Over de armoede in Nederland hoor je je mond te houden. Althans als je niet wilt dat je winkel beklad wordt en dat je moet onderduiken. Dat overkwam Monique Burger van de Nieuwe Boekhandel na een openhartige blog over de toestroom nieuwe klanten die het gratis ‘Droomboek’ van onze koning kwamen afhalen.
Ik heb haar blog met stijgende verbazing gelezen. Was dit het stuk waar al die mensen zich druk om maakten? Was dit het stuk van de ‘elitaire bitch’ dat het daglicht niet kon verdragen? Ook na nog een keer lezen kon ik niet begrijpen waarom mensen daar zo boos over werden. Ze sprak weliswaar over armen die er onverzorgd uitzagen, maar nergens schreef ze dat alle armen zo zijn. De ‘reaguurders’ hadden blijkbaar de gave om tussen de regels door andere dingen te lezen.
Ik vond het juist een heel moedig en openhartig stuk. Eindelijk iemand die zich openlijk verbaast waarom je al die armoede niet ziet en opeens wel, alleen maar omdat de koning ons allemaal een ‘Droomboek’ geeft. Gratis.
Jaren geleden moest ik voor een krant een artikel schrijven over gezinnen met schulden. Ik ben opgegroeid in communistisch Bulgarije, waar vrijwel iedereen arm was, zeker volgens de Nederlandse maatstaven. Toen ik die opdracht kreeg, kon ik me er niet veel bij voorstellen, want ik had nooit de arme kant van Nederland gezien.
Toen ik naar het opgegeven adres ging, ergens in Den Helder, kwam ik in een buurt terecht waar ik mijn ogen uitkeek. Niks verzorgde tuintjes met bloemen en struiken, maar allemaal gestolen winkelwagens, afval en zelfs vieze luiers op de stoep en in de tuinen. Deze mensen hadden een breedbeeld-tv, maar geen geld voor een minder gescheurde bank of om koekjes voor hun kinderen te kopen, vertelden ze. Niet eens koekjes van de Aldi.
Ik was geschokt en ik schreef het op. Het was absoluut niet stigmatiserend bedoeld, ik schreef gewoon op wat ik zag. Het enige verschil tussen Monique Burger en mij? Toen had je geen social media en werd mijn huis niet beklad.