Corona, veiligheid en de frontlinie, nu en straks

Iedere avond kijk ik na Nieuwsuur het programma frontberichten. Artsen, verpleegkundigen, agenten, leerkrachten, thuiszorgmedewerkers en militairen delen video-dagboeken over hun ervaringen. Dat maakt indruk. Dag in, dag uit doen zij hun stinkende best om mensen te helpen het coronavirus te verslaan. Dagelijks krijg ik net als veel andere Nederlanders verhalen te zien en te horen over zieke mensen, over groot verlies en verdriet.

Het moeilijke is dat we juist nu sociale afstand moeten houden om nog meer slachtoffers te voorkomen. De maatregelen zijn nodig om de coronacrisis effectief te bestrijden maar het grijpt ons allemaal aan. Kinderen missen vrienden, leerkrachten, opa’s en oma’s. We missen de collega’s, we missen het sociale contact. Tegelijkertijd is het hartverwarmend te zien dat zo ontzettend veel Nederlanders elkaar helpen. Van boodschappen doen tot het delen van laptops en bellen met ouderen, het gebeurt allemaal.

De tekorten in de zorg, het gebrek aan voldoende beschermingsmiddelen voor frontliniemedewerkers, het tekort aan testmiddelen, flexwerkers die de laan uitvliegen, ZZP’ers die tussen wal en schip vallen, multinationals die hun hand ophouden bij de overheid, het is de afgelopen weken allemaal voorbij gekomen. Problemen die al bestonden zijn nog zichtbaarder geworden. De aanleiding is het coronavirus maar zeker is het ook resultaat van dertig jaar neoliberalisme.

Solidariteit en samenwerking blijken de manier om deze crisis te bestrijden. Miljarden worden vrijgemaakt om de pandemie te bestrijden en de economie draaiende te houden. Een pandemie die wereldwijd inmiddels meer dan een miljoen mensen heeft getroffen. Die in ons eigen land en in 180 andere landen tenminste 53.000 mensen het leven heeft gekost en die ontwikkelde kapitalistische landen als de VS naar de rand van de afgrond heeft gebracht.

Solidariteit en samenwerking binnen landen: tussen mensen, steden en instellingen. Solidariteit en samenwerking tussen landen: Cuba die artsen naar Italië stuurt, Rusland die medische hulpmaterialen naar de VS transporteert en Duitsland die ons land zal helpen met de IC-capaciteit. Solidariteit en samenwerking mondiaal: via de WHO, VN en de EU. Het blijkt allemaal te kunnen en te moeten.

Wat deze crisis ook duidelijk maakt is dat het de allerarmsten het hardste treft. Sociale afstand is voor de meeste van ons een noodzakelijke maatregel. Maar voor veel de allerarmsten die hutje mutje wonen, of dakloos zijn, is het een luxe. In India zitten 1,3 miljard mensen al langer dan een week in lockdown. In een land waar miljoenen mensen in armoede leven, waar vier miljoen mensen dakloos zijn of onder erbarmelijke omstandigheden zijn gehuisvest, kunnen ze zich geen sociale afstand permitteren.

De situatie in oorlogsgebieden zoals Syrië en Jemen, alsmede de blokkade tegen Gaza is zo mogelijk nog dramatischer. Inwoners van landen zoals Iran en Venezuela hebben het mede door zware internationale sancties moeilijk. Ook hier is solidariteit en samenwerking de manier om vooruit te komen. In navolging van de oproepen van VN secretaris-generaal Guterres, moet onze regering aandringen op een wereldwijd staakt-het-vuren, buiten werking stellen van de sancties en opheffing van de blokkade tegen Gaza.

Wat gemist kan worden zijn bommen, granaten en permanente oorlog. Nodig is wereldwijde gezondheidszorg, huisvesting en een leefbaar inkomen. Voor vrede en voor het leven.

De frontlinie moet prioriteit zijn, ook in het post-corona tijdperk.