De aanstekelijke toespraken van running mate Tim Walz: ‘Mind your own damn business’

Bij presidentsverkiezingen in Amerika is de running mate vaak het spiegelbeeld van de presidentskandidaat. Dus was de verwachting dat Kamala Harris een man zou kiezen, die wit is en uit een van de meer landelijke staten komt, met wat meer conservatieve opvattingen dan die van haar. Het werd Tim Walz, die aan al die criteria voldoet - behalve aan het laatste: hij is net als Harris een progressieve Democraat. Daar staat tegenover dat cultureel bezien een zoon is van de landelijke Midwest, van ‘America’s Heartland’. Dat doet er toe want de meeste swing states bevinden zich niet aan de oost- of westkust, maar in het landelijk deel van Amerika.

Zijn toespraken zijn genieten voor zijn toehoorders - en Walz geniet er zelf ook zichtbaar van. Wat zijn de belangrijkste ingrediënten van zijn toespraken? Hij heeft een paar mooie frames, en gebruikt zijn Midwestern afkomst om die kracht bij te zetten.

I —  Weird 

Soms gaat een woord dat een politicus gebruikt, plotsklaps viraal. Dat overkwam Tim Walz toen hij in juli de Trump/Vance campagne met één zinnetje typeerde:

These guys
are just weird.

Vrij vertaald: ze zijn gewoon een stel mafkezen, die het spoor he-le-maal bijster zijn. Het is taalgebruik dat even simpel als krachtig is en dat opeens overal werd opgepikt. 

Wat is de kracht van dat ene woord? In de tot-dan-toe framing van de Democraten zijn Trump en Vance een groot gevaar voor de democratie en dus moet je voorkomen dat ze in het Witte Huis belanden. Door zo’n framing maak je (1) Trump en Vance heel groot, (2) moet je hun ideeën heel serieus nemen en (3) staat je een loodzware strijd te wachten.

Als je Trump en Vance als mafkezen framet, maak je (1) ze juist heel klein, (2) krijgen hun ideeën iets onnozels en (3) krijgt de strijd tegen Trump en Vance ook iets lichts lichts en luchtigs - er wordt steeds veel en hard gelachen als Walz met deze woorden speelt. Bovendien: Trump houdt veel onsamenhangende toespraken. Dat is niet meteen een bevestiging van het frame dat hij een bedreiging is voor de democratie. Maar wel een bevestiging van het frame dat hij mafkezerig is. En voor de goede orde: je moet voorkomen dat politici die een gevaar zijn voor de democratie, in het Witte Huis belanden. Maar je moet ook voorkomen dat mafkezen in het Witte Huis belanden. 

Il — Small town values

De Midwest speelt een belangrijke rol in Trumps verhaal. In dat verhaal wonen daar de forgotten people - de  Amerikanen, die niet worden gezien door de links-liberale elite. Die de belangrijkste slachtoffers zijn van globalisering - terwijl links-liberaal Amerika daarvan profiteert. Die door die elite worden geminacht. Die framing: de Amerikanen in de Midwest zijn slachtoffer - zijn decennia lang genegeerd en gekleineerd. De Democraten zijn de schurken die dat op hun geweten hebben. Trump is de held die hen voor hen opneemt.

In het verhaal van Tim Walz spelen de Midwesterners ook een belangrijke rol. Walz werd geboren in Nebraska, woonde in een klein dorp met 400 inwoners. Als je in zo’n kleine gemeenschap woont, ben je afhankelijk van elkaar en help je elkaar. 

Die familie verderop,
ze denken misschien niet zoals jij, 
ze bidden misschien niet zoals jij, 
ze hebben misschien niet lief zoals jij, 
maar ze zijn je buren. 

En jij zorgt voor hen 
en zij zorgen voor jou. 
Iedereen hoort erbij 
en iedereen doet mee.

Je helpt elkaar, ook wie anders is dan jij want je moet het met elkaar rooien - het zijn de small town values.

In het verhaal van Trump zijn de inwoners van America’s Heartland slachtoffers, laten ze Amerika zien hoe het niet moet. In het verhaal van Walz zijn ze een voorbeeld, laten ze Amerika zien hoe het wél moet. De small town is een micro-kosmos van Amerika - laat zien hoe je goed met elkaar samenleeft, ondanks de vele verschillen.

Walz presenteert zich ook als iemand die de small town values leeft. Walz is een vaderfiguur, de ‘Midwestern Dad’, wordt door een analist de ‘ideale oom’ genoemd, die appeltaart eet en in een Chevrolet rijdt. Die als voetbalcoach zijn spelers vooral leerde wat ‘togetherness’ betekent. Die als onderwijzer en voetbalcoach niet in geld is geïnteresseerd, geen aandelen in bezit heeft. Die heel graag naar de jaarlijkse fair gaat - en daar ieder jaar weer net één biertje en braadworst te veel nuttigt.

III Mind your own damn business

In de Democratische campagne tot-nu-toe gaat staat één waarde centraal: vrijheid. Het verhaal van Kamala Harris is dat Trump en Vance de Amerikanen een groot aantal vrijheden zullen afnemen. Er is sprake van ‘een frontale aanval op zwaar bevochten en vrijheden en rechten’. De Republikeinen morrelen aan je stemrecht, bemoeien zich met van wie je mag houden, met de boeken die je mag lezen, met de keuze voor wel of geen abortus.

Walz komt met hetzelfde verhaal, maar geeft daar een bijzondere draai aan.

Ik heb geen hulp nodig van dit soort kerels 
die me vertellen welke boeken ik moet lezen. 
Ik sure the heck hoef geen preek 
over moraal van hen.

En het laatste waar ze zich mee moeten bemoeien
is met mijn gezin. 

En dan komt hij in iedere toespraak met een eenvoudige stelregel, die iedereen kent in de Midwest:

We weten dat dit land het beste functioneert 
when you mind your own damn business.  

When you mind your own damn business.

Het is een bekende framing strategie. Je hebt je standpunten, in het geval van Walz: je links-liberale standpunten, bijvoorbeeld inzake abortus. Die standpunten verbindt je met de waarden van je opponenten - in het geval van Walz: de waarden van conservatieve Amerikanen. Abortus? Van wie je mag houden? Welke boeken je leest? Bemoei je met je eigen zaken - dat appelleert aan waarden als vrijheid en autonomie, die hoog in het vaandel staan bij conservatieve Amerikanen. De boodschap: we delen dezelfde waarden.

De volgende stap is dat die waarden niet veilig zijn bij de Republikeinen. Er zijn toehoorders die net als hij grijze haren hebben, zegt hij. Die weten nog hoe het vroeger was.

Republikeinen waren altijd degenen 
die het over vrijheid hadden.
Maar niet hun huidige leiders.
Als die het over vrijheid hebben,
bedoelen ze dat de overheid
de vrijheid moet hebben
om de spreekkamer van je dokter 
binnen te dringen.

En hij somt nog allerlei andere interventies op die de Republikeinen in petto hebben - de partij die ooit voor vrijheid stond. Het onderliggende frame: de Republikeinen zijn de Republieken niet meer. Die respecteren waarden als vrijheid en autonomie niet meer. De boodschap voor de conservatieve Amerikaan: Walz heeft dezelfde waarden als jij, maar de mafkezen hebben daar een totaal bizarre invulling aan gegeven. Als je je niet meer thuis voelt bij de Republikeinen, verlaat jij de partij niet - de partij heeft jou verlaten.

IV — Joy

In de campagne gaat het dus veel over vrijheid, die ernstig wordt bedreigd. Het risico is dat die boodschap tot een lood- en loodzwaar verhaal leidt. Walz weet het juist licht en luchtig te houden - en niet alleen door het over de mafkezen te hebben. Wat is het grootste verwijt dat hij Trump en Vance maakt? Met hun gitzwarte verhalen over Amerika en met hun aanvallen op belangrijke vrijheden? Met het oppoken van tegenstellingen?

Er zijn heel veel dingen die me kwaad maken,
ze doen heel veel fout,
maar er is een ding dat ik ze nooit zal vergeven:
ze proberen de vreugde en het plezier van dit land te stelen.  

Ze proberen de vreugde en het plezier te stelen.  

Dat is vrijheid natuurlijk ook: de voorwaarde voor vreugde en plezier. Hij prijst Kamala Harris omdat ze 

Compassie,
waardigheid
humor en 
plezier 
heeft teruggebracht in de politiek.

Humor is inderdaad schaars in de toespraken van Trump en Vance. Walz heeft wel humor, hij komt vaak met een relativering of een knipoog. Het Amerikaanse Congres kent een jaarlijkse schietwedstrijd voor haar leden, waaraan zowel Republikeinen als Democraten meedoen. Die wedstrijd is drie jaar achtereen gewonnen door Walz. 

In zijn speeches legt Walz uit dat vrijheid onder andere betekent dat  

onze kinderen vrij naar school kunnen gaan 
zonder bang te hoeven zijn 
dat ze in hun klas worden doodgeschoten.

Bij mij in Minnesota geloven we in het recht op wapenbezit.
Maar we geloven ook in gezond verstand-wetgeving
om wapengeweld tegen te gaan.

Republikeinen houden die gezond verstand-wetgeving tot grote ergernis van Walz telkens weer tegen. En dan de knipoog:

En jullie weten: ik was de beste schutter van het Congres
Dus we kunnen ook nog eens beter schieten dan zij.

Walz is Lutheraan - een protestantse stroming die afstemt van Maarten Luther. 

Als goede Lutheranen 
hebben we in Minnesota een regel:
Als jij iets goeds doet
En je praat er over
Dan telt je goede daad niet

Om er aan toe te voegen:

Dus wat moet je doen? 
Je moet er voor zorgen 
Dat iemand anders er over praat.

V — Holy hell

Walz moet de kiezers uit landelijk Amerika overtuigen - en voor die kiezers zal zijn taalgebruik vertrouwd overkomen. Ik noemde al zijn ‘mind your own damn business’. Trump and Vance zijn ‘weird as hell’, ‘creepy weirdo’s’. Hij prijst de gouverneur van Pennsylvania: ‘Holy hell, this guy can bring the fire’. Harris is ‘damn right’. Trump ‘doesn’t give a damn’. ‘Nobody's asking for that weird crap’. En zo gaat het maar door, zijn toespraken zijn doorspekt met dit soort woorden. Een campagne is een gevecht en dan luistert dat voor zijn toehoorders toch heel lekker.

‘We gaan deze verkiezingen winnen’ zegt Kamala Harris. Haar partijgenoot en mede-Californiër Nancy Pelosi gebruikt een heel beschaafde metafoor om dat duidelijk te maken. Op de dag van de verkiezingen moet ‘de democratie een gouden Olympische medaille winnen’.

Tim Walz houdt het eenvoudiger:

We will beat the hell out of him
at the ballot box.

We will beat the hell out of him.

Prof. mr. dr. J.A. de Bruijn

Meest recente boeken:
- Leren van onderzoek naar ongevallen. Hoe onderzoekscommissies een narratief construeren en wat dat betekent voor leren,
-  Wees sterk, wees vriendelijk. Vier vrouwelijke politici van onze tijd: speeches en frames, Groningen: Historische Uitgeverij  - over de speeches van Alexandria Ocasio-Cortez, Kaja Kallas, Jacinda Ardern en Angela Merkel
- The Governance of Privacy. Privacy as Process: the Need for Resilient Governance, Amsterdam: Amsterdam University Press 
- The Art of Political Framing. How Politicians Convince Us That They Are Right, Amsterdam: Amsterdam University Press