Het is behoorlijk hommeles geweest rond de NEDS wapenbeurs in het Rotterdamse Ahoy. Het roemruchte zalencomplex werd omringd door demonstranten die shame on you riepen en met rode verf op de ruiten een leus kalkten dat de deelnemers medeplichtig waren aan genocide. Dat kwam omdat een aantal Israëlische bedrijven acte de présence gaf. De politie knuppelde er lustig op los om de rust te herstellen.
De beurs duurde één dag, woensdag 21 november. Medewerkers van de wapenindustrie en ambtenaren die betrokken waren bij de aankoop van hun producten hadden vrij toegang maar belangstellenden van buiten moesten €500 entree betalen. Ruim voor de beurs waren alle toegangsbewijzen vergeven. Behalve wapentuig bewonderen konden de deelnemers ook zogenaamd de geest verrijken met een symposium van een middag. Daar was de socioloog Herman Vuijsje, de rechtsbuiten van de schrijvers- en journalistenfamilie Vuijsje, de keynote spreker.
Ik koester sympathie voor iedereen die bij heeft bijgedragen aan de wapenbeurs, zowel buiten als binnen de poorten van Ahoy. Het is altijd goed als demonstranten duidelijk laten weten waar wapens voor bedoeld zijn. Aan de andere kant vereist de internationale situatie dat de samenwerkende Europese landen hun verdediging op peil brengen. Dat is nu nog niet het geval, zoals blijkt uit het onvermogen de Oekraïense strijdkrachten echt snel te bevoorraden met alles wat ze nodig hebben.
We hebben namelijk te maken met een ouderwetse denker aan onze buitengrens. De Russische dictator Vladimir Poetin heeft zich zijn leven lang in de geschiedenis verdiept en daar precies de verkeerde dingen uit opgepikt. Hij denkt dat hij het aanzien en de macht van zijn land kan vergroten door middel van gebiedsuitbreidingen. Hij gelooft in de betekenis van bufferstaten en eigen uitgangen naar zee. Dat is allemaal heel ouderwets en laat negentiende eeuws.
Macht en invloed verkrijg je in onze tijd door een slimme economische penetratie. Het naoorlogse Japan heeft met Zuid-Korea in het kielzog laten zien hoe dat werkt. En nu heeft China deze strategie met groot succes overgenomen. Een mooi voorbeeld is de aanleg van een zeehaven bij Chancay in Peru. Daar investeerde de rederij Cosco $ 1,3 miljard in en XI Jinpin verscheen persoonlijk om de openingshandeling te verrichten. Als nu ook nog de al decennia lang verhoopte snelweg naar Brazilië tot stand komt, staat China niets meer in de weg de rol van de VS in Latijns Amerika over te nemen.
Ander voorbeeld: de Chinese activiteiten in Afrika. Denk daarbij aan de mooie spoorweg tussen Mombasa en Nairobi. Dit soort projecten hebben een enorme impact terwijl de Russische veroveringsoorlog in Oekraïne $ 1 miljard per dag kost. Dat valt nooit terug te verdienen, ook niet als Poetin zijn oorlog wint.
Helaas dwingt die ouderwetse denker de samenwerkende Europese landen hun stekels op te zetten. Anders flikt Poetin het ons ook. Vandaar dat de entreebewijzen voor de wapenbeurs in Rotterdam zo snel uitverkocht waren.
Wapens zijn bedoeld om vijanden – burgers en soldaten – zoveel mogelijk leed toe te brengen. Tijdens de oorlog in Vietnam ontwikkelden de Amerikanen het idee dat je de tegenstanders beter niet af kon maken. Verwonden was op den duur effectiever. Dan moet de vijand grote hoeveelheden middelen en menskracht inzetten om ze te verplegen en te revalideren. Dat hindert diens oorlogsinspanningen. Daarom maakten de Amerikanen de kleine scherven in bommen niet langer van metaal maar van plastic. Die werden niet zichtbaar op röntgenfoto's.
Dit principe is ook van toepassing op wat tal van bedrijven in Ahoy met trots aan de ambtenaren en de hoge militairen presenteerden: systemen die maximaal leed en maximale chaos teweegbengen. Ze weten dat hun producten in de ogen van de klanten onmisbaar zijn. Ze hangen er een hoog prijskaartje aan. De wapenindustrie is behoorlijk lucratief, zeker als er oorlogsdreiging heerst. Wat dat betreft kun je best van een parasitaire bedrijfstak spreken die geen rijkdom schept maar armoede.
Israël heeft zich in de zeventig jaar van zijn bestaan ontwikkeld tot een wapenexporteur van betekenis. Geen wonder, oorlog dreigt altijd. Er kwamen op dat gebied dan ook tal van ondernemingen tot grote bloei, die zeer geavanceerde wapensystemen ontwikkelen. De iron dome is daar een – zij het defensief – voorbeeld van. Offensieve raketten vanuit Israël – zo leert het nieuws van de dag – treffen over het algemeen doel. Ook is het land een bondgenoot van het Westen.
Het zal best wel druk geweest zijn op de stands van de Israëlische wapenproducenten. Nederland is en blijft een goede klant. Het is moeilijk daar iets tegen te hebben en je kunt altijd het argument gebruiken van Amerikanen die voor vrij vuurwapenbezit zijn: 'Niet het pistool is de schuld maar degene die de trekker overhaalt'.
Aan de andere kant hadden de demonstranten ook gelijk. Het doet allemaal denken aan een oude joodse mop: Sam en Moos hebben een groot conflict. Ze leggen het voor aan de rabbijn. De rabbijn ontvangt ze afzonderlijk. Hij beluistert Moos en concludeert: 'Moos, je hebt gelijk'. Daarna spreekt hij Sam en zegt: 'Sam, je hebt gelijk'. Zo raakt het conflict tussen de voormalige vrienden op een kookpunt. Sara, de vrouw van Moos, gaat verhaal halen bij de rabbijn. Deze luistert en zegt: 'Sara, jij hebt óók gelijk'.
Zo zit het.
Voor het overige ben ik van mening dat het toeslagenschandaal niet uit de publieke aandacht mag verdwijnen en de affaire rond het Groninger aardgas evenmin, zeker nu de laatste putten niet dicht blijken. Tevens noem ik de PVV een extreemrechtse partijen
Beluister Het Geheugenpaleis, de wekelijkse podcast van Han van der Horst en John Knieriem over politiek en geschiedenis. Nu: de heibel in het kabinet.