De coup van Dekker en Van Ark

Misschien is het de afgelopen jaren langs u heen gegaan, maar er wordt in Nederland stilzwijgend een coup gepleegd. De daders zijn minister Sander Dekker (Rechtsbescherming) en staatssecretaris Tamara van Ark (Sociale Zaken en Werkgelegenheid), beiden leden van de VVD en Rutte III. Zij zorgen ervoor dat de macht nog sterker in de handen is komen te liggen van de rijke elite, door de zwakkeren en armen van hun rechten te ontdoen.

Rechtsbijstand Hoewel het woord coup over het algemeen een onmiddellijke verandering betekent, lijkt het mij vanwege de machtsverschuiving hier op zijn plaats. Dekker koos ervoor de rechtsbijstand uit te kleden. Hierdoor kunnen Nederlanders in financiële problemen geen aanspraak meer maken op financiële steun bij het halen van hun recht.

Armen hebben natuurlijk op papier nog wel rechten, maar wat heb je daaraan als je dat recht niet kunt verdedigen? Dekker heeft dus bijgedragen aan het creëren van tweederangs burgers.

Arbeidsgehandicapten Staatssecretaris Van Ark deed er nog een schepje bovenop. De volgens het CBS toch al gefaalde participatiewet werd door haar toedoen nog meedogenlozer. Wie geen werk heeft, moet wat terugdoen voor de maatschappij, zo vind ze. Wat ze even vergeet is dat allang duidelijk is dat niet iedereen dat kant. Daarom zitten die mensen ook in een uitkeringspositie. Geen wonder dat de ‘tegenprestaties’ waar ze eerder zijn ingevoerd eerder het tegenovergestelde effect hebben.

Dezelfde bezwaren gaan op voor een ander initiatief van Van Ark: het bezuinigen op arbeidsgehandicapten. Haar bezuinigingen gaan er namelijk van uit dat gehandicapten er voor kunnen kiezen om niet met anderen samen te wonen. Doen ze dat wel, dan worden ze gekort op hun uitkering.

Dit gaat geheel voorbij aan de realiteit: gehandicapten zijn vaak genoodzaakt om bij iemand anders te wonen omdat ze gehandicapt zijn. Zo worden ze dus veelal gekort op hun uitkering en nog afhankelijker gemaakt. Daarbij komt ook nog eens dat de arbeidsgehandicapten niet of nauwelijks pensioen opbouwen, dat werk vinden moeilijk is en dat ze zelf een aanvullende uitkering moeten aanvragen.

Tweederangs burgers Wat blijkt uit de bovenstaande initiatieven is dat voor de VVD’ers niet duidelijk is dat een uitkering geen keuze is, maar bittere noodzaak. Gek genoeg is een uitkering aanvragen dus juist, tegengesteld aan de visie van de VVD’ers, een gebrek aan keuze. De zwakkeren en armen nog een tik verkopen door ze een ‘tegenprestatie’ of vermindering van uitkering op te leggen is in de praktijk dus ook niets anders dan het degraderen van armen tot tweederangs burgers.

Dekker en Van Ark behandelen armen als vuil. Filosofe Hannah Arendt zou dit zien als een teken aan de wand voor totalitarisme. Als Joodse stateloze vluchteling voor het naziregime heeft ze zelf aan den lijve ondervonden hoe het is om je recht niet te kunnen halen. In Over het Totalitarisme verwijst ze er naar door de situatie van iemand zonder rechten te vergelijken met een misdadiger. Een misdadiger heeft de mogelijkheid zijn recht te verdedigen in de rechtszaal en wordt zodoende tenminste nog erkend als respectabel persoon. Bij de personen die hun recht niet kunnen halen gaat dit niet op.

De vergelijking met de huidige situatie van armen in ons land lijkt mij duidelijk en zorgwekkend. De Internationale blijkt zo wederom relevant: ‘De staat verdrukt, de wet is logen. De rijkaard leeft zelfzuchtig voort.’

Tijdens de volgende verkiezingen dienen we deze sluipende coup een halt toe te roepen door deze elitaire onderdrukkers de laan uit te sturen.