De aanval op het Capitool toont de ware aard van de VS

De Verenigde Staten wordt vaak als democratisch voorbeeld voor de wereld aangehaald. Het land wordt geroemd om de debatcultuur, democratie en rechtsstaat. Dit beeld heeft sinds de bestorming van het Capitool vorige week een flinke deuk opgelopen. Niet in de laatste plaats omdat een poging werd gedaan om de democratie te frustreren. Een kritische blik op het buitenlandbeleid van de VS leert ons dat het land geen voorbeeld kan zijn voor de wereld.

In het Midden-Oosten en Latijns-Amerika is men al decennia bekend met het brute Amerikaanse imperialisme. De VS orkestreerde in de hele wereld coups en voert permanente oorlog uit imperialistische motieven. Een antidemocratische politiek die zich nu op een hele lelijke manier in het binnenland aftekent.

Extreemrechtse groepen menen onder leiding van Trump dat ze de verkiezingsresultaten naast zich neer kunnen leggen. Desnoods met geweld. Enigszins vergelijkbaar met hoe interventionisten de afgelopen decennia handelden in landen waar politiek leiders zich niet schikten naar de belangen van de VS.

‘Ik dacht echt dat ik dood zou gaan’, zo vertelt het democratisch-socialistisch congreslid Alexandria Ocasio-Cortes over haar traumatische ervaring in het Capitool op 6 januari dit jaar. Gezien de rammelende beveiliging en bewapende menigte, is het een wonder dat er geen politici zijn omgekomen tijdens de bestorming. De aanval op het Capitool lijkt georganiseerd. Er zijn mensen naar Washington gevlogen om deel te nemen aan de manifestatie met Trump voor de bestorming. Milities wilden gekozen volksvertegenwoordigers gevangen nemen of zelfs doden.

‘Dit is niet wie wij zijn’, speechte gekozen president Biden na de aanval op het democratisch hart van de VS. Hoe begrijpelijk deze reactie mag zijn, dit is ook wel de VS. Dat hebben we immers allemaal gezien. De aanval op het Congres door een uitzinnige menigte komt niet uit de lucht vallen. Het is het resultaat van jarenlange extreemrechtse, naar fascisme riekende politiek van haat, racisme en sociale deprivatie. Ook Democraten zijn verantwoordelijk voor de ontstane situatie. Dat veranderen, vereist systemische veranderingen.

Zo bezien is het gebeuren in de VS een spiegel die ons wordt voorgehouden. Dit is niet het Amerika dat wij kennen, zeggen ook veel Westerse leiders. Maar waarom kijken diezelfde leiders weg voor wat er in hun eigen land gebeurt? Waarom steunen ze de VS wanneer die uit naam van het Westen en democratie de soevereiniteit van andere volkeren schendt? In de Tweede Kamer volgen vrijwel alle partijen het buitenlandbeleid van de VS.

Toen de VS vorig jaar een gewelddadige extreemrechtse coup steunde in Bolivia, omarmde minister Blok dit. Ook nadat bleek dat de beschuldiging van verkiezingsfraude die gepleegd zou zijn door voormalig president Morales onjuist was. De democratie opzij schuiven mag kennelijk, als het de belangen van Big Brother VS dient. Of zoals Elon Musk daags na de coup in Bolivia twitterde, ‘we coupen wie wij willen! Wen er maar aan!’

Het heeft ongetwijfeld alles te maken met dat Bolivia beschikt over een van de grootste voorraden lithium. Ook wel het witte goud van Latijns-Amerika genoemd, dat wordt gebruikt voor de batterijen van elektrische auto’s. Musk, eigenaar van Tesla en inmiddels de rijkste man ter wereld, heeft baat bij goedkope toevoer van deze grondstof. Dat is lastiger met een leider die de welvaart eerlijk wil delen met de arme bevolking.

Laten we eerlijk zijn, Amerika ís een ideale democratie, maar dan vooral voor het kapitaal, voor de happy few. De rijken der aarde betalen er nauwelijks belasting, bezitten de media, kopen zich de politiek in en het militair-industrieel complex verdient biljoenen met permanente oorlogsvoering. Voor miljoenen Amerikanen is het economisch systeem bruut. De Amerikaans droom bestaat allang niet meer.

Tientallen miljoenen Amerikanen werken zich een slag in de rondte, maar blijven arm. Velen zijn hun baan kwijt geraakt door de coronacrisis. De VS is een epicentrum van het COVID-19 virus, met al bijna 400.000 doden. Een vangnet is er nauwelijks. De pandemie treft de arme, zwarte bevolking het hardst. Voor miljoenen anderen, elders in de wereld, is de VS onderdrukker. Dat moeten we niet willen romantiseren, maar identificeren, zodat we onszelf én de VS kunnen verbeteren.