalistiek onverantwoordelijk.

De cijfers
De verschillende media copy-paste-en het ‘nieuws’ zonder de bron te controleren. Het ging niet om 19, maar om 17 aanvallen en niet om 103 maar om 101 dode dieren. Maar ook bij die aantallen moeten grote kanttekeningen worden geplaatst. Het jonge mannetje GW3151m jaagde in vijf van de 17 aanvallen samen met zijn vader GW2397m of moeder GW2090f. Zijn DNA werd op de locaties aangetroffen, maar de informatie van BIJ12 geeft niet aan op hoeveel schapen, of wie van de wolven verantwoordelijk is voor de dood van welk schaap. Dat het DNA van de in Wapse doodgeschoten wolf op 103 - of 101 - dode schapen is aangetroffen is daarmee dus feitelijk onjuist.

Het jonge mannetje alleen, is met enige zekerheid verantwoordelijk voor de directe dood van 46 dieren, minder dan de helft van het aantal dat in de artikelen genoemd wordt. Een groter aantal dieren, zo’n 50, werd gedood door dierenartsen of de dierhouders zelf. Een aantal daarvan zal ongetwijfeld ‘uit hun lijden verlost’ zijn, maar in de vee-industrie is wat men euthanasie noemt in de eerste plaats een economische afweging, geen medische. De onvoorwaardelijke schadeuitkering bij een wolf-aanval maakt dode schapen profijtelijker dan gewonde dieren.  

Onbeschermde gehouden dieren
De genoemde artikelen claimen verder dat deze wolf volgens de gegevens van BIJ12 meerdere malen door een wolfwerend raster heen is gekomen. De feiten laten echter een ander beeld zien. Voor de vier recentste aanvallen wordt nog geen type, hoogte of stroom van de ‘preventie’ vermeld in de gegevens van BIJ12. In 10 van de 17 overige incidenten bestond de omheining van de wei uit 2 schrikdraden op een hoogte van tussen de 45 en 75 centimeter, in een elfde geval uit ‘schapengaas’ zonder stroom. Deze omheiningen zijn goed genoeg om schapen, geiten of pony’s binnen te houden, maar volstrekt onvoldoende om een wolf buiten te houden. Al deze boeren hebben hun dieren als kant-en-klaar maaltijden aan de wolven aangeboden.    

Een foutief geplaatst ‘wolfwerend’ raster is niet wolfwerend!
Bij slechts drie van de 17 aanvallen waar GW3151m betrokken was, hadden de schapenhouders zich enige moeite getroost om de dieren tegen roofdieren te beschermen. Alleen in Doldersum en Vledder was er schrikdraad met 6 draden van 120 cm of hoger aanwezig.

Van de aanval in Vledder weten we echter dat het hek daar niet voldeed: ”Er zijn vier plekken waar de onderste draad hoger hangt dan 20 centimeter, namelijk 35 centimeter. Dat is het geval bij drie greppeltjes en bij een paaltje waar het net in het verkeerde lusje is gehaakt. Daar voldoet het raster niet aan de norm van BIJ12,” noteerde RTVDrenthe op een dag na de aanval. Hier kruipt een wolf zonder problemen onderdoor. De afrastering is daarmee per definitie niet ‘wolfwerend’.  

Het is vrijwel zeker dat de meer-draadse afrasteringen in Doldersum en Wapse ook niet overal voldeden aan de norm van BIJ12 om de eenvoudige reden dat de wolf dan niet binnen was gekomen. In Wapse zouden de draden aan de straatkant niet strak gespannen hebben gestaan. De wolf zou onder de afrastering door gekropen zijn, wat niet kan als de laagste stroomdraad op de juiste hoogte hangt.

Overigens zegt de Wet die bescherming tegen roofdieren verplicht niets over rasters. Als rasters niet zouden werken, moeten andere maatregelen, zoals ophokken, genomen worden.  

Leerervaring
Wat de dierhouders uit Friesland en Drenthe het roedel uit het Drents-Friese Wold geleerd hebben is dat gehouden dieren een makkelijke prooi en ‘leuk’ speelgoed zijn. Vader GW2397m en moeder GW2090f hebben die kennis ongetwijfeld doorgegeven aan hun welpen, zoals GW3151m, en zullen dat ook hun recent geboren kroost leren als er niet snel harde maatregelen genomen worden tegen onverantwoordelijke dierhouders. Animal Rights heeft om dat te bewerkstelligen diverse handhavingsverzoeken lopen bij de NVWA.  

Dat ieder wild zwijn of hert - de natuurlijke prooi van de wolf - die de grens met Drenthe of Friesland oversteekt, wordt afgeschoten, helpt natuurlijk ook niet mee. Een tweede noodzakelijke maatregel is het stilleggen van jacht/‘beheer’. Verder zal de discussie gevoerd moeten worden of het houden van schapen in Nederland überhaupt nog wel wenselijk is nu de wolf is teruggekeerd.