Dat van "alle joden aan het gas" zit dieper dan we durven geloven

Wij zijn in Nederland al een week bezig om elkaar met een sussend verhaaltje gerust te stellen. Richard de Mos van de PVV was op donderdagochtend de laatste om – in Ochtendspits – zijn duit in het zakje te doen. Hij eiste maatregelen tegen zijn favoriete club, ADO, omdat de spelers, de trainers en de bobo’s na de zege op Ajax enthousiast gezongen hadden: “Hamas, Hamas, alle joden aan het gas.” Ik beluisterde Richard de Mos met instemming, wat weer eens wat anders was, zeker op de vroege morgen, maar hij ontkwam niet aan het sussende verhaaltje dat de hele week al te horen was. Bijvoorbeeld bij Pauw en Witteman, waar Frits Barend tot de verspreiders behoorde.

Het verhaal luidt: die supporters bedoelen dat niet zo. Die kennen de geschiedenis niet. Dat moet je niet zo serieus nemen als ze hun sisgeluiden maken of scanderen: “Hamas, Hamas, alle joden aan het gas.” Dat heeft niets met racisme of anti-semitisme te maken. Dat is gewoon een kwestie van slechte opvoeding. Frits Barend meende zelfs, dat de hele ADO-top – spelers en bobo’s – maar eens in plaats van vakantie een uitgebreide excursie naar Auschwitz moesten maken. Wie weet wordt het een schokkende confrontatie, waar ze wat van leren. Maar dat neemt de volgende constatering niet weg: we maken die spreekkoren voor onszelf verteerbaar door vol te houden dat de verantwoordelijken niet weten wat ze roepen. Daardoor bedekken wij de bittere constatering dat ze heel goed weten wat ze roepen en waarom, onder een laag emotionele suiker. Net zoals het bittere van die Davitamon-vitaminepilletjes destijds in een zoet omhulsel werd opgesloten. Als kind wist je al dat je ze moest doorslikken en nooit, nooit doorbijten.

Nu bijt ik de pil wel door en dwing u de bittere smaak te proeven.

Die voetbalsupporters begrijpen precies wat ze scanderen. Ze kennen het karakter van Hamas. Zij weten wat er in Auschwitz gebeurd is. En daarom hebben ze exact dat rijmpje in hun collecieve creativiteit tot stand gebracht: “Hamas, Hamas alle joden aan het gas.” Dus niet: “Alle joden in de Vinkeveense Plas”, maar aan het gas. En niet “Feyenoord, Feyenoord alle joden in de grond geboord”. Nee, “Hamas, Hamas alle joden aan het gas”. Als je dat scandeert, dan weet je precies wie je recht in het hart treft met je giftige woorden en je weet ook waarom.

Wie met bananen gooit, wie oerwoudgeluiden maakt, wie het sissen van de geopende gaskraan imiteert, die geeft blijk van een bepaalde geest, van een bepaalde mentaliteit.

Die bewijst, dat het laagje beschaving over onze maatschappij, het laagje fatsoen, net zo dik is als de suiker rond het bittere van die vitaminepil.

We onderschatten de zaak. Richard de Mos had gelijk maar wat hij bestrijdt, zit dieper en is gevaarlijker dan we met zijn allen durven geloven.