De blinde vlek van rechts: geen oog voor sociaal beleid

Nadat de Europese regeringsleiders eerst ongekend hard aan het bezuinigingen zijn geslagen, stellen zij nu eindelijk de vraag hoe ze de Europese economie weer kunnen laten groeien. Twaalf van hen, waaronder premier Rutte, zijn in aanloop van de Europese top van 1 en 2 maart a.s. met voorstellen gekomen. Voor Nederland dringt de tijd, want het bevindt zich officieel in een recessie en voorspeld wordt dat alleen al dit jaar honderdduizend banen verloren gaan. Maar de ‘groei’ voorstellen van Rutte c.s. bevatten helaas niet de zo noodzakelijke investeringen in werkgelegenheid. Zonder die investeringen blijft economische groei uit en houdt de recessie aan. De plannetjes laten onverbloemd het tekort van de conservatief-liberale leiders als Rutte zien.

De twaalf regeringsleiders roepen op om Europa weer te laten groeien met minder verstikkende regels voor bedrijven en met meer ruimte voor de private sector. Zo moeten beperkingen voor de dienstensector worden opgeheven. Moet er in 2015 een Digitale Markt komen en in 2014 een Europese energiemarkt. Ook pleiten de leiders voor een Europese Onderzoeksruimte en de versterking van de banden met de VS, China en Rusland. Ruim baan dus voor het bedrijfsleven, vooral dan voor multinationals. Maar waarom deze open brief van 12 leiders? Waarom niet gewoon deze voorstellen afstemmen met 27 regeringsleiders en uitvoeren. De inhoud van de brief is niets meer dan holle retoriek, een uiting van het huidige onvermogen om te investeren.

Daarnaast is het idee van Rutte c.s dat het alleen de regels zijn die de economie belemmeren te groeien absurd. Het bedrijfsleven durft juist niet te investeren door het gebrek aan Europees leiderschap in deze schuldencrisis, burgers houden juist de hand op de knip omdat er op alles bezuinigd wordt wat groei kan brengen. In de brief van de regeringsleiders geen woord over hun beroerde managing van de crisis. Geen enkele erkenning van de onzekere positie van werknemers op dit moment. Geen cent voor investeringen vanuit de overheid voor meer werk. En dat in een tijd waarin de Europese Commissie voorstelt om het stakingsrecht in te perken, arbeidswetgeving aan te pakken en lonen te verlagen. Het is een verhaal uit de jaren ’80, anno 2012.

Het afgelopen jaar is de EU, als gevolg van de financiële crisis, drastisch veranderd. De Europese Centrale Bank is onder leiding van Mario Draghi aan een grootscheepse reddingsoperatie van de banken begonnen.  Bijna alle lidstaten hebben toegezegd om de (in crisistijd ondoenlijk harde) Europese begrotingsafspraken op te nemen in hun nationale wetgeving. Er zijn nieuwe Europese toezichthouders gekomen. De Europese Commissie heeft nieuwe bevoegdheden gekregen om de lidstaten te houden aan de door henzelf gemaakte afspraken. Italië heeft zelfs een technocratische regering die daadwerkelijk bezig is met ongekende hervormingen en het terugdringen van de enorme nationale schuld.

Alles is dus in gang gezet om het vertrouwen te herwinnen van de financiële markten en in de sterke economieën. Al deze inspanningen waren nodig om een oud zeer te bestrijden. Bij de invoering van de Euro waren essentiële afspraken over een gezamenlijk economisch Europees beleid vergeten. Er is nu een enorme vooruitgang geboekt in Europa en daarin heeft de PvdA Rutte en zijn kabinet gesteund. Nu het hoog tijd is om een gezamenlijke inspanning te leveren om banen te scheppen en de economie er weer bovenop te krijgen, laat rechts zich van haar meest asociale kant zien. Ze biedt geen enkel perspectief voor werkelozen en maakt geen cent vrij voor investeringen in de toekomst.  Je kunt in deze crisis niet voor een dubbeltje op de eerste rij zitten. Nationaal niet en Europees niet. Er is veel meer moed nodig om alle burgers op een sociale manier door de crisis te helpen. Investeren is daarom nodig, in arbeid, in onze jeugd, in midden en kleine bedrijven en in betere infrastructuur. Waarom investeren we bijvoorbeeld niet in het energieneutraal maken van de sociale woningbouw in Europa? Drie vliegen in een klap: werkgelegenheid, CO2 besparing en lagere woonlasten voor de laagste inkomens. Met nog meer bezuinigingen wordt de overheid gesloopt en is alle hoop op toekomstige groei hopeloos overgeleverd aan de onzekere markt.

Dat enkel en alleen het bedrijfsleven de aandacht kan opeisen van een conservatief-liberale regering werd nog eens duidelijk, toen Rutte razendsnel de kant van Shell koos in de oproep de “Europese regeldruk” te verminderen. Dat is nu precies de Europese politiek waar we met zo allen een hekel aan hebben gekregen, omdat het geen oog heeft voor sociaal beleid. Dat Europa wordt niet geaccepteerd en kan niet slagen.