De crisis in de SP is belangrijk voor heel links

De SP is haar eigen graf aan het graven. Dat is niet alleen dom en jammer voor de partij zelf, het is ook erg slecht nieuws voor iedereen in dit land die wil opkomen voor een systeembreuk met het rechts-liberale beleid van de afgelopen decennia.

Laat ik voorop stellen dat het helemaal niet gemakkelijk is om een geloofwaardig en krachtig links alternatief tot stand te brengen.

We kunnen aan de ene kant niet meer blijven geloven in de politiek van de kleine stapjes of het zo goed als dat kan verdedigen van wat er nog over is van de sociale verworvenheden die eerder bevochten zijn. Essentiële systeemveranderingen zijn nodig waar het gaat om sociale rechtvaardigheid, klimaatbeleid, de ongelijke verhoudingen in de wereld en de manier waarop we omgaan met migratie.

Aan de andere kant heeft populistisch rechts een groot deel van de proteststem van de verliezers van het neoliberalisme kunnen overnemen. Dat is de schande van links in de afgelopen jaren. ‘Links’ staat voor veel van die mensen gelijk met ‘onderdeel van de elite’ en is dus verdacht. Niet altijd onterecht overigens. Bovendien is de ideologie van links vergaand in diskrediet gebracht door de gruwelijke misdaden van het stalinisme en het failliet van de sociaaldemocratie als voertuig voor progressieve veranderingen.

Gemakkelijk is het dus zeker niet voor een partij als de SP.

Maar juist daarom moet je bereid zijn om het inhoudelijke debat open, breed, intern en extern te voeren met iedereen die ook op zoek is naar zo’n links alternatief. De claim dat je wel weet waar het korte en middellange termijn naar toe moet is doodeenvoudig een leugen, en dat geldt overigens ook voor alle andere linkse partijen in dit land. En om dan op basis van het ‘eigen gelijk’ leden te royeren die in verschillende fora die discussie willen voeren, is niet meer of minder dan een terugval in de slechtste traditie van de SP, namelijk het bang zijn voor meningsverschillen en het centralisme dat daar uit voortvloeit.

Simpelweg gezegd: ik ben het op veel onderdelen niet eens met wat er gezegd wordt op bijvoorbeeld het Marxistisch Forum, maar het is wel onderdeel van de zoektocht die we moeten doormaken.

Zelf vind ik overigens dat we veel verder moeten gaan in de richting van een (1) linkse partij die iedereen verenigd die linkse systeem veranderingen voorstaat, en dan gaat het ook over PvdA en GroenLinks (leden).

Voor nu is de SP haar eigen graf aan het graven. In het eerste decennium van deze eeuw voerde de SP een bewust beleid om de partij te verbreden. Mensen als Anja Meulenbelt en Huub Oosterhuis kregen een rol. Dat was ook voor mij de reden om bij de SP aan te sluiten in 2003. Dat was een succes! Waarbij de rol van Jan Marijnissen wel eens overdreven is, want die verbreding was een belangrijk onderdeel van het succes.

Voor nu ben ik weinig optimistisch, maar er zijn wel lichtpunten. In de grote steden is het verzet tegen het monomane beleid van de SP-leiding groot. Misschien kan daar de vonk gevonden worden om de SP om te vormen tot een breed linkse partij voor systeem verandering, waar wordt nagedacht over hoe dat moet en kan, en waarbij er geen uitsluitingen zijn al la de slechtste, oude, SP-traditie van het toenmalig Marxistisch-Leninisme.