De armetierige eenzijdigheid van de publieke talkshows

Binnen het 'wij-zij'- denken is er geen ruimte om na te denken hoe de twee volken, Rusland en Oekraïne, weer uiteindelijk samen verder moeten.

Natuurlijk is het een moeilijke opgave voor de publieke talkshows: hoe bewaak je de balans tussen opinies over de bloederige oorlog van Rusland tegen de Oekraïne. Maar dat wil niet zeggen dat je je avond aan avond moet overleveren aan één centrale gedachte: 'Hoe staan we in militair opzicht tegenover Poetin? Oud-commandanten der Nederlandse strijdkrachten, analisten van het Geopolitiek Adviescomplex en getrainde Kremlinologen nemen prominente posities in en beantwoorden vragen in de 'wij-zij'-sfeer. De uit de hersendood opgestane NAVO wordt omarmd en instemmend worden de hogere defensiebudgetten benadrukt. De VPRO-redacteuren van OVT spraken afgelopen zondag dat ze soms terugverlangden naar de nostalgie van het gebroken geweertje. Maar ja, dat is nostalgie, ook voor deze progressieve omroep.

Is er dan in het geheel geen tegengeluid? Mensen die zich afvragen of het 'wij-zij' -denken en bewapening de mensheid niet dichterbij de afgrond brengen? Alleen deze gedachte al levert een keur aan afkeuringen op: naïevelingen die het echte gevaar niet zien, figuren uit een voormalig pacifistisch dromenland.Natuurlijk is er een tegengeluid in de samenleving te horen. Kerkelijke vredesgroepen die ageren tegen steun aan defensiebedrijven die ook aan foute regiems leveren. Wetenschappers die verder kijken dan de oorlogsverhalen van  vandaag, hoe vreselijk ook. Diplomaten die de wereld van conflicten kennen maar niet bekwaam zijn in het afgeven van oneliners over alternatieven. Als je je ervoor opstelt kom je ze op sociaal media tegen, als brievenschrijver of als demonstrant.

Graag het volgende ter overweging. Binnen het 'wij-zij'- denken is er geen ruimte om na te denken hoe de twee volken, Rusland en Oekraïne, weer uiteindelijk samen verder moeten. Wat kan een vredesbeweging 2.0 nu doen om na het beëindigen van de oorlog tot een verzoening te komen? Ook Rusland behoort tot Europa en het is een verantwoordelijkheid van alle Europeanen om  opnieuw tot een 'dit nooit weer' te komen. Natuurlijk de verwoesting van Oekraïne door Rusland kan niet zonder gevolgen blijven. In vredesonderhandelingen zal sprake moeten zijn van 'wiedergutmachung'. In dialoog met Rusland en Oekraïne zal ook de huidige positie van de NAVO heroverwogen moeten worden. Als er een vredesregeling met Rusland mogelijk is - wellicht buiten de betrokkenheid van Poetin om  - zullen de miljarden aan geplande defensie-uitgaven ten goede kunnen komen aan klimaatverandering en hulp aan getroffen gebieden. Zo'n nieuwe opdracht is wellicht nu nog in het 'wij-zij'-schema ondenkbaar maar het is wel een onze verantwoordelijkheid om de wereld niet blijvend op te schepen met agressieve machtsblokken.

Kortom, de knop moet om bij de talkshows die uit publieke middelen worden gefinancierd. Natuurlijk blijven de huidige, geopolitieke experts van betekenis. Hun kennis kan ons inzicht verdiepen. Maar wel onder de voorwaarde dat de armetierige eenzijdigheid van tafel verdwijnt.