Coalitie liet honderden IS-strijders ontsnappen uit Raqqa

In tegenstelling tot eerdere verklaringen blijkt dat honderden IS-strijders Raqqa hebben kunnen verlaten dankzij een geheime deal met de Syrische oppositie. De BBC ontdekte dat niet een handjevol strijders en hun families, maar meer dan 250 zwaar bewapende terroristen vorige maand onder begeleiding van de door de VS geleide coalitie en de Koerdische strijdkrachten konden ontsnappen. Onder hen bevinden zich ook Europese strijders.

Syrische vrachtwagenchauffeurs die voor de geheime evacuatie werden ingehuurd werd duizenden dollars zwijggeld beloofd, maar betaling bleef uit. Ze verklaarden tegenover de BBC vooraf niet te weten dat ze IS-terroristen moesten vervoeren. De jihadisten zouden zich zeer wantrouwend en agressief hebben opgesteld tegenover de chauffeurs. Enkele IS-strijders en hun families droegen bomvesten en dreigden zichzelf op te blazen wanneer ze niet veilig aan zouden komen.

Het gewapende konvooi was tot wel zeven kilometer lang en bestond uit vijftig vrachtwagens, dertien bussen en meer dan honderd voertuigen van IS, zo vertelden getuigen aan de BBC. Met aan boord een aantal IS-kopstukken, tientallen buitenlandse strijders, hun familieleden en – terwijl de afspraak was dat er alleen persoonlijke wapens mee mochten – ook vrachtwagens vol zware wapens en munitie. De stoet werd gevolgd door drones en vliegtuigen van de coalitie, die ook voor verlichting zorgden toen de vrachtwagens in het donker richting door IS-gecontroleerd gebied reden.

De deal met IS werd gesloten door plaatselijke functionarissen na maanden van felle, vernietigende gevechten in de stad. Zij wilden een einde aan de bombardementen en zo veel mogelijk levens van Arabische, Koerdische en andere strijdkrachten sparen. Het resultaat was echter dat er veel meer terroristen dan gedacht konden ontsnappen uit Raqqa. Een aantal werd alsnog gearresteerd, maar volgens de BBC hebben de meesten van hen zich intussen verspreid over heel Syrië. Ook zouden enkele strijders uit de groep ‘buitenlandse jihadisten’ mogelijk onderweg zijn naar Europa.

De BBC hoorde tientallen getuigen en sprak met onderhandelaars, waarna de autoriteiten schoorvoetend moesten toegeven dat inderdaad zo’n 250 IS-strijders en 3.500 familieleden Raqqa mochten verlaten. Kolonel Ryan Dillon, woordvoerder van de westerse coalitie tegen IS, verklaart desgevraagd waarom er niet werd ingegrepen:

We wilden niet dat er iemand vertrok, maar dit gaat terug tot het hart van onze strategie: ‘door, met en via’ lokale leiders in het gebied. Het komt aan op de Syriërs. Zij zijn degenen die vechten en sterven, zij mogen de beslissingen nemen met betrekking tot de operaties.